"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/819 Esas, 2024/552 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/38 E., 2022/24 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-karşı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. ASIL DAVA VE KARŞI DAVAYA CEVAP
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalının İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde 2020/105 D. İş sayılı dosya ile tespit talebinde bulunarak müvekkiline ait ... mağazasının, davalı adına tescilli 2019 08074 sayılı mağaza konsepti tasarımı ile benzer olup olmadığının belirlenmesini istediğini, ancak davalının tasarımının ... ve birkaç başka marketin daha önceki konseptlerine benzediğini, mağaza müşterilerinin konsept nedeniyle değil, satılan ürünlere göre tercih yaptığını ileri sürerek 2019 08074 numaralı endüstriyel tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, ayrıca müvekkilinin davalı tasarımından doğan hakları ihlal etmediğinin tespitine karar verilmesini talep etmiş, karşı davaya cevap dilekçesinde; davaya konu 2019 08071 numaralı çoklu tasarım belgesinde yer alan iç mekan tasarımlarının yeni ve ayırt edici olmadığını, sunulan mağaza görsellerinin ... ve ... marketlerinin raf ve dolap sistemlerine benzediğini, BİM’in 1995 yılında Türkiye’de ... modelini baz alarak faaliyet göstermeye başladığının ve ilk konseptin halen kullanılmakta olan BİM mağaza düzenine benzediğinin görüldüğünü savunarak karşı davanın reddini talep etmiştir.
II. CEVAP VE KARŞI DAVA
Davalı vekili cevap dilekçesinde, ... ve ... marketlerine ait görsellerin incelenmesi sonucunda tasarımlar arasında belirgin farklılıkların bulunduğunu, 2019 08074 tescil numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik özelliklerini taşıdığını, hükümsüzlük koşullarının oluşmadığını, delil tespit dosyasındaki bilirkişi raporu ile davacı-karşı davalının mağazalarında kullandığı konseptin müvekkiline ait tasarımla benzer olduğunun tespit edildiğini, müvekkilinin tescilli tasarımının güzel sanat eseri niteliği taşıdığını savunarak asıl davanın reddini istemiş, karşı dava dilekçesinde; davacı-karşı davalının müvekkiline ait 2019 08074 tescil numaralı çoklu tasarımından ve eserden doğan haklarına tecavüzünün tespitine, tecavüz fiillerinin önlenmesine, durdurulmasına, men’ine ve kaldırılmasına, haksız rekabetin men’ine, ortadan kaldırılmasına ve kararın ilan edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, alınan bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davalı-karşı davacıya ait 2019 08074 numaralı tescilli tasarım ile davacı-karşı davalıya ait mağazada kullanılan renk ve malzeme kombinasyonu ile ışıklandırma şeklinin bilgilenmiş kullanıcı üzerinde benzer bir genel izlenim oluşturduğu, ancak tasarımın yenilik özelliği taşımadığı ve tescilinden çok önce dünya genelinde kullanıldığı, davalının tasarımdan veya eser sahipliğinden doğan herhangi bir hakkının bulunmadığı, bu nedenle benzerliğin tasarım haklarına veya 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'ndan (FSEK) kaynaklanan haklara tecavüz oluşturmadığını, davacı-karşı davalının kendi markası ve işletme adıyla işlettiği mağazalarda bu tasarımı kullanmasının haksız rekabete neden olmayacağı gerekçesiyle asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine karar vermiş, karar davalı-karşı davacı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davalı-karşı davacı vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş, karar davalı-karşı davacı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Dava ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava, davalı-karşı davacı adına tescilli 2019 08074 tescil numaralı çoklu endüstriyel tasarımın yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunmadığı iddiasına dayalı hükümsüzlük; karşı dava ise davalı-karşı davacının 2019 08074 tescil numaralı tasarımında yer alan mağaza içi konseptlerin davalı-karşı davacının tescilli tasarımına ve FSEK'ten kaynaklanan haklarına tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, men'i talebine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı-karşı davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 17.02.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.