"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar asıl davada davalı ... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Asıl dava; Davacılar, ... Köyü çalışma alanında bulunan 149 ada 3 parsel sayılı taşınmazın bir bölümünün ... Köyüne ait olmasına rağmen 149 ada 3 parsel içerisinde tespit edildiğini ileri sürerek takriben 22 m2’lik alanın tapu kaydının iptali ile...Kişiliği adına tesciline karar verilmesini istemiş, davacılardan ... bozma sonrası 04.06.2018 tarihinde davasından feragat etmiş, diğer davacı ... davaya devam etmiştir.
2. Birleştirilen dava; Davacı ..., Tosya Asliye Hukuk Mahkemesinde 2018/58 Esas sayılı dosyası ile derdest olan dava ile 149 ada 3 parsel sayılı taşınmazın dava dışı paylı maliki ...’ya karşı dava açtığını, yargılama sırasında taşınmazın diğer paylı malikinin davalı ... olduğunu öğrendiğini, asıl davada belirttiği gibi ... Köyü çalışma alanında bulunan 149 ada 3 parsel sayılı taşınmazın bir bölümünün ... Köyüne ait olmasına rağmen 149 ada 3 parsel içerisinde tespit edildiğini ileri sürerek takriben 22 m2’lik alanın tapu kaydının iptali ile...Kişiliği adına tesciline karar verilmesini istemiş, her iki dava aralarındaki bağlantı nedeniyle birleştirilmiştir.
II. CEVAP
1. Asıl davada davalı...Kişiliği temsilcisi, ... Kişiliğinin herhangi bir zararının söz konusu olmadığını, davacıların dava açmakta aktif dava ehliyetlerinin bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Asıl davada davalı ... ile birleşen davada davalı ..., davaya savunma getirmemişledir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 26/01/2015 tarihli ve 2014/268 E., 2015/36 K. sayılı kararıyla; davacıların dava açmakta aktif dava ehliyetlerinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Yargıtay (kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 02/10/2017 tarihli ve 2015/16623 E., 2017/5971 K. sayılı ilamıyla; "… Mahkemece mahallinde keşif yapılmak suretiyle dava konusu taşınmazın niteliğinin ne olduğu, taşınmazın tüm köylünün müştereken istifade ettiği yerlerden olup olmadığı belirlenmemiş, davacıların dava konusu taşınmaz ile ilgili olarak dava açmakta aktif dava ehliyetlerinin bulunup bulunmadığı tartışılıp değerlendirilmemiştir. O halde sağlıklı sonuca varılabilmesi için; mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, ziraat mühendisi bilirkişi ve teknik bilirkişi aracılığı ile keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin ne olduğu, kime ait olduğu, kimden kime kaldığı, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıç tarihi, süresi ve sürdürülüş biçimi, taşınmazın köy halkı tarafından kullanılıp kullanılmadığı, kullanılıyorsa ne zamandan beri, ne şekilde kullanıldığı hususlarında ayrı ayrı olaylara dayalı bilgi alınmalı, beyanlar arasında çelişki bulunduğu takdirde bu çelişki duraksamasız giderilmeli, taşınmaza ilişkin gözlem keşif tutanağına aynen yansıtılmalı, teknik bilirkişiye keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli rapor düzenlettirilmeli, ziraat bilirkişisinden dava konusu taşınmazın toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmalı, davacıların dava konusu ettiği taşınmazın köylülerin müştereken istifade ettikleri bir yer olduğunun anlaşılması halinde işin esasına girilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen hususlar göz önünde bulundurulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir..." gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
3. Mahkeme Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 30/05/2019 tarihli ve 2018/59 E., 2019/237 K. sayılı kararıyla; davacı ...’nın açtığı davanın feragat nedeniyle reddine, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarından dava konusu kısmın köylünün kadimden beri ortak kullanımında olduğu, özel mülkiyete konu olamayacağı ve köyde yaşayan davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararının bulunduğu gerekçesiyle 08.08.2018 havale tarihli fen bilirkişi raporunun ekinde yeralan krokide A harfi ile gösterilen 16,28 m2'lik kısmı yönünden tapu iptal-tescil isteğinin kabulüne karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle, bozma ilamının gereğinin yerine getirilmediğini, tarafsız tanık yerine köy halkından tanık dinlendiğini, beyanların somutlaştırılmadığını, mahalli bilirkişi ... ... beyanına itibar edilmesi gerektiğini, itirazları doğrultusunda komşu köylerden tarafsız tanık belirlenip keşif yapılmasına karar verilmesine rağmen bu karardan sarfınazar edilerek belirlenen tanıkların duruşmada dinlendiğini ve bu tanıkların (... ve ... ) gerçeğe uygun beyanda bulunmasına rağmen beyanlarına itibar edilmediğini, harita mühendisi tarafından hazırlanan raporunda bu kadar küçük alan için kullanım ve kullanıcısına ilişkin yorum yapmanın mümkün olmadığını, kadastro bilirkişisi ... ve ...’ın tespitdeki imzalı beyanın aksine beyanlarının kabul edilemeyeceğini, yerin KK. 18. md ye konu olma ihtimali dahilinde Hazineye ait köy boşluklarının kazanaılabileceği ve davacının husumet ehliyetinin bulunmadığını ileri sürerek, hükmün bozulmasını istemiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
6.2.1. 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16/B bendinde "Mera, yaylak, kışlak, otlak, harman ve panayır yerleri gibi paralı veya parasız kamunun yararlanmasına tahsis edildiği veya kamunun kadimden beri yararlandığı belgelerle veya bilirkişi veya tanık beyanı ile ispat edilen orta malı taşınmaz mallar sınırlandırılır, parsel numarası verilerek yüzölçümü hesaplanır ve bu gibi taşınmaz mallar özel siciline yazılır. Bu sınırlandırma tescil mahiyetinde olmadığı gibi bu suretle belirlenen taşınmaz mallar, özel kanunlarında yazılı hükümler saklı kalmak kaydıyla özel mülkiyete konu teşkil etmezler." hükmü düzenlenmiştir.
6.3. Değerlendirme
Hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak ve ( IV/3. ) paragrafında yer verilen gerekçelerle, yazılı şekilde karar verilmiş olmasında isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve yasaya ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 36,30 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.