"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2747 E., 2024/2018 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 8. İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/51 E., 2023/560 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedilmesi üzerine açtığı işe iade davasında işe iadesine karar verildiğini, ancak davalı Şirket tarafından işe başlatılmadığını, akabinde davalı Kurum tarafından verilen belge ile Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurarak Türk Hava Yolları (THY) Şirketinden emekli olduğunu, kendisine yaşlılık aylığı bağlandığını, ancak THY emekli kimlik kartının verilmediğini iddia ederek davacı ve ailesine tanınmış olan %100 indirimli yurt içi ve yurt dışı uçuş pass haklarının, seyahat pass bilet haklarının, ZED bilet haklarının, CED bilet haklarının ve personel emekli kart hakkının tespiti ile eksik ödenen kıdem ve ihbar tazminatları ile ikramiye ve yıllık ücretli izin alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının iş sözleşmesinin işverence feshedildiğinin Mahkeme kararı ile sabit olduğunu, pass bilet ve özel ücretli bilet uygulamasının davalı Şirket çalışanlarına veya emekli olmak suretiyle davalı işyerinden ayrılan personele uçakta boş yer olmak kaydı ile sağladığı sosyal bir hak olduğunu, davalı işverence iş sözleşmesini emeklilik sebebiyle kendisi fesheden personelin ücretsiz, indirimli bilet haklarından yararlanabileceğinin düzenlendiğini, davacının iş sözleşmesinin ise davalı işveren tarafından feshedildiğini, bu nedenle davacının bu haktan iş sözleşmesini emeklilik sebebiyle kendisi feshetmiş gibi faydalanmasının söz konusu olamayacağını, davacının tüm hak ve alacaklarının eksiksiz ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; THY Anonim Ortaklığınpass bilet işlemleri prosedürüne göre davacının pass bilet hakkından yararlanabilmesi için iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle sona ermesi gerektiği, davacının iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle sona ermediği, iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiği, Mahkeme tarafından işe iade kararı ile feshin geçersizliği yönünde karar verilmiş ise de feshin işveren tarafından gerçekleştiği olgusunun ortadan kalkmadığı, yine davacının iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle sona ermediği, bu aşamadan sonra da bunun dışındaki talepleri ileri sürmenin yasal dayanağının bulunmadığı, zira işe başlatılmama suretiyle iş sözleşmesinin feshedimiş olması hâlinde bunun da işverence yapılan bir fesih niteliği taşıdığı, bu durumun olayda etkisinin olmadığı, davacının sözleşmesinin emeklilik nedeniyle sona ermemiş olması karşısında emekli personele tanınan haklardan yararlanamayacağı, davacının bakiye kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık ücretli izin ve ikramiye alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosyaya sunulan Pass Bilet İşlemleri Prosedürü incelendiğinde, ücretsiz bilet hakları ve indirimli CED ve ZED bilet haklarının emeklilik suretiyle işten ayrılma koşuluna bağlandığı, davacının iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiği, her ne kadar davacı tarafından açılan dava sonucu feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilerek hükmün kesinleştiği anlaşılmakta ise de işverenin işe başlatmayıp tazminatları ödemesi nedeniyle, bu kez davacının usulünce işe başlatılmadığı tarih itibarıyla iş sözleşmesinin feshedilmiş sayılacağı dikkate alındığında emeklilik koşulunun gerçekleşmediği, buna göre davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddi gerektiği; dosya içinde yer alan bilirkişi raporuna göre bakiye kıdem tazminatı ve ikramiye alacağının hüküm altına alınmasının yerinde olduğu ancak ihbar tazminatının bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacının iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini ve bu nedenle işe iade davası açıldığını, Mahkemece davacının işe iadesine karar verildiğini ancak davalı Şirket tarafından işe başlatılmadığını, ücretinin ödendiğini, akabinde davalı Kurum tarafından verilen belge ile Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sigorta İşleri Genel Müdürlüğüne başvurularak THY'den emekli olarak kendisine aylık ücret bağlandığını ancak Mahkeme kararı ile işe iade olması dolayısı ile adeta ceza verilircesine THY'de çalışması sonucu hak etmiş olduğu THY Emeklilik Kimlik Kartı verilmediğini, davalının kendi hukuka aykırı eylemine dayanarak dürüstlük kuralına aykırı hareket ettiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, davacının ücretsiz bilet kullanma hakkı bulunup bulunmadığı konusundadır.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.