"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
HÜKÜM/KARAR : Ret/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Of Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptal ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili ve dahili davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Trabzon ili, Of ilçesi, Kiraz Mahallesinde bulunan 117 ada 2 parsel sayılı taşınmazın davacıların mirasbırakanı ... adına tapuya kayıtlı bulunduğunu, bu parselin bitişiğindeki 117 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ise davalı ... adına tapuya tescil edildiğini, bu parsel üzerinde çay alımevinin bulunduğunu, çay alımevinin kurulu olduğu alanın bir kısmının davacıların murisi tarafından çay alım yeri olarak bağışlandığını, ancak çay alımevi dışında kalan ana yol ile ara yol ve davacıların taşınmazına bitişik olan bir kısım yerin yapılan tespit çalışmaları sonucunda davalı ... adına tescil edildiğini, dava konusu kısmın bağışlanan yerlerden olmadığını, geçmişte ve halen davacılar tarafından zilyet ve tasarruf edildiğini ileri sürerek 117 ada 1 parsel sayılı taşınmazın dava dilekçesine ekli krokde belirlenmiş olan kısmının iptaline, davacıların murisine ait 2 parsel sayılı taşınmaza eklenerek davacılar adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmaz bölümünün köy halkı tarafından çay alımevi olarak kullanıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Of Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.12.2018 tarihli 2017/615 Esas, 2018/693 Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Kaldırma Kararı
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 24.05.2019 tarihli ve 2019/665 E. 2019/1025 K. sayılı kararıyla; yüzleştirme yapılmadan mahalli bilirkişi ve tanık ...’ın beyanlarına itibar edilmesinin yerinde olmadığı gibi dinlenen mahalli bilirkişi ve tanıklardan somut olayın özelliğine göre davacıların mirasbırakanı tarafından bağış işleminin hangi yıl yapıldığı, dava konusu yerin de bağışlanıp bağışlanmadığı, dava konusu bölümün bağış işleminin yapıldığı tarihten sonra da davacı tarafça kullanılıp kullanılmadığı, kullanılmış ise ne şekilde kullanıldığı, çay alım işlemi için kullanılan binanın ne zaman yapıldığı, binanın ihtilaflı kısma bakan bölümünde bulunan kapının hangi yıl açıldığı, dava konusu bölümden çay yükleme işi yapılıp yapılmadığı, yapılıyor ise hangi tarihten başlayarak çay yükleme yeri olarak kullanıldığı, yükleme işinin davacılar veya mirasbırakanlarının rızası dahilinde yapılıp yapılmadığı, çay yükleme işinin yıl boyu mu yoksa yılın belli dönemlerinde mi yapıldığı hususlarının sorulmadan karar verilmiş olmasının doğru olmadığı, hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile uzman fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılması, yapılacak keşifte yukarıda belirtilen hususlar sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, tanık ve bilirkişi beyanları arasında çelişki oluştuğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılarak bu çelişkinin giderilmeye çalışılması, çelişkinin giderilmemesi halinde hangi beyana hangi gerekçe ile üstünlük tanındığı açıklanıp tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken esasa etkili bir kısım deliller toplanmadan ve değerlendirilmeden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a.6. maddesi gereğince hükmün kaldırılmasına karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
Of Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.01.2020 tarihli 2019/275 Esas, 2020/13 Karar sayılı kararı ile; dava konusu alanın da bağış kapsamında kaldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın Of Çaykara yeni yoluna cephe olan taraftaki kapısının açıldığı tarihin 3-4 yıl olduğunun tespit edildiğini, mahalli bilirkişilerin, bu yerdeki çay yükleme kısmının otuz yılı aşkın süredir var olduğu iddiasının mesnetsiz kaldığını, ... fotoğrafları incelendiğinde söz konusu A ile gösterilen ve dava konusu edilen yerin yükleme boşaltma alanı olarak kullanılamayacağı, bu tarafta yükleme ve boşaltmaya uygun yol bulunmadığı, araç giriş çıkışı, aracın kullanabileceği bir yol olmadığı, mahalli bilirkişilerin yalan beyanda bulundukları, bunun sebebinin ise çay yükleme yapılan deponun da köyden alınacağı endişesi olduğunu ileri sürerek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
F. Gerekçe ve Sonuç
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 03.12.2020 tarihli ve 2020/818 E. 2020/1426 K. sayılı kararıyla; çekişmeli taşınmaz bölümünün davacıların babaları tarafından köy tüzel kişiliğine bağışlandığı ve çay alım yerinin eklentisi olarak kullanıldığının anlaşıldığı, Mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1 gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ve dahili davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçesindeki taleplerinin tekrarı ile ret kararının bozulmasını talep etmiştir.
Dahili davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; taşınmazların Devlete ait olduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun;
14. maddesinin ilgili kısımları şöyledir;
" Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40,kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kadastro sonucunda Trabzon ili, Of ilçesi Kiraz köyü çalışma alanında bulunan 117 ada 1 parsel sayılı 623,27 metrekare yüz ölçümlü taşınmaz belgesizden çay alım ve arsası olarak 20 yılı aşkın zamandır Kiraz köyü tüzel kişiliği tarafından kullanıldığı belirtilerek Kiraz Köyü adına tespit ve tescil edilmiş olup kurumlar arası tashihen devir nedeniyle davalı ... Belediyesi adına tapuda kayıtlıdır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili ve dahili davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 120,60 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılar ile dahili davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığından ayrı ayrı alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.02.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.