"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil, davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... köyü 139 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kadastro çalışmaları sonucunda Köy Tüzel Kişiliği adına tespit edildiğini, ancak dava konusu parselin davacının mirasbırakanı ... oğlu ... ... ait olduğunu ileri sürerek tapu kaydının iptali ve mirasçıların payları oranında adlarına tesciline, ayrıca tereke adına hareket edildiğinden terekeye temsilci atanması için yetki ve süre verilmesine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı Köy Tüzel Kişiliği davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/306 Esas sayılı dosyası ile ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/25 Esas sayılı dosyasında terekeyi temsil etmek üzere bir temsilci atanmasının talep edildiği, eldeki dava için davacı tarafından ayrı bir terekeye temsilci davası açmamış olduğu gerekçesiyle, davacının aktif dava ehliyeti bulunmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde, davada, tereke adına hareket edildiğinden terekeye temsilci atanması ve bu amaçla açılacak dava için tensip aşamasında taraflarına yetki ve süre verilmesi yönünde mahkemeden talepte bulunulduğunu, yine aynı yer 124 ada 3 parsel taşınmaz hakkında benzer sebeple ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2019/25 Esas sayılı dava ikame edildiğini, bu dosyada da tereke adına hareket edildiğini, bu dosyanın yargılamasının önden yürümesi sebebiyle terekeye temsilci tayini talebiyle ... Sulh Hukuk Mahkemesi’nde 2019/306 Esas sayılı davanın açıldığını, sadece belirli bir tasarruf için tereke temsilcisi atanması talep edilmediğini, atanacak temsilcinin genel yetkili temsilci olduğu düşünüldüğünde verilen kararın hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne, aksi halde karar verilmek üzere dosyanın iadesine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesince terekeye temsilci tayini için davacı vekiline usulüne uygun şekilde süre ve yetki verilerek kesin sürenin yasal sonuçları ihtar olunduğu halde ara karar gereğinin yerine getirilmediği, bildirilen ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/306 Esas sayılı dosyasına konu tereke temsilcisinin ise ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/25 Esas sayılı davasına hasren talep edildiği, o dosyada atanacak tereke temsilcisinin bu davada terekeyi temsil yetkisinin bulunmadığı, davanın usulden reddine ilişkin mahkeme kararının yerinde olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf talepli dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun (TMK) 640. maddesi şöyledir;
"Birden çok mirasçı bulunması hâlinde, mirasın geçmesiyle birlikte paylaşmaya kadar, mirasçılar arasında terekedeki bütün hak ve borçları kapsayan bir ortaklık meydana gelir. Mirasçılar terekeye elbirliğiyle sahip olurlar ve sözleşme veya kanundan doğan temsil ya da yönetim yetkisi saklı kalmak üzere, terekeye ait bütün haklar üzerinde birlikte tasarruf ederler. Mirasçılardan birinin istemi üzerine sulh mahkemesi, miras ortaklığına paylaşmaya kadar bir temsilci atayabilir. Mirasçılardan her biri, terekedeki hakların korunmasını isteyebilir. Sağlanan korumadan mirasçıların hepsi yararlanır. Bir mirasçı ödemeden aciz hâlinde ise, mirasın açılması üzerine diğer mirasçılar, haklarının korunması için gerekli önlemlerin gecikmeksizin alınmasını sulh mahkemesinden isteyebilirler."
701. maddesi şöyledir;
"Kanun veya kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti,elbirliği mülkiyetidir. Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır."
702. maddesi şöyledir;
"Ortakların hakları ve yükümlülükleri, topluluğu doğuran kanun veya sözleşme hükümleri ile belirlenir. Kanunda veya sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadıkça, gerek yönetim, gerek tasarruf işlemleri için ortakların oy birliğiyle karar vermeleri gerekir. Sözleşmeden doğan topluluk devam ettiği sürece, paylaşma yapılamaz ve bir pay üzerinde tasarrufta bulunulamaz. Ortaklardan her biri, topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabilir. Bu korumadan bütün ortaklar yararlanır."
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 94. maddesi şöyledir;
"1) Kanunun belirlediği süreler kesindir.
(2) (Değişik:22/7/2020-7251/6 md.) Hâkim, tayin ettiği sürenin kesin olduğuna karar verebilir. Bu takdirde hâkim, tayin ettiği kesin süreye konu olan işlemi hiçbir duraksamaya yer vermeyecek şekilde açıklar ve süreye uyulmamasının hukuki sonuçlarını açıkça tutanağa geçirerek ihtar eder. Kesin olduğu belirtilmeyen süreyi geçirmiş olan taraf yeniden süre isteyebilir; bu şekilde verilecek ikinci süre kesindir ve yeniden süre verilemez.
(3) Kesin süre içinde yapılması gereken işlemi, süresinde yapmayan tarafın, o işlemi yapma hakkı ortadan kalkar."
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 120,60 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.04.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.