"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1884 Esas, 2023/1039 Karar
HÜKÜM : Davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : Muğla 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/30 E., 2020/201 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; İsveç'te yaşayan müvekkilinin Türkiye'de bulunduğu süre içerisinde mevduatının bir kısmını davalı bankada açtığı hesaba yatırdığını, Stockholm şehrinin yeminli noteri aracılığıyla 16.05.2014 tarihli vekaletnameyi tanzim ederek dava dışı ...'ı kendisine vekil tayin ettiğini, ...'ın müvekkiline ait GBP hesabından çeşitli miktarlarda paralar çektiğini, ancak bu paraları müvekkiline iade etmediğini, bu tutarlar ile ilgili yasal yollara başvurduklarını, yine ...'ın 29.09.2014 tarihinde nakit olarak 64.500 GBP çektiğini, ancak bu tutarın davalı banka tarafından ...'a hukuka aykırı bir şekilde ödendiğini, müvekkili tarafından düzenlenen vekaletnamenin 16.09.2014 tarihine kadar geçerli olduğunu, davalı banka tarafından 29.09.2014 tarihinde ödeme yapıldığını, davalı bankanın kusuru nedeniyle müvekkilinin 64.500 GBP zarara uğradığını ileri sürerek 64.500 GBP'nin ödeme tarihi olan 29.09.2014 tarihinden itibaren devlet bankalarınca GBP cinsinden açılmış bir yıllık mevduat hesaplarına uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu olayda müvekkili bankanın taraf sıfatına haiz olmadığını, davanın zarardan bizzat sorumlu olan ...'a açılması gerektiğini, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, vekil ...'ın davacının hesaplarının yanı sıra, yine aynı şube nezdinde hesabı bulunan davacının eşi Britt İngrid Andreu'nun hesaplarından da vekaleten işlemler gerçekleştirdiğini, bu suretle vekil ...'ın müvekkili banka şubesince davacının temsilcisi olarak tanındığını ve şube nezdinde ... tesis ettiğini, sırf söz konusu vekaletnamenin süresinin dolduğundan bahisle yapılan işlemin geçersizliğinin iddia edilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, davacı ile dava dışı vekil ... arasındaki ilişkinin sadece dava konusu vekaletname ile sınırlı olmadığını, iş ilişkilerinin 2002 yılına dayandığını, dava konusu işlemin 29.09.2014 tarihinde gerçekleştirildiğini, davanın ise işlem tarihinden 1 yıl sonra açılmasının davacının kötü niyetinin göstergesi olduğunu, yerleşik Yargıtay kararları uyarınca yetkisiz kişi tarafından işlem yapıldığının iddia edilmesi durumunda çekilen tutarın kimin yararına harcandığının ve davacının zararının doğup doğmadığının araştırılması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; 64.500 GBP'lik nakit çekim işleminin, süresi dolan ve geçersiz olan vekaletnameye istinaden yapıldığı, davacının hesabındaki paranın yetkisi olmayan kişiye ödendiği, gerek hesabın bulunduğu bankanın, gerekse işlemi yapan personelin kusurunun mevcut olduğu, bankanın vekaletnamenin geçerlilik süresini sisteme uyarı olarak tanımlanmadığı, banka ve personelinin eşit oranda (%50) kusurlu olduğu, kurumun tüm hafif kusurlardan dahi mutlak sorumlu olduğu, her ne kadar parayı çeken vekil de banka ile birlikte sorumlu ise de, vekil hakkında aynı dava konusuna ilişkin mahkemenin 2015/640 E. sayılı dosyasında birleşen 2015/641 E. sayılı dosyadan karar verilmiş olmakla, ödemede mükerrerlik olmaması açısından bu husus hükümde belirtilmek suretiyle banka personelinin kusurundan bankanın sorumlu olduğu gerekçesiyle, davanın kabulüne (Mahkemenin 2015/640 E. 2019/302 K. sayılı dosyasında 2015/641 E. sayılı dosya yönünden verilen karar ile tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla) karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, dava konusu vekaletname ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davalı bankanın süresi dolan vekaletnameye dayanarak yetkisiz kişiye ödeme yaptığı, böylece davalı bankanın ödediği bu tutardan davacıya karşı sorumlu olduğu, davacı vekilinin "Mahkemenin 2015/640 E. 2019/302 K. sayılı dosyasında 2015/641 E. sayılı dosya yönünden verilen karar ile tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla" ifadesinin hatalı olduğuna yönelik istinaf sebeplerinin incelenmesinde; ... tarafından vekaletnamenin süresi dolduktan sonra çekildiği iddia edilen tutarın sadece eldeki davanın konusunu oluşturduğu ve sadece davalı bankadan talep edildiği, dolayısıyla 2015/640 E. sayılı dosyası ile birleşen 2015/641 E. sayılı dosyasında verilen kararın eldeki dava ile tahsilde tekerrür teşkil etmediği anlaşıldığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, davanın kabulü ile 64.500 GBP'nin 29.09.2014 tarihinden itibaren devlet bankalarının GBP ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, bankacılık işlemlerine dayalı maddi tazminat istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, 29.09.2014 tarihli para çekme işleminin vekaletnamenin geçerlilik süresinden sonra yapılıp yapılmadığı, dava konusu bu işlemin usulsüz olup olmadığı ve bu işlem nedeniyle davacının uğradığını iddia ettiği zararlardan davalı bankanın sorumlu olup olmadığı hususunda toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 61 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 386, 387 ve 570 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Dava, bankacılık işlemlerine dayalı maddi tazminat istemine ilişkin olup, dosya kapsamından anlaşıldığı üzere, davacı hesabından davacı adına işlem yapabilmesi için ...'ın vekaletname ile yetkili kılınmış, ancak vekaletname süreli olup 16.09.2014 tarihinde dolmuştur. Mahkemece, davalı bankanın yetkisiz kişiye ödeme yaptığı ve kusurlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Her ne kadar davalı banka özel yasa ile kurulmuş ve kendisine ayrıcalıklar tanınmış bir ... kurumu olması dolayısıyla en küçük kusurlarından bile sorumlu ise de, mahkemece davacının hesap hareketlerinden haberdar olup olmadığı, davacının hesaplarında dava konusu edilen dönemde veya vekilin işlemlerinden sonra bizzat davacı/yetkili vekili tarafından yapılan ya da itiraza uğramayan işlem bulunup bulunmadığı, bunun yapılan işlemlere davacının icazet verdiği ya da işlemleri benimsediği yada örtülü muvafakat verdiği anlamına gelip gelmediği, davacı ile davalı banka arasında oluşmuş bir teamülün bulunup bulunmadığı hususlarının da değerlendirilmesi gerekir. Esasen, davacı tarafça benzer iddialarla başka bankalar aleyhine de davalar açıldığının anlaşıldığı, işbu davada davalı bankaya sunulan vekaletnamedeki sürenin dolmuş olmasına rağmen, başka bankalar nezdindeki vekaletnameler kapsamında ...'ın halen yetkili vekil olarak işlemlere devam ettiği anlaşılmakla, bu durumun davalı banka için haklı bir ... oluşturup oluşturmadığının da ayrıca değerlendirilmesi, dosya kapsamında şartları oluşmuş ise müterafık kusurun da gözönünde bulundurularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.09.2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.