"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1490 E., 2023/2006 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 20. İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/190 E., 2021/236 K.
Taraflar arasındaki 5510 sayılı Kanun'un 4/1- a maddesi kapsamında sigortalı olduğunun tespiti ile aksine ilişkin Kurum işleminin iptali davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 14.02.2001 tarihinde kendi şirketinden başlayan 4/a sigortalılığının kesintisiz olarak 30.06.2019 tarihine kadar devam ettiği, davalı Kurumun kendi şirketinden yapılan 4/a bildirimlerini iptal ederek 04.10.2000 tarihinden itibaren 4/b sigortalılığı olarak tescil ettiği, davalı Kurum işleminin usul ve yasaya aykırı olduğu iddiasıyla 14.02.2001 - 30.06.2019 tarihleri arası 4/a sigortalısı sayılmasına ve aksine Kurum işleminin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II.CEVAP
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının şirket ortaklığı nedeniyle 4/a kapsamında sigortalı olamayacağı gerekçesiyle 4/a sigortalılığı iptal edilip 4/b sigortalı sayıldığı, Kuruma başvuru şartının araştırılması gerektiği, davacının hak kaybı olmadığı, iptal edilen sigortalılığına ilişkin primlerinin 4/b sigortalılığına aktarılacağı, 5510 sayılı Kanun'un 53. maddesi hükümlerinin uygulanması gerektiği, çakışan sigortalılık söz konusu olduğu ve Kurum işleminin yerinde olduğu savunmasıyla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi tarafından yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararla; yapılan yargılama, toplanılan deliller, hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından davacının 14.02.2001 - 11.04.2019 tarihleri arası kendi şirketinden yapılan bildirimlerin 4/b bendi kapsamında sigortalılık süresi olduğu anlaşılmakla; davacının 14.02.2001 - 13.08.2018 tarihleri arası 4/a sigortalılığının iptali ile aynı sürelerde 4/b sigortalısı sayılmasına ilişkin Kurum işleminin usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; verilen kararın hukuk güvenliği ve kanunların geriye yürümezliği ilkelerine aykırı olduğu, genelge ile geriye dönük işlem tesis edilemeyeceği, 4/a sigortalısı sayılmasının daha az yaşlılık aylığı bağlanmasına neden olacağı iddiasıyla İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge adliye mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 14.02.2001 ile 11.04.2019 tarihleri arasında kendi şirketinden yapılan bildirimlerin 4/b bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabulü gerektiği, bu nedenle davacının 14.02.2001 ile 13.08.2018 tarihleri arasındaki 4/a sigortalılığının iptali ile aynı sürelerde 4/b sigortalısı sayılmasına ilişkin Kurum işleminin iptalinin mümkün olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, davacının ortağı ve yöneticisi olduğu şirketten yapılan 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a maddesi kapsamındaki sigortalı bildirimlerin geçerli olduğunun tespiti ile aksine Kurum işleminin iptaline ilişkindir.
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle; davacının, davaya konu dönemin 01.10.2008 tarihinden öncesi yönünden herhangi bir işverene hizmet akdi ile bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan anonim şirket yönetim kurulu üyesi ortağı olarak 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nun mülga 24. maddesi, 01.10.2008 tarihinden sonrası yönünden 5510 sayılı Kanun'un 53. maddesinde belirtilen 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca kendisine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemeyecek sigortalılardan olmasına göre verilen hükmün yerinde olduğu anlaşılmakla davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının ilgilisinden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.