"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Ret
Taraflar arasında görülen tespit harici bırakılan yerin tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Kahramanmaraş ili, Dereli köyü, Tömek mevkiinde, doğusu; ... batısı; ... Kıraççakalı kuzeyi; ... Akyol ve güneyi; ... Yıldız bağı ile çevrili olan takriben 1.300 m2 yüz ölçümüne sahip bağı ve içindeki taşınmazı (evi), dava dışı ...'dan 24.03.2009 tarihinde yapılan taşınmaz kati satış sözleşmesi/senedi ile aldığını, taşınmazı 25 yılı aşkın bir zamandır nizasız ve fasılasız malik sıfatı ile zilyet olarak kullandığını, MK'nın 713. maddesi uyarınca dava konusu taşınmazın müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Hazine temsilcisi beyanında özetle; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı ... Belediyesi vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu yerin Dulkadiroğlu ilçesi sınırlarında kaldığından bahisle, hukuki açıdan kendilerinin taraf sıfatının bulunmadığını, Dulkadiroğlu Belediyesinin davaya dahil edilmesini, söz konusu davanın kendileri yönünden reddine karar verilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Kahramanmaraş 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/430 Esas, 2016/329 Karar sayılı kararıyla; TMK'nın 713/1. maddesindeki şartların oluştuğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile harita mühendisi bilirkişiler ... Nacar ve Sezai ... tarafından düzenlenen 24.08.2015 tarihli krokide (A) harfi ile gösterilen 1.167,79 m2'lik kısmın bağ niteliği ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMA SONRASI YARGILAMA SÜRECİ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ile davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 25/09/2019 tarihli ve 2016/9748 Esas, 2019/5732 Karar sayılı kararıyla; "...Mahkemece dava konusu taşınmazın hangi tarihte ve ne sebeple tescil harici bırakıldığı, Kadastro Müdürlüğünden sorulup belirlenmemiş, keşifte dinlenen yerel bilirkişiler ve davacı tanığından, taşınmazın evveliyatının ne olduğu, taşınmazda ne zaman ve ne şekilde imar-ihyaya başlandığı, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı hususunda somut ve detaylı beyanları alınmamış, orman bilirkişisi tarafından 1948, 1985 ve 1999 tarihli ... fotoğrafları incelenmiş ise de, bu ... fotoğraflarının uyuşmazlığı aydınlatmak için yeterli olmadığı, özellikle dava tarihinden geriye 20 ve 25 yıllık ... fotoğraflarının da getirtilerek konusunda uzman jeodezi ve fotogrametri bilirkişi tarafından incelenmesi gerektiği düşünülmemiş ve ayrıca taşınmazın imar durumu da ilgili yerlerden sorulup açıklığa kavuşturulmaksızın hüküm kurulduğu, hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, dava konusu taşınmazın hangi tarihte ve ne sebeple tescil harici bırakıldığı, kadastro müdürlüğünden sorulmalı, dava konusu taşınmazın yakın komşuları olan 1441, 1443, 1444 ve 1445 parsel sayılı taşınmazlara ait kadastro tutanakları, tapu kayıtları, varsa dayanak belgeleri ve tescile esas mahkeme ilamları getirtilerek dosya içerisine alınmalı, dava konusu taşınmazın imar planı içerisinde bulunup bulunmadığı, imar planı içerisinde ise imar planının hangi tarihte onaylandığı İlçe Belediye Başkanlığı ve Büyükşehir Belediye Başkanlığından sorulmalı, dava konusu taşınmazın dava tarihi olan 2014 yılından 20-25 yıl öncesine ait farklı dönemlerde çekilmiş stereoskopik ... fotoğraflarından en az üç adedi Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosyaya konulmalı ve bundan sonra mahallinde, 3 ziraat mühendisi, fen bilirkişisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti eşliğinde yeniden keşif yapılmalı, bu keşifte jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine stereoskopik çift ... fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılması” gerektiği gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
C. Mahkemesince Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda belirtilen tarih ve sayılı kararıyla, Yargıtay bozma kararı doğrultusunda gerekli ve ilgili belgeler kurumlardan celp edilerek, dosyanın yeni bir keşif yapılmasına karar verildiği, ancak davacı vekiline 17.09.2020 tarihli celsesinin 1 no.lu ara kararı uyarınca bilirkişi ücreti, keşif harcı ve yol masrafını yatırmak üzere 2 haftalık kesin süre verildiği, kesin sürenin sonuçları açıklandığı halde keşif masraf ve harçlarını yatırılmadığı ve bu delile dayanmaktan vazgeçmiş sayılmasına karar verilerek, bu haliyle bozma kararında belirtilen husus ve eksikliklerin giderilemediği gerekçesiyle davacı tarafından ispat edilemeyen davanın reddine, Kahramanmaraş ili, Dulkadiroğlu ilçesi, Dereli Mahallesinde bulunan ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiler ... Nacar ile Sezai ... tarafından düzenlenen 24.08.2015 tarihli bilirkişi raporuna ekli krokilerinde (A) harfi ile göstermiş oldukları 1.167.79 m²'lik yerin Hazinenin tescil talebi doğrultusunda Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davacı temyiz dilekçesinde özetle, dosyada daha önce keşif yapılarak yeterli verilerin elde edilmiş olmasına rağmen keşif masrafları yatırılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinin isabetsiz olduğunu, dava konusu taşınmaza komşu taşınmazlara kabul kararı verildiğini öne sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yörede yapılan kadastro sırasında tescil harici bırakılan taşınmazın davacı adına tescili isteğinden ibarettir.
2.İlgili Hukuk
2.1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 324. maddesi şöyledir: “Taraflardan her biri ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin süre içinde yatırmak zorundadır. Taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse, gereken gideri yarı yarıya avans olarak öderler.
Taraflardan birisi avans yükümlülüğünü yerine getirmezse, diğer taraf bu avansı yatırabilir. Aksi hâlde talep olunan delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılır.”
2.2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 190. maddesi şöyledir: "(1) İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir."
2.3. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesi şöyledir: “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.”
3. Değerlendirme
1. Çekişmeli taşınmazın yörede 1970 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakıldığı anlaşılmıştır.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, usul ve kanuna ve bozma kararına uygun olup davacı tarafça ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. SONUÇ
Açıklanan sebeplerle;
Davacının temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün 6100 sayılı Yasa'nın geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi gereğince ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 120,60 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
23.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.