"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/521 Esas, 2023/2166 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çine Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
SAYISI : 2009/824 E., 2021/263 K.
BİRLEŞEN DAVA : Çine Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/66 E.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı Yargıtayca duruşma istemli olarak asıl davada davacı/birleşen davada davalı ... Maden Endüstriyel Hammeddeler San. Tic. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Duruşma için belirlenen 25.03.2025 günü hazır bulunan davacı birleşen davada davalı vekili Avukat....ile davalı birleşen davada davacı vekili Avukat ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
KARAR
I. DAVA
1.Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin dava şirketten alacağı bulunduğunu ileri sürerek Çine İcra Müdürlüğünün 2009/620 E. sayılı dosyasında itirazın iptali ile takibin 451.618,52 TL üzerinden devamına, asıl alacağın takip tarihinden işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte tahsiline, %40 oranından az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirket aleyhine Çine İcra Müdürlüğünün 2009/3043 E. sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, müvekkilinin borçlu olmadığını ileri sürerek icra dosyasında takibe dayanak 30.11.2006 tanzim, 28.02.2009 vade tarihli, 50.000,00 TL bedelli senet ve 30.11.2006 tanzim, 30.08.2009 vade tarihli, 25.000,00 TL bedelli senetlerden dolayı davacı müvekkili şirketin borçlu olmadığının tespitine, davalı taraça haksız ve kötü niyetli olarak icra takibi yapılmış olması nedeniyle %40'tan aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Asıl davada davalı vekili; davanın reddini istemiştir.
2.Birleşen davada davalı vekili; davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile en son tüm itirazları değerlendirmek üzere dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetinin 18.03.2021 havale tarihli raporunda, davacı, birleşen davada davalı ... Şirketi'nin tüm bilgi ve belgeler ışığında davalı, birleşen davada davacı ... Şirketi'nden alacaklı olduğunu ispat edemediğinin, birleşen davaya konu senetlerin "teminat için alınan çek" açıklaması ile kayıt edildiğinin ve karşılıklı atılan kayıtlar ile kapatılarak cari borç ya da alacağı etkilemediğinin, avans çeki olarak verildiği tespit edilen çekin aynı zamanda bedelsiz kaldığının belirtildiği, asıl davada davacının, davalıdan alacaklı olduğunu ispat edemediği, birleşen davaya konu senetlerin avans karşılığında teminat için verilen senetler olduğu, karşılıklı tutulan kayıtlar ile kapatılarak cari borç ya da alacağı etkilemediği gerekçesiyle asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulü ile davacının Çine İcra Müdürlüğünün 2009/3043 E. sayılı takip dosyasında borçlu olmadığının tespitine, davacının tazminat talebinin şartları oluşmadığından reddine karar verilmiş, hüküm asıl davada davacı, birleşen davada davalı vekilince istinaf edilmiş, İlk Derece Mahkemesinin 20.10.2022 tarihli ek kararı ile istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmiş, iş bu ek karar da asıl davada davacı, birleşen davada davalı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince gönderilen muhtırada, eksik harcın asıl veya birleşen dosyalardan hangisine ilişkin olduğu belirtilmediği gibi istinafın değerlendirmesi kararında da hangi dosya yönünden istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verildiğinin belirtilmediği, gönderilen muhtıranın usulüne uygun olmadığı, bu itibarla 20.10.2022 tarihli istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına ilişkin ek karar kaldırılarak esastan inceleme yapıldığı, asıl dava yönünden, taraflar arasında maden üretim hizmet işçiliği, stok düzenleme çalışması, kamyon yükleme konusunda sözleşme ve hesap ilişkisi bulunduğu, alacağa yönelik ispat yükü davacı üzerinde olup hükme esas alınan üç kişilik bilirkişi heyeti raporunda, taraf defter ve kayıtlarının birbirini doğrulamadığının belirtildiği, davacının kendi defter ve kayıtlarının alacağın varlığını kanıtlamaya yeterli olmadığı, taraflardan birinin ispat hakkının kullanımını imkansız kılan veya fevkalade güçleştiren delil sözleşmelerinin geçersiz olduğu, yemin deliline dayanılmadığı, davacının iddiasını kanıtlayamadığı anlaşılmakla asıl davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik görülmediği, birleşen dava yönünden, davacının, Çine İcra Müdürlüğünün 2009/3043 E. sayılı dosyasında takibe dayanak gösterilen senetlerin taşeronu oldukları davalı şirkete alınan avans karşılığı verildiğini, aralarındaki cari hesap gereği yapılan işler gereği davacının alacağına mahsup edildiğini, borcun bulunmadığını ileri sürdüğü, birleşen dosyaya konu takibin asıl davaya konu Çine İcra Müdürlüğünün 2009/620 E. sayılı dosyasındaki takip belirtilerek tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla başlatıldığı, taraf defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda alınan bilirkişi raporlarında senetlerin mal ve hizmet karşılığı değil, teminat olarak verildiğinin belirtildiği, bu durumda birleşen davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle 20.10.2022 tarihli ek kararının kaldırılmasına, asıl davada davacı, birleşen davada davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, hüküm asıl davada davacı, birleşen davada davalı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Dava ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava, açık hesap alacağına dayalı Çine İcra Müdürlüğünün 2009/620 E. sayılı dosyasında icra takibe vaki itirazın iptali, birleşen dava ise Çine İcra Müdürlüğünün 2009/3043 E. sayılı dosyasında icra takibine konu bonolar yönünden menfi tespit istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, asıl davada davacı, birleşen davada davalının temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, takdir olunan 28.000,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacı-birleşen davada davalıdan alınarak davalı-birleşen davada davacıya verilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 27.03.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.