"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 2006 yılında davalı Kuruma ait Üzülmez Müessesi işyerinde yer altı maden işçisi olarak işe alındığını ve bu tarihten 2016 yılına kadar yer altı maden işçisi olarak çalışmaya devam ettiğini, 2016 yılında geçirmiş olduğu rahatsızlıktan ötürü müvekkilinin yer üstüne nakli yapıldığını, bugüne kadar yer üstünde çalıştırılmaya devam edildiğini, davalı Kurumun hizmet aldığı ve ... ... göre hakem hastanesi olan ... Üniversitesi Hastanesi Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporu ile; “...’ın yapılan muayenesinde Pankreas Ca nedenli tedavisinin tamamlandığı, hastanın kürü sağlanmış olup, ağır ve tehlikeli iş yapmasında sakınca yoktur. Yeraltında çalışmasında sakınca olmadığını bildirir sağlık kurulu raporudur.” şeklinde tespit yapıldığını, bu rapor ile Kuruma başvuru yapılmasına karşın, başvurusunun Kurum tarafından reddedildiğini, müvekkilinin davalı Kurum bünyesinde yer altında çalışabilecek olmasına karşın yer üstünde çalıştırılmaya devam edilmesi hâlinde özellikle ücret, sigortalılık süresi ve fiilî hizmet zammı avantajlarından yararlanamayacağını, müvekkilinin yer altında çalışmasına engel hiç bir durumu bulunmamasına karşın davalı tarafın bu durumu inkâr ettiğini, bu nedenle davanın kabul edilerek müvekkilinin yer altında çalışabileceğinin tespiti ile davalı Kurumun yarattığı uyuşmazlığın giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Üzülmez İşletme Müdürlüğünde çalışmakta iken kendisine ... Üniversitesi Hastanesi tarafından 26.06.2017 tarihinde pankreas kanseri teşhisi konulduğunu, bu rapora istinaden işyeri hekimi tarafından davacının ... Sağlık İşleri Şube Müdürlüğüne sevkinin yapıldığını, komisyon kararı gereğince 24.10.2017 tarihinde "kompresör cihaz kullanım bakım ve tamir işçiliği sanatına" değişiminin yapıldığını, davacının 02.04.2021 tarihinde Kuruma verdiği dilekçesi ekindeki ... Hastanesinden "ağır ve tehlikeli iş yapmasında sakınca yoktur" şeklinde düzenlenen rapor ile eski sanatına gere dönmeyi talep ettiğini, kurumlarında 2006 yılında işe alınan yer altı işçileri ile ilgili işveren temsilcileri Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) temsilcileri arasında yapılan protokol gereği "bu işçilerin iş kazası ve meslek hastalığı haricinde işe alındıkları sanatların dışında başka sanatlara nakilleri yapılmayacaktır." denildiğini ve işini yapamaz raporu alan işçiler ile ilgili Beden Gücü Yönergesi'nin konu ile ilgili 55/C maddesi, ( Tam şifa bulmuş maling ... Hastalıkları ) ayrıca toplu iş sözleşmesinin 33. maddesi gereği Pano Ayak Üretim İşçiliği sanatına değişimin mümkün olmadığını, bu işlemde mevzuata herhangi bir aykırılığın bulunmadığını, keyfîliğin söz konusu olmadığını, davacının talebinin kabulü hâlinde yer altında çalışmaya başlamasının hem davacı işçiyi hem de diğer çalışma arkadaşlarını riske atmak olacağını, bunun yanında, 26. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin 19. maddesinde; "Yer üstünden yer altına yapılan daimi değişikliklerde işçinin yazılı rızasının alınması ve gerekli muayenelerden geçirilmesinin şart olduğu" hususunun düzenlendiğini, müvekkili Kurumun davacıyı yer üstündeki sanat dalında çalıştırılmasının toplu iş sözleşmesine uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının ...Devlet Hastanesine sevki sağlanarak ...Devlet Hastanesinin 27.07.2023 tarihli durum bildirir sağlık kurulu raporu düzenlendiği, bu raporda; "... Beden Gücü yönergesi EK-2 55 D ve 56 D maddesine uyar, grup işçilikleri için iş yeri hekimince karar verilmesi uygundur" kararının verildiği, davacının ... Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinden tüm tıbbi evrak ve raporların celp edilerek bilirkişi heyetinden rapor alındığı, söz konusu raporda davacının ...Listesinden 4. grup tabloda bulunan ve yer altı ile ilgili sanat dallarından, davacı işçinin vasfına uygun olacak şekilde değerlendirmenin yapılarak istihdamının sağlanması gerektiği noktasında görüşü bildirildiği, diğer yandan emsal işçinin dosyasının Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 02.11.2023 tarihli ve 2023/16559 Esas ve 16549 Karar sayılı kararıyla onandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; başta Onkoloji Uzmanı ve Maden Mühendislerince hazırlanan 11.01.2024 tarihli bilirkişi heyet raporu olmak üzere tüm dosya kapsamından, davacının ... ... göre 4. Grup işçiliklerde (bu gruptaki yer altı işçilikleri dâhil) çalışabileceğinin tespitine ilişkin İlk Derece Mahkemesinin kararında isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
1. 2006 yılında işe alınan davacının, İşveren Temsilcileri ve ... Temsilcileri arasında yapılan protokolün “bu işçilerin iş kazası ve meslek hastalığı haricinde işe alındıkları sanatların dışında başka sanatlara nakilleri yapılmayacaktır” şeklindeki hükmü ve Kurum Beden Gücü Yönergesi'nin 55/C maddesi (Tam şifa bulmuş maling ... hastalıkları) ayrıca toplu iş sözleşmesinin 33. maddesi gereğince davacının pano ayak üretim işçiliği sanatına değişiminin mümkün olmadığını,
2. Davacının 26. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin 19. maddesine uygun olarak davacı yer üstündeki sanat dalında çalıştığını ve davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, davacının yer altında çalışabilme yeterliliğine sahip olup olmadığının tespitine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve İlk Derece Mahkemesi tarafından kurulan ".... göre 4. Grup işçiliklerde (bu gruptaki yer altı işçilikleri dahil) çalışabileceğinin TESPİTİNE..." şeklindeki hükmün, işveren yönünden idari işlem yapmaya zorlayıcı bir hüküm niteliğinde olmadığının anlaşılmasına göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.