"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki davadan dolayı Pazarcık 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 30/03/2016 tarihli ve 2015/649 Esas - 2016/422 Karar sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi dahili davalı Hazine vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı ..., 109 ada 13 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, davalıya ait komşu 109 ada 5 parsel ile adına kayıtlı 109 ada 13 parselin müşterek sınırının kadastro sırasında hatalı tespit edildiği, tespit sırasında davalıya ait taşınmazın kendisine ait parsele kaydırıldığını belirterek, çekişmeli 109 ada 13 parsel sayılı taşınmazın iddiaya konu bölümü yönünden tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır.
II. CEVAP
Davalı aşamalardaki beyanlarında, davacı yanın iddiasının doğru olduğunu kadastro sırasında her nasılsa iki taşınmazın hududu belirlenirken kayma yapıldığını belirterek açılan davayı kabul ettiğini belirtmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Pazarcık 1. Asliye Mahkemenin 30.03.2016 tarihli ve 2015/649 Esas, 2016/422 Karar sayılı kararıyla; davalı yanın kabul beyanı ve toplanan deliller bir arada değerlendirildiğinde davacıya ait taşınmaz ile davalıya ait çekişmeli taşınmazın hudutları belirlenirken kayma yapıldığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile, çekişmeli 109 ada 5 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi raporunda yeşil renkle çevrili alanının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Dahili davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporlarının yetersiz ve bilimsel dayanaktan uzak olduğu taşınmazların sınırlarında düzeltme yapılırken Hazine menfaatinin göz ardı edildiğini belirteek kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasıdır.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin (AİHS) 6. maddesinde adil yargılanma hakkı ayrıntılı yer almış olup, gerek Anayasa gerekse AİHS düzenlemelerine koşut olarak da 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 27. maddesinde hukuki dinlenilme hakkı düzenlenmiştir.
HMK'nın 27. maddesi uyarınca;
"(1) Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler.
3.2.2. Anayasa’nın 36. maddesinin 1. fıkrasında, herkesin yargı organlarına davacı ve davalı olarak başvurabilme ve bunun doğal sonucu olarak da iddia, savunma ve adil yargılanma hakkı güvence altına alınmıştır. Anılan maddeyle güvence altına alınan hak arama özgürlüğü, kendisi bir temel hak niteliği taşımasının ötesinde, Anayasa’nın 40. maddesi uyarınca diğer temel hak ve özgürlüklerden gereken şekilde yararlanılmasını ve bunların korunmasını sağlayan en etkili güvencelerden biridir [Anayasa Mahkemesinin (AYM) 28.11.2013 tarihli ve 2013/64 E., 2013/142 K. sayılı kararı].
3.2.3. Adil yargılanma hakkının en temel unsurlarından biri olan mahkemeye erişim hakkı, bir uyuşmazlığı mahkeme önüne taşıyabilmek ve uyuşmazlığın etkili bir şekilde karara bağlanmasını isteyebilmek anlamına gelmektedir. Mahkemeye erişim hakkı sadece ilk derece mahkemesine dava açma hakkını değil iç hukukta itiraz, istinaf veya temyiz gibi kanun yollarına başvurma imkânı tanınmış ise üst mahkemelere başvurma hakkını da içerir. Ancak adil yargılanma hakkının temellerinden olan kanun yoluna başvurma imkanı davanın tarafları ve ilgililerine tanınmış bir hak olup, bu hakkın sınırları öğreti ve içtihatlar ile çizilmiştir.
3.3. Değerlendirme
3.3.1. Kadastro sonucunda Çağlayancerit ilçesi, ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 109 ada 5 parsel sayılı 37.749,58 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... adına kayıtlı 109 ada 13 parselin müşterek sınırının kadastro sırasında hatalı tespit edildiği iddiasıyla çekişmeli taşınmazın bir bölümü hakkında tapu iptali ve tescili isteğiyle dava açmıştır.
3.3.2. İddianın ileri sürülüş biçimi ve dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde eldeki dava, kadastrodan önceki hakka dayanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Tapu iptal ve tescil davalarının kayıt maliki aleyhine açılması gerekli ve yeterlidir. Somut olayda davacı yan, kayıt maliki davalıya husumet yönelterek dava açmıştır. Yargılama sırasında mahkemece Hazine’nin re'sen davaya dahil edilmesi adı geçene taraf sıfatı kazandırmaz. Kural olarak davanın tarafı olmayan kişiler hükmü temyiz edemez. Öğretide ve uygulamada kararlılık kazanan görüşlere göre bir hükmü hukuksal yararı bulunmak koşulu ile ancak davanın tarafları temyiz edebilir.
3.3.3. Çekişmeli taşınmaz davalı adına kayıtlı olduğuna ve çekişmeli taşınmaz yönünden verilen hüküm ile Hazine aleyhine hukuksal bir durum da yaratılmadığına göre, Hazine’nin temyiz inceleme isteminin hukuki yararının bulunmadığı kuşkusuzdur.
V. SONUÇ
Yukarıda açıklanan nedenlerle Hazine temsilcisinin temyiz dilekçesinin REDDİNE, Hazine harçtan muaf olduğundan bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 günlük karar düzeltme yolu açık olmak üzere 16.02.2022 gününde oy birliği ile karar verildi.