"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1309 Esas, 2023/1474 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/237 E., 2021/324 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkillerinin murisi ...'ın, davalı tarafından yapımı üstlenilen 1999 yılı yapımı “...” isimli filmin başrol oyuncusu olarak görev aldığını, ilgili filmdeki oyunculuğu ve film üzerindeki haklarının düzenlenmesinin taraflar arasında akdedilen oyuncu sözleşmesi ile belirlendiğini, filmin vizyona girdiği dönemi takiben filmin televizyon kanallarında defalarca gösterildiğini, DVD-CD satışlarının yapıldığını, ancak sözleşmeden doğan haklarının murise ya da mirasçılarına herhangi bir ödeme yapılmadığını, Borçlar Kanunu'na uygun şekilde 10 yıllık zaman aşımı süresinin geçirilmediği alacaklar itibarı ile istenildiğini, oyunculuk sözleşmesi ile ...'ın yer aldığı filmden gelir devam ettikçe söz konusu borcun devam edeceğini, dolayısı ile zamanaşımının söz konusu olmayacağını, dava konusu filmin bugüne dek bir çok kanalda, pek çok kez yayınlandığını, dolayısı ile davalının bu filmin televizyon yayınlarından önemli bir gelir elde ettiğinin açık olduğunu, oyunculuk sözleşmesinde, muris oyuncunun payının gelir üzerinden belirlendiğini, hasılat üzerinden herhangi bir kesinti yapıldıktan sonra kalan bedel üzerinden bu payın belirleneceğine dair bir şart eklenmediğini, sözleşmede açıkça yer verilmediğinden müvekkilleri murisinin payının kesintiler yapılmadan hasılat geliri üzerinden hesaplanması gerektiğini ileri sürerek dava tarihinden geriye 10 yıl içerisinde tahakkuk etmiş, filmin yurtiçi ve yurtdışı televizyon kanallarında gösterimlerinden tahakkuk eden gelirleri üzerinden %10 oranında 1.000,00 TL CD, DVD, kitap başta olmak üzere bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla film dışı satışlarından elde edilen gelirler üzerinden %10 oranında 1.000,00 TL alacağın tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 01.03.2021 tarihli ıslah dilekçesi ile Filmin yurtiçi ve yurtdışı televizyon kanallarında gösterimlerinden tahakkuk eden gelirleri üzerinden %10 oranla doğan alacaklara karşılık 295.808,00 TL (40.000USD x7.3952), CD, DVD, kitap başta olmak üzere bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla film dışı satışlarından elde edilen gelirler üzerinden %10 oranla doğan alacaklara karşılık 38.299,75 TL olmak üzere toplam 334.107,75 TL'nin davalıdan tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; ... filmi dolayısıyla gerek davacıların murisi ...'a gerekse diğer tüm ilgililere, hak sahiplerine ödemelerinin yapıldığından herhangi bir alacaklarının bulunmadığını, bir an alacağın olduğu farz edilse dahi alacağın zaman aşımına uğradığını, 1999 yılında vizyona girmiş film açısından evrak belge temin etmede güçlük çektiklerini, filmin her türlü hakları ile “...”ye satılıp, ödemelerinin yapıldığını, yurt dışına satılmadığından bu yönde bir alacağın da mevcut olmadığını, DVD kopyaları ile ilgili basım işinin masrafı dahi karşılanmadığından herhangi bir gelir edilmediğini, '"...” isimli televizyon kanalına satılan filmin gösterimi ile müvekkilinin ilgisi olmadığını, ...'ın müvekkili şirketten bir alacağının kalmadığını, dosyaya sunulan belgelerden ... TV, ... TV, ... logolu şirkteler tarafından söz konusu filmin yayını ile ilgili müvekkili şirkete hiçbir ödeme yapılmadığının bildirildiğini, filmin sadece “...” logolu TV kanalında yayımı bahanesi ile herhangi bir hak talebinde bulunulamayacağını, vizyona 1999 yılında girdiğini ve 1998 yılında “...” ile yapılan anlaşma ile çekilmiş filme dair davacılar veya murisleri ...'ın herhangi bir alacağının kalmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacıların murisi ... ile davalı ... Film Yapım Reklamcılık ve Tanıtım Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. arasında Oyunculuk Sözleşmesi'nin imzalandığı, sözleşmenin 8, 9, 10 uncu maddelerinde ...'