"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2950 E., 2022/3141 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul/Kabul-Karar Kaldırılarak Dava Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çarşamba 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/401 E., 2022/39 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali-tescil ve tenkis davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili ve davalı ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacıların mirasbırakan babaları ...'ın 124 ada 155 parsel sayılı taşınmazdaki 200/346 payını 11.07.2011 tarihinde oğlu olan davalı ...'e satış suretiyle, aynı taşınmazdaki 73/143 payını, 110 ada 3 parsel sayılı taşınmazdaki 220545/400549 payını ve 136 ada 65 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payını 26.12.2016 tarihinde davalı ...'in oğlu, mirasbırakanın torunu olan davalı ...'a ölünceye kadar bakım akdi ile temlik ettiğini, anılan temliklerin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu, mirasbırakanın yeterli gelirinin olduğunu, taşınmaz satmayı gerektirir ekonomik sıkıntısı olmadığını, ölünceye kadar bakım akdi yapmasını gerektirir neden bulunmadığı gibi akit yapması konusunda davalıların baskı uyguladığını ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında davacılar adına tescilini, mümkün olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; hak düşürücü süre ve zamanaşımı süresinin geçtiğini, ölünceye kadar bakım akdinin mirasbırakanın gerçek iradesini yansıttığını, davalının mirasbırakan ile beraber kalıp ona baktığını, ihtiyaçlarını karşıladığını, mirasbırakanın sağlığında bakım akdinin ifa edilmediği iddiası ile dava açmadığını, davalının mirasbırakanın borçlarını ödediğini, hastaneye götürdüğünü, mirasbırakanın başka taşınmazlarının da olduğunu, sağlığında diğer çocuklarına da kadastro çalışmaları sırasında yer verdiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı ... cevap dilekçesinde; hak düşürücü süre ve zamanaşımı süresinin geçtiğini, satış işleminin gerçek olduğunu, ödediği para ile babasının hacca gittiğini, mirasbırakanın başka taşınmazlarının da olduğunu, sağlığında diğer çocuklarına da taşınmaz verdiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; mirasbırakanın ekonomik durumunun iyi olduğu ve bakıma muhtaç olmadığı, oğlu olan davalı ...'e çekişmeli taşınmazı satmasını gerektirir neden olmadığı, davalıların geçimlerini mirasbırakan ile birlikte mirasbırakanın taşınmazlarından sağladıkları, ayrıca bir gelirlerinin olmadığı, davalılardan ...'a ölünceye kadar bakım akdi ile devredilen taşınmazların değerinin mirasbırakanın tüm mamelekine oranının makul karşılanabilecek sınırı aştığı, mirasbırakanın tüm mirasçılarını kapsar ve kabul edilebilir ölçüde mal paylaşımı yapmadığı, ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, satış bedeli ile gerçek bedel arasında orantısızlık da nazara alınarak mirasbırakanın mal kaçırma kastıyla hareket ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne, tapu kayıtlarının iptali ile davacıların miras payları oranında adlarına tesciline, çekişmeli 110 ada 3 parsel sayılı taşınmazın 1.800 m2'sinin dava açılmadan önce üçüncü kişilere devredildiği, bu kısım bakımından davalılara husumet yöneltilemeyeceği gerekçesiyle bu paya yönelik davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, tenkis davaları için öngörülen 1 yıllık hak düşürücü süre dolduğundan bu davanın usulden reddi gerektiğini, çekişmeli 110 ada 3 parsel sayılı taşınmaz üzerinde yer alan ahşap kulübe, samanlık, müştemilat, fırın ve garajın davalı ... tarafından yapıldığını, bilirkişi raporunda belirtilen aynı taşınmazdaki 5 numaralı iki katlı yapının yarısının davalı tarafından yapıldığını, evin iç ve dış masraflarının da davalı tarafından karşılandığını, mirasbırakan ...'a ölünceye kadar davalının baktığını, mirasbırakan