"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/216 E., 2023/248 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma kararına Mahkemece direnilmesi üzerine, karar davalı ... Elektrik Dağıtım AŞ (Toraslar EDAŞ) vekili tarafından temyiz edilmekle; Dairemizce yapılan inceleme sonucunda dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından yapılan inceleme sonucunda, Mahkemece verilen direnme kararının kısmen bozulmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Mahkemece Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı üzerine yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı Toraslar EDAŞ vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, davalı asıl işverene ait işyerinde alt işveren Şirketler nezdinde elektrik bakım onarım teknisyeni olarak çalıştığını, sözleşmesine haklı bir neden olmaksızın son verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti, eksik ödenen ücret alacağı ile çalışma süresi boyunca ödenmeyen yol ve yemek ücreti ile elektrik yüksek gerilim altında çalışma izin belgesi (EKAT) eğitimi ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının diğer davalıların personeli olduğunu, işveren sıfatlarının bulunmadığı için kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, müvekkili Şirket ile diğer davalı Şirketler arasında asıl işveren alt işveren işkisinin de bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Elektrik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. (... Şti.) vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin davalı Kurumdan ... aldığını, sürenin bitmesi ile işi devrettiğini, davacının ... sözleşmesinin müvekkili tarafından feshedilmediğini ve bir sorumluluklarının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
3. Davalı ... Ortadoğu İnşaat Taahhüt ve Tic. Ltd. Şti. (... Şti.) vekili cevap dilekçesinde; davacı ile davalı arasında herhangi bir bağ bulunmadığını, davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, davacının ücret alacağının bulunmadığını, yol ve yemek ücreti talebinin dayanağının bulunmadığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacının davalı yanında bir yılı aşan bir çalışmasının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
4. Davalı ... Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. (... Şti.) vekili cevap dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin davalı tarafından feshedilmediğini, davalı Şirketin sorumluluk süresinin dolduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 27.05.2016 tarihli ve 2014/109 Esas, 2016/272 Karar ... kararı ile; davalılardan ... Şti. Hakkında davanın feragat nedeniyle reddine, ücret alacağı talebi konusunda ise tüm davalılar hakkında talebin feragat nedeniyle reddine, davacının diğer taleplerine ilişkin olarak; davacının davalılardan alt işveren Şirketlerin işçisi olarak davalılardan asıl işveren ...'a ait işyerinde çalıştığı, asıl işveren ...'ın işçilik alacaklarının ödenmesinden alt işverenlerle birlikte sorumlu olduğu, alt işverenler arasında işyeri devri olup son alt işveren davalılardan ... Şti.nin alacakların tamamının ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, EKAT ücretinin talep ve feragat beyanına göre davalılardan sadece ... Şti. ve ...'... müştereken ve müteselsilen tahsilinin gerektiği; davacının ... sözleşmesinin davalılardan alt işveren ... Şti. tarafından feshedilmiş olması gözetildiğinde, feshe bağlı olarak istenilebilecek ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden davalılardan sadece ... Şti. ve ...'ın müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı, yol ve yemek ücreti ile kıdem tazminatının ödenmesinden işyerini devralan son alt işveren ... Şti. ve asıl işverenin hesaplanan miktarların tamamının ödenmesinden müştereken ve müteselsilen, hakkındaki davadan feragat edilen ... Şti. dışındaki davalılardan alt işveren ... Şti. ise kendi işverenliği ve devraldığı önceki işverenlik dönemine isabet eden miktarlardan sorumlu olacağı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... ile ... Şti. vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 24.....2020 tarihli ve 2017/30231 Esas, 2020/7685 Karar ... kararı ile; davalılar vekillerinin diğer temyiz nedenlerinin reddine karar verildikten sonra, davacının yol ve yemek ücreti