"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, İlk Derece Mahkemesince 05.08.2021 tarihli ek karar ile hüküm altına alınan ve temyiz edilen miktarın temyiz sınırının altında kaldığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Ek kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince karar kesin nitelikte olmadığından istinaf başvurusunun reddine ilişkin kararın hatalı olduğu belirtilerek esas ailişkin olarak yapılan değerlendirmede davacı vekilinin istinaf başvurunun esastan reddine, miktar itibarıyla kesin olmak üzere karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 18.07.2024 tarihli ek kararı ile; kararın miktar itibarıyla kesin olduğu gerekçesiyle davacının temyiz dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Ek karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Bölge Adliye Mahkemesince, reddedilen ve temyiz edilen miktarın temyiz kesinlik sınırı altında kaldığı gerekçesiyle davacı vekilinin temyizinin reddine karar verilmiş ise de davacının davalı ... Başkanlığından (Belediye) dava dışı Tarım ve Orman Bakanlığına devredildiği ve Bakanlığa bağlı olarak hâlen çalıştığı anlaşılmakla, davaya konu edilen alacaklar bakımından hükmün, ileriye yönelik etkisi bulunduğundan, temyiz kesinlik sınırına bakılmaksızın temyizin olanaklı bulunduğu kabul edilmelidir. Bu durumda temyiz dilekçesinin miktardan reddine ilişkin ek kararın hatalı olduğu anlaşılmakla; 18.07.2024 tarihli ek kararın bozularak ortadan kaldırılması gerekir.
Bölge Adliye Mahkemesinin asıl kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının dava dışı ... ... Belediyesinin 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 sayılı Kanun) ile kapatılması üzerine bu Kanun'un geçici 1 inci maddesinin on birinci fıkrası uyarınca 31.03.2014 tarihinde davalı ... Belediyesinde çalışmaya başladığını, ... Sendikası (Sendika) üyesi olduğunu, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrası uyarınca davalı ... ile Sendika arasında imzalanan 01.03.2014-28.02.2017 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yaralandırılmadığını ve bu nedenle ücret ve ikramiye alacaklarının eksik ödendiğini ileri sürerek 01.04.2014 tarihi itibarıyla alması gereken yevmiyesinin tespiti ile ücret farkı alacağı, prim ve ikramiye fark alacağı, iş güçlüğü tazminatı, çocuk parası alacağı, eğitim yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın süresinde açılmadığını, alacakların zamanaşımına uğradığını, müvekkili İdareye husumet yöneltilemeyeceğini, davacının 6360 sayılı Kanun kapsamında ... Belediyesinden devrolmuş işçilerden olup 31.03.2014 tarihinden itibaren Belediyede çalışmaya başladığını, 6360 sayılı Kanun gereği ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları için yenileri düzenleninceye kadar devir veya nakil işleminden önce tâbi oldukları toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanacağını, ... Belediyesinde çalıştığı dönemde tâbi toplu iş sözleşmesi hükümlerinden bu toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihi sona erene kadar yararlanmaya devam edeceğini, ... Belediye Başkanlığı ile Sendika arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinin yürürlük süresinin de 01.01.2014-31.12.2014 tarihleri arasında olup davacı işçinin 31.12.2014 tarihine kadar işbu toplu iş sözleşmesi hükümlerinden faydalanacağını; ancak davacının 31.12.2014 tarihinde davalı ... nezdindeki görevinden ayrıldığını ve müvekkili Belediye ile Sendika arasında bağıtlanan 01.03.2014-28.02.2017 tarihleri arasında yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığını, Belediye tarafından, devren gelen işçinin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının devir işleminden önce hakkında uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre hesaplanarak ödendiğini, Belediye bünyesinde bir başka kuruma atanması esnasında da davacının tâbi olduğu toplu iş sözleşmesine uygun işlem tesis edildiğini, devir işleminin tek başına ücret ile diğer mali ve sosyal haklarda değişiklik yapılmasına hak kazandırmadığını, 4857 sayılı İş Kanunu'nun "Eşit davranma ilkesi" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep gibi sebeplere dayalı ayrım yasağı getirildiğini, her durumda mutlak bir eşit davranma borcunun düzenlenmediğini, yerleşik yargı içtihatlarında da esaslı nedenler olmadıkça ve biyolojik veya işin niteliğine dair sebepler zorunlu kılmadıkça bu yükümlülüğün bulunmadığının vurgulandığını, ayrımcılık iddiasının bu madde kapsamındaki sebeplere dayalı olmadığını, iddiayı kanıtlayacak delillerin de ileri sürülmediğini, dava konusu ettiği alacakların hiçbir yasal mesnedi bulunmadığını, hiçbir hak ve alacağı bulunmaması nedeniyle faiz istemesinin de mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrasına göre ... Büyükşehir Belediyesine devredilen davacının ücret ile diğer mali ve sosyal hakları bakımından, yenisi düzenleninceye kadar devir veya nakil işleminden önce tâbi olduğu ... Belediyesi ile ... Sendikası arasında akdedilmiş olan ve 01.01.2014-31.12.2014 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiği, davacının 31.12.2014 tarihinde davalı Belediyeden ayrıldığı ve davalı ... Belediyesinin tarafı olduğu ve devir anında yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yaralanamayacağı, zira 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrası gereği devredilen veya nakledilen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının toplu iş sözleşmesi bulunan işçiler bakımından yenileri düzenleninceye kadar devir veya nakil işleminden önce tâbi oldukları toplu iş sözleşmesi hükümlerine tâbi olduğu ve bu nedenle davacının nakille geldiği işyerinde yürülükte olan toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanamayacağı, davacıya yönelik dil, din, ırk, siyasi düşünce, renk, cinsiyet ayırımı yapıldığı iddiasının dosya kapsamıyla sübut bulmadığı gerekçeleriyle davanın reddine kesin olmak üzere karar verilmiştir.
2. Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine İlk Derece Mahkemesince 05.08.2021 tarihli ek karar ile; kararın kesin olarak verilmiş olduğu belirtilerek davacı vekilinin istinaf başvurunun reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf başvurusunda; tespit talepleri gözetilmeden taleple bağlılık ilkesine aykırı hüküm tesis edildiğini, kararın yeterli ve anlaşılır gerekçe içermediğini, alacağın tamamına göre değerlendirme yapılması gerekirken usul ve kanuna aykırı olarak hüküm tesis edildiğini, kararın kesin nitelikte olmadığını, müvekkilinin dava dışı ... Belediyesinde çalışırken 6360 sayılı Kanun gereği davalı Belediyeye devredildiğini 31.03.2014 tarihinde burada çalışmaya başladığını, ancak bu işveren ile davacının üyesi olduğu Sendika arasında bağıtlanan ve 01.03.2014-28.02.2017 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi hükümlerinin müvekkili hakkında uygulanmadığını, benzer davada davacı lehine karar verildiğini, davacıyla aynı sendika üyesi olan diğer işçilerle eşit davranılmadığından eşit işlem yapma borcuna aykırı hareket edildiğini, işverenin kural olarak işyerinde çalışan işçilere eşit işlem yapmak, eşit çalışma koşullarını uygulamak zorunda olduğunu, bu husustaki alacak talebinin de kabulü gerektiğini ileri sürerek ve inceleme sırasında resen gözetilmesi gereken diğer nedenlerle İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesince kararın kesin nitelikte olduğuna yönelik yapılan değerlendirmenin hatalı olduğu ve ek kararın kaldırılması gerektiği belirtilmiş ve dosyanın esasının incelendiği açıklanarak esasa ilişkin yapılan değerlendirmede; 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrasına göre, ... Büyükşehir Belediyesine devredilen davacının ücret ile diğer mali ve sosyal hakları yönünden yenisi düzenleninceye kadar devir veya nakil işleminden önce tâbi olduğu ve mülga ... Belediyesi ile davacının üyesi bulunduğu ... Sendikası arasında imzalanmış olan ve 01.01.2014-31.12.2014 tarihleri arasında yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiğinden ve davacı 31.12.2014 tarihinde davalı Belediyeden ayrıldığından, ... Büyükşehir Belediyesi ile üyesi olduğu ... Sendikası arasında bağıtlanan ve 01.03.2014-28.02.2017 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlandırılmasının mümkün olmadığı, davacıya yönelik dil, din, ırk, siyasi düşünce, renk, cinsiyet ayırımı yapıldığı ve eşit işlem borcun aykırı hareket edildiği ispat edilemediğinden bu husustaki tazminat talebinin reddine karar verilmesinde kanuna aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Usulu Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz başvurusunda; istinaf başvuru sebeplerini tekrar etmiş ve inceleme sırasında resen gözetilmesi gereken diğer nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 6360 sayılı Kanun gereğince 31.03.2014 tarihinde davalı Belediyeye devredilen davacı işçinin devir tarihinden itibaren yararlanması gereken toplu iş sözleşmesinin tespiti ile buna göre fark alacaklara hak kazanıp kazanamadığı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Bölge Adliye Mahkemesince verilen 18.07.2024 tarihli ek kararın BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Ek karar yönünden alınan temyiz harçlarının istek hâlinde ek kararı temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.