"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1673 E., 2024/1976 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Erdemli 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
SAYISI : 2023/168 E., 2024/178 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; davalı işyerinde işçi olarak çalıştığını, işyerinde yetkili Sendika tarafından 10.05.2012 tarihli yazı ile işyeri sendika temsilcisi olarak atandığını, hâlen temsilciliğinin devam ettiğini, 03.07.2023 tarihinde ise işverence Erdemli olan görev yerinin Mersin olarak değiştirildiğini, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı Kanun) 24. maddesinde işverenin yazılı rızası olmadıkça işyeri sendika temsilcisinin işyerini değiştiremeyeceğinin veya işinde esaslı tarzda değişiklik yapamayacağının düzenlendiğini, 6356 sayılı Kanun'da işyeri değişikliğinde açıkça yazılı rıza aranmasına rağmen, 03.07.2023 tarihinde yapılan değişiklikte yazılı rızasının alınmadığını, 6356 sayılı Kanun hükümlerine aykırı olarak yapılan işyeri değişikliğinin iptalini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Bakanlık vekili cevap dilekçesinde; davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davanın yetkili ve görevli mahkemede açılmadığını, davacının, Mersin Valilik Makamının 03.07.2023 tarihli onayı ile atamasının yapıldığını, söz konusu atamanın 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun (5442 sayılı Kanun) 8/1-(B) ve 11/1-(A) ve (Ç) hükümlerince yapıldığını ve yapılan idari işlemde herhangi bir hukuka aykırılık ya da noksanlık bulunmadığını, davacının sendikal hakkının kısıtlanacağından söz edilmesinin hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracağını, yargı kararı ile İdarenin takdir yetkisini kaldıracak şekilde hüküm verilemeyeceğini, gördüğü hizmet ve çalıştırdığı personel hakkında ayrıntılı bilgiye ve değerlendirme olanağına sahip İdarece hizmetin daha iyi işlemesi amacıyla takdir yetkisi kapsamında kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığını beyanla davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
1.Dava konusu atama işleminin dava dışı Valilikçe yapıldığını,
2. 5442 sayılı Kanun'un ilgili maddelerince görev yerinin değiştirilmesinin hukuka uygun olduğunu, değişikliğin esaslı nitelikte olmadığını, İdarece hizmetin daha iyi işlemesi amacıyla takdir yetkisi kapsamında kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığını ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, işyeri sendika temsilciliğinin güvencesi kapsamında işyeri değişikliği işleminin geçersizliğinin tespiti istemine ilişkindir.
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. 6356 sayılı Kanun’un "İşyeri sendika temsilciliğinin güvencesi" kenar başlıklı 24. maddesi şöyledir:
"(1) İşveren, işyeri sendika temsilcilerinin iş sözleşmelerini haklı bir neden olmadıkça ve nedenini yazılı olarak açık ve kesin şekilde belirtmedikçe feshedemez. Fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde, temsilci veya üyesi bulunduğu sendika dava açabilir.
(2) Dava basit yargılama usulüne göre sonuçlandırılır. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/31 md.) Mahkemece verilen karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi kesin olarak karar verir.
(3) Temsilcinin işe iadesine karar verilirse fesih geçersiz sayılarak temsilcilik süresini aşmamak kaydıyla fesih tarihi ile kararın kesinleşme tarihi arasındaki ücret ve diğer hakları ödenir. Kararın kesinleşmesinden itibaren altı iş günü içinde temsilcinin işe başvurması şartıyla, altı iş günü içinde işe başlatılmaması hâlinde, iş ilişkisinin devam ettiği kabul edilerek ücreti ve diğer hakları temsilcilik süresince ödenmeye devam edilir. Bu hüküm yeniden temsilciliğe atanma hâlinde de uygulanır.
(4) İşveren, yazılı rızası olmadıkça işyeri sendika temsilcisinin işyerini değiştiremez veya işinde esaslı tarzda değişiklik yapamaz. Aksi hâlde değişiklik geçersiz sayılır.
(5) Bu madde hükümleri işyerinde çalışmaya devam eden yöneticiler hakkında da uygulanır."
Sendika işyeri temsilcisinin güvencesi, temsilcilik sıfatından kaynaklanmakta ve temsilcilik görevi ile sınırlı tutulmaktadır. Düzenlemenin amacı işyeri sendika temsilcilerine görevlerini yerine getirebilmeleri için güvence sağlamaktır.
İşyeri sendika temsilciliğinin güvencesi kapsamında, işverence işyeri değişikliği işleminin gerçekleştirilebilmesi için temsilcinin yazılı rızası gerekmektedir. Aksi hâlde kanundaki ifadesiyle "değişiklik geçersiz sayılır." Bu itibarla Mahkemece işlemin iptaline karar verilmesi hatalıdır.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/2 hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ile İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. Davalı tarafın temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “Davacının işyerinin değiştirilmesine ilişkin davalı işleminin İPTALİNE,” ibaresinin çıkartılarak yerine “Davacının işyerinin değiştirilmesine ilişkin davalı işleminin geçersizliğinin tespitine” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.04.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.