alacağının reddi gerektiği, EKAT ücretine yönelik olarak davalı ... Şti.nin çalışanı olan N.B. isimli kişinin hizmet döküm cetveli, işe giriş ve ayrılış bildirgeleri ile posta çeki hesabına ait 2009 yılına ilişkin hesap ekstresi getirtilerek, öncelikle davacı tarafından belirtilen şekilde bir ödeme yapılıp yapılmadığı tespit edilmesi, ödeme yapılması hâlinde N.B. adlı kişinin ödemenin yapıldığı tarihte davalı işverenlerden herhangi birinin işçisi olup olmadığı belirlenmesi, EKAT ile ilgili eğitimi vermek ile sorumlu olan kurum ve kuruluşlardan, yapıldığı iddia edilen ödeme ile ilgili bilgi belge temini yapılarak, ödemenin kimin tarafından yapıldığı da araştırılması, davalı ... vekili tarafından temyiz aşamasında sunulan 30.04.2014 tarihinde tazminat ödemesi açıklaması ile 1.347,30 TL ödeme yapıldığına ilişkin dekontun sureti ibraz edilmesi nedeniyle sunulan belge uyarınca söz konusu ödemenin davacıya yapılıp yapılmadığı belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Direnme Kararı
Mahkemenin 17.12.2020 tarihli ve 2020/209 Esas, 2020/291 Karar ... kararı ile; davalıların temyiz dilekçelerinin ayrı ayrı tetkikinde bozmaya konu edilen yol ve yemek ücretinin temyiz konusu yapılmadığı, usuli kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeksizin temyiz edilmeyen yol ve yemek ücretinin bozma konusu yapılmasının hatalı olduğu, bozma sebebi yapılan EKAT eğitim giderinin davalı alt işverenler ... Şti. ve ... Şti. Adi Ortaklığının davalı ... ile hizmet alımı sözleşmesi yaptığı 2009 Nisan-2011 Mart ayı dönemine ilişkin Adi Ortaklığın muhasebecisi olduğu dosya kapsamından anlaşılan N.B. hesabına davacı tarafından yatırıldığı dosya kapsamı ile sabit olduğu gerekçeleriyle bozma kararına direnilmesine karar verilmiştir.
C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 29.04.2021 tarihli ve 2021/4635 Esas, 2021/8936 Karar ... kararı ile; direnme kararının yerinde olmadığı gerekçesiyle temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmiştir.
3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 17.02.2022 tarihli ve 2021/(22)9-516 Esas, 2022/151 Karar ... kararıyla; ilk kararın temyizi aşamasında sunulan 30.04.2014 tarihinde tazminat ödemesi açıklaması ile 1.347,30 TL ödeme yapıldığına ilişkin dekont suretinin, bu delilin davanın en başından beri var olduğu hâlde yargılama aşamasında ileri sürülmemesi nedeniyle kararın temyizi aşamasında yeni delil dosyaya sunarak bu delil doğrultusunda değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle direnme kararının belirtilen yönden onanmasına, diğer yönlerden ise Daire bozma kararında belirtilen nedenlerden dolayı bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı Üzerine Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının yol ve yemek ücreti talebinin reddi gerektiği, kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarına yol ve yemek ücreti dâhil edilmeden belirlenerek hesaplama yapan bilirkişi ek raporunun hükme esas alınması gerektiği, PTT yazı cevabına göre EKAT ücretinin posta çeki ile ödendiği, posta çekinde hesap dökümünde davacının da isminin bulunduğu, N.B'nin hizmet dökümü incelendiğinde davalı ... Şti.nin çalışanı olduğu gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; davalının ihale makamı olduğunu , davacının sadece ücret alacağından sorumlu olduğunu, davacıya yapılan ihbar tazminatı ödemesinin dikkate alınmamasının hatalı olduğunu, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığını belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının yol ve yemek ücreti alacağının bulunup bulunmadığı ile yol ve yemek ücretinin kıdem ve ihbar tazminatına esas giydirilmiş ücretin belirlenmesinde dikkate alınıp alınmayacağı, davacının EKAT ücretine hak kazanıp kazanmadığı ve davacıya yapılan ihbar tazminatı ödemesinin dikkate alınmasının gerekip gerekmediği hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 ... Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 6100 ... Kanun'un geçici 4 üncü maddesi, 4857 ... ... Kanunu'nun 17, 53 ve 59 uncu maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesi yollamasıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 ... ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
26.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.