"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
SAYISI : 2023/187 E., 2023/300 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 41. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 07.07.1998-05.05.2015 tarihleri arasında davalı Şirketin LNG İşletme Müdürlüğü nezdinde kılavuz kaptan olarak çalıştığını, aralıksız çalışmasına rağmen belirli süreli ... sözleşmeleri düzenlendiğini, ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini, hak ettiği diğer işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkili Şirkette 07.07.1998-05.05.2015 tarihleri arasında kılavuz kaptan olarak çalıştığını, çalıştığı süre zarfında sözleşmesi yenilenerek çalışmaya devam ettiğini, davacının serbest meslek erbabı olarak çalıştığını, kılavuz kaptanların 854 ... ... ... Kanunu'na (854 ... Kanun) göre gemiadamı sayıldıklarını, kılavuz kaptanlarda ... süresi sınırlamasının olmadığını, davacının sözleşme hükümlerine aykırı olarak istirahat süreleri yanında vardiyalarında da başka limanlarda kılavuz kaptanlık yaptığının teftiş kurulu raporu ile sabit olduğunu, ... sözleşmesinin bu tespite göre haklı nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 20.05.2021 tarihli ve 2020/229 Esas, 2021/174 Karar ... kararı ile; 854 ... Kanun'a göre haftalık yasal çalışma süresinin 48 saat olduğu, davacının haftada 72 saat çalışarak haftalık 24 saat fazla çalışma yaptığı, ayın iki haftasında haftanın 7 günü çalıştığı, taraflar arasında imzalanan sözleşmeler ve çalışma çizelgelerine göre davalı işyerinde sekiz kaptanın çalıştığı, dörder kişinin ikili vardiya hâlinde 15'er gün çalıştığı, buna göre davacının ... ... ve genel tatil günlerinin 1/2'sinde çalıştığı, davacının yıllık izin kullandığını gösterir belgelerin davalı tarafça ibraz edilemediği, davacı alınan beyanında hiç yıllık izin kullanmadığını ifade ettiği, hizmet süresine göre yıllık izin ücretine hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 41. Hukuk Dairesinin 29.09.2022 tarihli ve 2021/3087 Esas, 2022/1200 Karar ... kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararının maddi deliller ve hukuksal gerekçelere dayandığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 22.02.2023 tarihli ve 2023/1 Esas, 2023/2828 Karar ... ilâmı ile; gemiadamının çalışma ve dinlenme süresine ilişkin uluslararası düzenlemeler ile 854 ... Kanun hükümleri birlikte dikkate alındığında kılavuz kaptan olarak ayda iki hafta günde 24 saat gemide olan davacının fazla çalışma ücretine hak kazanmadığı, hâl böyle olunca davacının fazla çalışma ücreti talebinin reddi gerekirken yazılı şekilde kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; fazla çalışma ücreti talebinin reddedilmesinin ve alacaklara yasal faiz uygulanmasının hatalı olduğunu, %30 oranında yapılan indirimin haksız olduğunu, davalı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin fahiş olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davacının dava konusu alacaklara hak kazanmadığını, taleplerin hukuka aykırı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; fazla çalışma ücreti yönünden bozma ilâmına uygun şekilde hüküm kurulup kurulmadığı, alacaklara uygulanan faizin türü ile vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 854 ... Kanun'un 26, 27 ve 28 inci maddeleri ile karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunduğu anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
13.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.