"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1743 E., 2023/2098 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketin ...'daki uluslararası havalimanı projesinde topoğraf olarak iki yılı aşkın süre çalıştırıldığını, aylık ücretinin net 2.750,00 USD olduğunu, ... sözleşmesinin 25.07.2016 tarihinde işveren tarafından feshedildiğini, işyerinde fazla çalışma yapıldığını, iki haftada bir hafta tatili kullandırıldığını, ... ... ve genel tatil günlerinde işverence çalıştırılmaya devam edildiğini ileri sürerek bakiye kıdem ve ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti ile yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 05.....2014-25.07.2016 tarihleri arasında topoğraf olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin geçerli nedenle feshedildiğini, davacının tüm hak edişlerinin ödendiğini, davacının son ücretinin 1.528,00 USD olduğunu, ücretine fazla çalışmalarının da dâhil olduğunu, iddia edilen çalışma saatlerinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacıya banka aracılığıyla kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacaklarının ödendiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 03.11.2020 tarihli kararı ile; davacının davalı Şirkete ait işyerinde 05.....2014-25.07.2016 tarihleri arasında çalıştığı, davacının son dönem ücretinin net 8.364,67 TL olduğu, ... sözleşmesinin işverence feshedildiği, işverence yapılan ödemeler dikkate alındığında kıdem tazminatının ve yıllık izin ücreti alacağının eksiksiz şekilde ödendiği anlaşılmakla birlikte bakiye ihbar tazminatı bulunduğu, davacının tanık beyanları uyarınca işyerinde haftalık 12 saat fazla çalışma yaptığını ispatladığı, ancak bu çalışmanın karşılığının ödendiğinin işverence ispatlanmadığı, kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti alacaklarının reddi; fazla çalışma ücreti ile ihbar tazminatı ücreti alacaklarının kabulü gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 29.09.2022 tarihli kararı ile; davacının ücretinin net 2.750,00 USD olduğuna dair dosyada herhangi bir delil bulunmadığından davacının ücretinin banka ödemeleri dikkate alınarak net 2.050,00 USD olduğunun kabulü gerektiği, davacı tanıklarının davalıya karşı davalarının bulunduğu, bunun dışında dosyada çalışma saatlerini destekleyici başka delillerin bulunmadığı dikkate alındığında davalı tanık beyanına göre davacının haftalık 9 saat fazla çalışma yaptığı kabulünün dosya kapsamına uygun düşeceği, davacı vekilinin ıslah dilekçesinde alacaklarını USD cinsinden hükme bağlanmasını talep ettiği; ancak Mahkemece bu yönde karar verilmesi gerekirken TL üzerinden hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti alacaklarının reddine; fazla çalışma ücreti alacağının ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 03.07.2023 tarihli ilâmı ile; dava dilekçesinde, dava konusu fazla çalışma ücreti alacağının TL üzerinden ödenmesi talep edilmiş olup 05.03.2019 tarihli ıslah dilekçesi ile fazla çalışma ücreti alacağının tamamını USD olarak arttırılmış ise de 6098 ... ... Borçlar Kanunu'nun 99 uncu maddesi uyarınca ilgili borcun ödeme gününde ödenmemesi üzerine alacağın TL yahut USD üzerinden talep ... alacaklıya tanınan seçimlik bir hak olup ıslah dilekçesi ile bu tercihten dönülmesi mümkün olmadığından söz konusu alacağın USD üzerinden hüküm altına alınmasının hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti alacaklarının reddine, fazla çalışma ücreti alacağının TL üzerinden kabulüne dair davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının mutad işyeri ... olduğundan somut olaya ... hukuku uygulanması gerekirken bu husus gözardı edilerek verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, davacının son ücretinin 1.528,00 USD olduğunu, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından ücret miktarının hatalı tespit edildiğini, davacının tüm çalışma dönemi için aynı ücret ile alacak hesaplamaları yapılmasının ve sözleşmenin feshi tarihindeki kur esas alınarak fazla çalışma ücreti alacağının hüküm altına alınmasının da hatalı olduğunu, davacının fazla çalışmalarının ödendiğinin imzalı bordrolar ile sabit olduğunu, aksinin yazılı delille ispatı gerektiğini, davacının taleplerini zamanaşımı süresi içerisinde ileri sürmediğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, fazla çalışma ücreti alacağının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 41 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bozma sonrası yapılan yargılamada, Bölge Adliye Mahkemesince fazla çalışma ücretinin bozma ilâmı doğrultusunda TL üzerinden hüküm altına alınmasına karar verilmiştir. Ancak Mahkemece resen yapılan hesaplama sırasında, bozma ilâmı öncesinde 11.785,73 USD olarak tespit edilen fazla çalışma ücreti miktarı, fesih tarihindeki USD efetif satış kuru olan 3,0417 TL üzerinden TL'ye çevrilmiş olup bu şekilde hesaplanan fazla çalışma ücreti alacağının hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Fazla çalışma ücretinin fesih tarihindeki kura göre hesaplanması doğru olmayıp her bir dönem bakımından fazla çalışma ücretinin o döneme ait USD efektif satış kuru dikkate alınmak suretiyle hesaplanması ve hak kazanılan miktarın TL cinsinden hüküm altına alınması gerekir. Mahkemece bu husus gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.