"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1022 E., 2022/1329 K.
DAVA TARİHİ : 16.07.2018
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul-Kısmen Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/212 E., 2022/64 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil ile bedel istekli davada İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne-kısmen reddine karar verilmiştir.
Kararın davalılar ve katılma yoluyla davacılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince taraf vekillerinin istinaf isteminin HMK'nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalılar vekili tarafından duruşma istekli ve davacılar vekili tarafından katılma yoluyla temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 21.11.2023 Salı günü duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde, temyiz eden davalılar vekili Avukat ... ile katılma yoluyla temyiz eden davacılar vekili Avukat ... geldiler. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. Temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; davalıların mirasbırakanı olan ...un 282 ada 1, 2, 283 ada 1, 2, 315 ada 1 ve 319 ada 1 parsel sayılı taşınmazlardaki toplam 944760/9679800 payını 06.10.1983 tarihinde davacılardan ... ile diğer davacıların mirasbırakanları olan ... Rakıcı ve... Rakıcı’ya satış suretiyle temlik ettiğini, Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.03.2016 tarih, 2013/178 E. 2016/85 K. sayılı kararında ise 06.10.1983 tarihli devir gözetilmeksizin mirasbırakan Recep Rakıcı’nın mirasçıları olan davalılar ... ve diğer davalıların mirasbırakanı Nural Yayım lehine hüküm tesis edildiğini, anılan kararın hüküm kısmında yalnızca ...adına tapu iptal ve tescile karar verilmesine rağmen ... ve Nural Yayım yönünden yapılan tescilin yolsuz olduğunu ileri sürerek 282 ada 1 ve 2, 283 ada 1 ve 2, 315 ada 1 ve 319 ada 1 parsel sayılı taşınmazlardaki 06.10.1983 tarihli resmi akitte davacılara devredilen payların davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına tesciline; ayrıca 08.03.2016 tarih, 2013/178 E. 2016/85 K. sayılı karar ile ... ve Nural Yayım adına olup dava dışı ...adına tescil edilen payların da dava tarihi itibariyle değeri tespit edilerek bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, olmadığı takdirde 06.10.1983 tarih, 1621 yevmiye numaralı işlem ile...'tan satın alınan taşınmazların dava tarihi itibariyle hesaplanacak değerinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacılara verilmesini talep etmiş, aşamada bedel istemine yönelik talebini 147.645,00 TL üzerinden ıslah etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/178 Esas sayılı dosyasında davacıların mevcut iddialarının irdelendiğini ve verilen kararın kesinleştiğini, eldeki davanın kesin hüküm nedeniyle reddedilmesi gerektiğini, anılan dosyadaki 02.03.2015 havale tarihli Mustafa Burhanettin Rakıcı, Keriman Rakıcı, Neriman Moray ve ... Rakıcı vekili tarafından verilen dilekçede davaya konu taşınmazlarda 1983 yılında Mustafa Burhanettin Rakıcı tarafından pay satın alındığı hususunun bildirildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI/BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 27.04.2021 tarih 2018/313 Esas 2021/83 Karar sayılı kararı ile; davalıların mirasbırakanı tarafından 06.10.1983 tarihinde dava konusu taşınmazlardaki pay davacılar ile dava dışı mirasçılara temlik edilmesine rağmen bu temlik göz ardı edilerek dava konusu taşınmazlarda... mirasçıları yönünden yapılan hükmen tescil işleminin yolsuz olduğu,... adına olup dava dışı ...adına tescil edilen bir kısım pay yönünden ise davalıların sebepsiz zenginleştiği, dava dışı ...tarafından açılan davanın eldeki davada kesin hüküm teşkil etmeyeceği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, kararın taraflarca istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 30.11.2021 tarih, 2021/1258 Esas, 2021/1292 Karar sayılı kararı ile; gerekçeli karar ile hüküm fıkrası arasında çelişki bulunduğu gerekçesi ile taraf vekillerinin istinaf başvurusunun kamu düzenine ilişkin belirtilen sebeplerle kabulü ile esası incelenmeksizin 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a maddesi gereğince kararın kaldırılmasına karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesinin tarih ve sayısı yukarıda belirtilen kararı ile; aynı gerekçeler ile yeniden hüküm tesis edilerek tapu iptal ve tescil isteminin kabulüne, bedel isteminin kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili ile katılma yolu ile davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.03.2016 tarih, 2013/178 E., 