ın mali haklarının düzenlendiği, davacıların ...'ın mirasçısı oldukları ve oyunculuk sözleşmesinden doğan alacakları tahakkuk ettiği tarihler itibariyle geriye dönük 10 yıl içinde doğmuş olan alacağı talep ettikleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 146 ncı maddesi uyarınca sözleşmeden doğan alacakların on yıllık zamanaşımına tabi olduğu, davacıların murisi ...’ın yurtiçi ve yurtdışı TV haklarından 40.000,00 USD’nı davalı ... Film den talep etme hakkının bulunduğu, davalı tarafça ...'a bütün haklarının ödendiğinin beyan edildiği ancak bu hususta bilgi-belge sunulmadığı, filmin 46 hafta vizyonda kaldığı dikkate alındığında sinemalarda son gösteriminin 01/2000 olduğu, davanın ise 31.07.2013 tarihinde açıldığı görülmekle seyirci gelirlerinin zaman aşımına uğradığı, davacıların murisi ...'ın icracı sanatçı (oyuncu) olarak yer aldığı ... isimli filmin yurtiçi ve yurtdışı TV kanallarında gösterimlerinden tahakkuk eden gelirlerinden dolayı 40.000,00 USD’nı (40.000 USD x 7.3952 = 295.808,00 TL) ve CD, DVD, kitap başta olmak üzere satışlarından elde edilen gelirlerden dolayı 11.694,92 TL toplamda 307.502,92 TL'nin ıslah tarihi olan 01.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davacıların murisleri ...'ın icracı sanatçı (oyuncu) olarak yer aldığı ... isimli filmin yurtiçi ve yurtdışı TV kanallarında gösterimlerinden tahakkuk eden gelirlerinden dolayı 295.808,00 TL ve CD, DVD, kitap başta olmak üzere satışlarından elde edilen gelirlerden dolayı 11.694,92 TL olmak üzere toplam 307.502,92 TL'nin ıslah tarihi olan 01.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, karar davalı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile oyuncu ... ile yapımcı davalı şirket arasındaki oyunculuk sözleşmesinin 9 uncu maddesine göre filmin yurt içi ve yurt dışı TV hakkından %10'unu, 10 uncu maddesine göre ise filmin dış satışından CD, kaset video, kitap haklarından %10'unu ...'ın alacağının düzenlendiği, DTV Haber ..Şti.'nin yazı cevabı ekindeki sözleşmeye göre davalı şirket ile DTV Haber şirketi arasındaki sözleşmede filmin yayım ve gösterim hakkının DTV'ye temlik edildiği, lisans bedelinin net 400.000,00 USD olarak belirlendiği, bu kapsamda bilirkişi heyetince 40.000,00 USD hesaplanmasının yerinde olduğu, mahkemece CD satışları yönünden dava tarihinden geriye 10 yıllık sürecin dikkate alınarak yapılan hesaplamayı kabul etmesinin yerinde olduğu, aşamalarda mahkemece birden fazla rapor alındığı ve son rapordaki hesaplamaların somut dosya durumuna uygun olduğu, davalı vekili alacağın zamanaşımına uğradığını ileri sürmüş ise de; DTV haber ..Şti.'nin yazı cevabında yer aldığı üzere filmin 22.07.2012, 17.11.2012, 12.05.2013, 30.06.2013, 13.12.2013 tarihlerinde yayınlandığı, davanın 31.07.2013 tarihinde açıldığı, davalı tarafça yayını devam eden film yönünden sözleşmenin 9 uncu maddesi gereğince ödeme yapıldığına bir delil de ibraz edilmediği dikkate alındığında mahkemece zamanaşımı definin reddi kararının yerinde görüldüğü gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki "Oyuncu Sözleşmesi" başlıklı sözleşmeden kaynaklı dava tarihinden geriye 10 yıl içerisinde tahakkuk etmiş, filmin yurtiçi ve yurtdışı televizyon kanallarında gösterimlerinden elde edilen gelirlerden fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik %10 oranında 1.000,00 TL, CD, DVD, kitap başta olmak üzere bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla film dışı satışlarından elde edilen gelirler üzerinden %10 oranla doğan alacaklara karşılık şimdilik 1.000,00 TL alacağın tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 146 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz istemlerinin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 19.11.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.