adına kayıtlı bulunan başka taşınmazlar olduğunu, davacıların saklı paylarına herhangi bir müdahelenin söz konusu olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, tenkis davaları için öngörülen 1 yıllık hak düşürücü süre dolduğundan bu davanın usulden reddi gerektiğini, davacılardan ...'in polis memuru olması sebebiyle uzun yıllar köy dışında yaşadığını, zilyetlikle taşınmaz kazanmasının mümkün olmamasına rağmen kadastroda adına taşınmaz tespit edildiğini aslında taşınmazın mirasbırakana ait olduğunu, babasından satın aldığı taşınmaz karşılığında bedeli ödediğini mirasbırakanın bu parayla hacca gittiğini, mirasbırakanın ölünceye kadar oğlu olan diğer davalı ... ile birlikte yaşadığını, mirasbırakana baskı yapıldığı iddialarının asılsız olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; mirasbırakanın oğlu olan davalı ...'e 124 ada 155 parsel sayılı taşınmazdaki 200/346 payını mirastan mal kaçırma amacıyla muvazaalı olarak devrettiği, mirasbırakanın tüm malvarlığının davalı ...'a temlik edilen taşınmazlara oranına, mirasbırakanın ölünceye kadar bakım akdi tarihindeki yaşı, bakım ihtiyacı, ekonomik ve beşeri durumuna göre ölünceye kadar bakım akti sözleşmesinin mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yapıldığı, davacıların muvazaalı işlemi ispatladığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş olmasında isabetsizlik bulunmadığı ancak 6100 sayılı HMK'nın 297 nci maddesi gereği kararın infazının anlaşılabilir ve mümkün olması, tescil sırasında karışıklığa neden olunmaması gerektiği, İlk Derece Mahkemesince davaya konu 110 ada 3 parsel sayılı taşınmazdaki davalı ... adına kayıtlı 220549/400549 payın davacıların veraset ilamındaki miras payları oranında iptal ve tesciline karar verilmesi gerekirken 2.205,49 m²'lik payın iptaline karar verilmiş olması, mirasçılık belgesinin kararda yazılmamış olması ve iptal edilen davacıların miras payları değeri üzerinden karar ve ilam harcı alınması gerekirken eksik harç alınmış olması gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrarla yemin deliline dayandığı halde Mahkemece hatırlatılmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı ... temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrarla, taşınmazların mirasın açıldığı tarih yerine dava ve devir tarihlerindeki değerlerinin dikkate alındığını, yemin deliline dayandıkları halde Mahkemece hatırlatılmadığını, davacıların isticvap edilmesini talep ettikleri halde yerine getirilmediğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 560 ıncı, 706 ncı maddesi; Türk Borçlar Kanunu'nun 237 nci maddesi; Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddesi,
3. Değerlendirme
1.Dosya içeriği ve toplanan delillerden;1926 doğumlu mirasbırakan ...’ın 17.07.2019 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak dava dışı çocukları ... ve ...’yi, davacı çocuğu ... ile davacı torunları ...,...,...'ı (2009 yılında ölen oğlu ...’ın çocukları) ve davalı oğlu ...’i bıraktığı, mirasbırakanın maliki olduğu 124 ada 155 parsel sayılı taşınmazdaki 200/346 payını 11.07.2011 tarihinde oğlu olan davalı ...'e satış suretiyle, aynı taşınmazdaki 73/143 payını, 110 ada 3 parsel sayılı taşınmazdaki 220545/400549 payını ve 136 ada 65 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payını 26.12.2016 tarihinde davalı ...'in oğlu, mirasbırakanın torunu olan davalı ...'a ölünceye kadar bakım akdi ile devrettiği kayden sabittir.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanununun 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı ... vekili ve davalı ...'in temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 18.402,46 TL bakiye onama harcının davalı ...'dan, 7.499,42 TL bakiye onama harcının davalı ...'dan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.02.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.