2016/85 K. sayılı dosyasında ketmi vereseye neden olan hatalı veraset ilamlarının davacılar tarafından alındığını, eldeki davanın kötüniyetli olarak açıldığını, kesin hüküm nedeniyle reddedilmesi gerektiğini, anılan dosyadaki 02.03.2015 havale tarihli Mustafa Burhanettin Rakıcı, Keriman Rakıcı, Neriman Moray ve ... Rakıcı vekili tarafından verilen dilekçede davaya konu taşınmazlarda 1983 yılında Mustafa Burhanettin Rakıcı tarafından pay satın alındığı hususunun bildirildiğini, davacıların 08.03.2016 tarihli kararı temyiz etmediklerini, 06.10.1983 tarihli devrin muvazaalı olduğunu, bu temlikin Rize Asliye Hukuk Mahkemesinin 1956/427 E., 1956/604 K. sayılı hatalı veraset ilamındaki pay oranlarına göre yapıldığını, anılan veraset ilamının iptal edildiğini, 06.10.1983 tarihli akitteki satış bedelinin düşük olup davalıların kötüniyetini gösterdiğini, devrin vekaletname ile yapıldığını, satış bedelinin ödenmediğini, bedelin hatalı olarak fazla hükmedildiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacılar vekili katılma yoluyla sunduğu istinaf dilekçesinde özetle; satış tarihindeki bedel üzerinden tazminata hükmedilmesinin hatalı olduğunu, taşınmazların güncel satış değeri üzerinden tazminat hesabı yapılması gerektiğini, bilirkişi raporunda döviz kriteri olarak dolar ve avronun birlikte kullanılmasının doğru olmadığını, en fazla bir döviz cinsine göre hesaplama yapılıp enflasyon, memur maaşlarındaki artışların kriter kabul edilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bedel istemleri yönünden kaldırılıp davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin tarih ve sayısı yukarıda belirtilen kararı ile; davanın esasıyla ilgili tarafların gösterdiği hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile tarafların istinaf isteğinin HMK'nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili ve katılma yolu ile davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar ve davacılar vekilleri temyiz dilekçelerinde, istinaf dilekçelerindeki itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile bedel isteklerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 705 inci, 1022/1 inci, 1024 üncü, 1025 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; mirasbırakan...’nın 1954 yılında öldüğü, geride oğulları ... ... ve 1934 yılında ölen oğlu ...’in altsoyu ile 1932 yılında ölen oğlu Bayramali’nin oğlu...’nın mirasçı olarak kaldığı, Rize Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.05.1956 tarih, 1956/427 Esas, 1956/604 Karar sayılı veraset ilamında ise...’nın mirasçı olarak yer almadığı, mirasçılardan ...’nin 1970 yılında ölümü üzerine geride ..., ...,... ...,..., ... ve ...’ın mirasçı olarak kaldığı; yukarıda anılan veraset ilamına göre dava konusu 282 ada 1, 2, 283 ada 1, 2, 315 ada 1 ve 319 ada 1 parsel sayılı taşınmazların mirasbırakan...’nın ...dışındaki mirasçılarına veraseten intikal ettiği, mirasçılardan ...un da dava konusu taşınmazlardaki miras payının tamamını 06.10.1983 tarihinde ..., ...,..., ... ve ...’a satış suretiyle temlik ettiği; ...un 1989 yılında ölümü üzerine geride davalılar ... ...... ve...ın mirasçı olarak kaldığı; dava dışı ...tarafından açılan ketmi verese hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil davası sonucunda Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.03.2016 tarih, 2013/178 E., 2016/85 K. sayılı kararı ile davanın kabul edildiği, 07.01.2016 tarihli bilirkişi raporunun hükmün eki sayılmasına karar verildiği ve kararın temyiz edilmeksizin 19.09.2017 tarihinde kesinleştiği, kesinleşen hükmün infazı sırasında davalıların mirasbırakanı... tarafından yapılan 06.10.1983 tarihli temlikin dikkate alınmadığı ileri sürülerek ...,... mirasçıları ve ... mirasçıları tarafından eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
2. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar ve davalılar vekillerinin temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacılar ve davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 88.253,91 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalılardan alınmasına,
21.09.2023 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz edilen davacılar vekili için 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin temyiz eden davalılardan alınmasına;
Aşağıda yazılı fazla yatırılan 2.171,35 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılara iadesine,
21.09.2023 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz edilen davalılar vekili için 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.11.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.