"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/902 E., 2023/1189 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziantep 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/317 E., 2023/9 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; Gaziantep 6. Noterliğinin 13.12.2010 tarih ve 38834 yevmiye nolu vekaletnamesi ile babasından miras yolu ile intikal eden taşınmazların satılması hususunda davalı kardeşi ...'i vekil ettiğini, ancak vekilin vekalet görevini kötüye kullanarak çekişme konusu 109 ada 21 parsel sayılı taşınmazdaki payını davalı ...’a, 101 ada 16, 17 ve 70 parseller ile 107 ada 5 parsel sayılı taşınmazlardaki paylarını davalı diğer kardeşi ...’e satış suretiyle devrettiğini, yapılan temliklerden haberinin bulunmadığını, kendisine herhangi bir bedel ödenmediğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile adına tesciline, olmadığı takdirde bedelin tahsiline karar verilmesini istemiş, yargılama sırasında davadan feragat ettiğini beyan etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ...; davacı ve diğer davalıları tanımadığını, taşınmazı ... ... ...’dan bedelini ödeyerek satın aldığını, iyi niyetli olup kazanımının korunması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2.Davalılar ... ve ... davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Gaziantep 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.01.2019 tarihli, 2018/268 Esas, 2019/37 Karar sayılı kararı ile feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 11.02.2021 tarihli kararıyla; davacının hile ile davadan feragat ettiğini ileri sürdüğünü bu nedenle Mahkemece, feragatin hileye dayalı olduğu iddiasının hadise şeklinde aynı dava içerisinde her türlü delille ispatının mümkün olduğu gözetilerek bu yöndeki taraf delillerinin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine Gaziantep 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.04.2022 tarihli, 2021/62 Esas, 2022/133 Karar sayılı kararı ile; davacı tarafça davadan feragat edildiği, yapılan feragatin usulüne uygun olduğu gerekçesiyle feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 16.09.2022 tarihli kararıyla bu kez; Mahkemece gerekçeli kararda davalı savunmalarına yer verilmediği, maddi vakıaların açıklanmadığı, yeterli hukuki nitelemenin yapılmadığı, hangi gerekçe ile sonuca ulaşıldığının ve karar verildiğinin belirtilmediği, bu haliyle verilen kararın denetlenebilir olmadığı gibi usulüne uygun bir karar olduğundan da söz edilemeyeceği, bu nedenle Kanun'un emredici düzenlemesine uygun şekilde karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tüm delillerin toplandığını, davacı ve vekilinin herhangi bir baskı altında kalmadan kendi hür iradeleri ile beyanda bulunduklarının tespit edildiği, davacı tarafça yapılan feragatin geçerli olduğu gerekçesiyle feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ispat yükü üzerinde olan davacının davadan feragat beyanının irade bozukluğu nedeni ile geçersiz olduğu yönündeki iddiasını yasal delillerle kanıtlayamadığı saptanarak yazılı şekilde karar verilmiş olmasının doğru olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; kararın adil ve adaletli olmaktan çok uzak olduğunu, tanık beyanları ile davacının feragat beyanının davalılarca kandırılması sonucu verildiğinin açık olduğunu, Bölge Adliye Mahkemesince davacı tanık beyanlarına itibar edilmemesinin hukuki olmadığını, tanık beyanlarının yeterince somut olduğunu, davacı ve vekilinin feragate ilişkin beyanlarında feragatte geçen isteklerinin yerine getirileceği konusunda davalı tarafın söz verdiği ve bu hususta sözleşme yapıldığını, davalı tarafa güvenerek davadan feragat ettiklerini bildirdiğini, 29.01.2019 tarihli duruşmadaki feragat beyanlarında davacının davalılar ile anlaşma durumunda olduğunu, 17 dönüm araziyi davalılarla satıp kendi aralarında paylaşacaklarını, bu nedenle davadan feragat ettiğini beyan ettiğini, bu vazgeçmenin kayıtsız şartsız bir vazgeçme olmadığını, bu durumda ortada usulüne uygun yapılan bir feragatin bulunmadığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde bedel istemine ilişkin olup öncelikle çözümlenmesi gereken husus feragatin geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
1. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacı ...’ın davalılar ... ve ... ile baba bir kardeş olduğu, davacının Gaziantep 6. Noterliğinin 13.12.2010 tarih ve 38834 yevmiye numaralı vekaletnamesi ile davalı kardeşi ...’yi murisleri ... ...’den kalan taşınmazların intikal ve satış yetkilerini içerir şekilde vekil tayin ettiği, dava dışı diğer kardeşlerin de aynı şekilde ...’yi vekil tayin ettikleri, vekil ...’nin 18.11.2011 tarihlinde dava konusu 101 ada 16, 17 ve 70; 107 ada 5 ve 109 ada 21 parsel sayılı taşınmazlardaki davacıya ve dava dışı diğer mirasçılara murisleri ... ...’den intikal eden paylarını vekaleten, kendisine intikal eden miras paylarını ise asaleten ana-baba öz kardeşi olan davalı ...’e satış suretiyle devrettiği, dava konusu taşınmazların tam pay ile ... adına kayıtlı hale geldiği, ...’in 109 ada 21 parsel sayılı taşınmazı 25.04.2014 tarihinde ... ... ...’a, ... ...’in de 14.09.2017 tarihinde davalı ...’a satış suretiyle devrettiği, bilahare davacının Gaziantep 6. Noterliğince düzenlenen 28.05.2018 tarih ve 19374 yevmiye numaralı azilname ile davalı ...’yi vekillikten azlettiği anlaşılmıştır.
2. Davacı; vekil ...’nin vekalet görevini kötüye kullanarak dava konusu taşınmazlardaki paylarını kardeşi olan diğer davalı ...’e satış suretiyle devrettiğini, ...’in de 109 ada 21 parsel sayılı taşınmazı diğer davalı ...’a devrettiğini, yapılan temliklerden haberinin bulunmadığını ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, 20.01.2019 tarihli ilk celsede davadan feragat ettiğini beyan etmesi üzerine İlk Derece Mahkemesince feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacının, hile ile davadan feragat ettiğini ileri sürerek hükmü istinaf etmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 11.02.2021 tarihli kararıyla, davacının hile ile davadan feragat ettiğini ileri sürdüğünü bu nedenle Mahkemece, feragatin hileye dayalı olduğu iddiasının hadise şeklinde aynı dava içerisinde her türlü delille ispatının mümkün olduğu gözetilerek bu yöndeki taraf delillerinin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiş, kaldırma kararı üzerine Mahkemece, tüm delillerin toplandığı, davacı ve vekilinin herhangi bir baskı altında kalmadan kendi hür iradeleri ile beyanda bulunduklarının tespit edildiği, davacı tarafça yapılan feragatin geçerli olduğu gerekçesiyle feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, anılan karara karşı davacı vekilinin istinaf başvurusu esastan reddedilmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafça temyiz edilmiştir.
3. 20.01.2019 tarihli ilk celsede davacının aynen; "dava konusu Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, Sülüklü Mahallesi, 101 ada, 17 parsel üzerinden davalılarla anlaştık, anlaşmamıza göre yaklaşık 17 dönümlük yeri satıp kendi aramızda parasını paylaşacağız, bu nedenle davamdan feragat ediyorum" şeklinde, vekilinin ise aynı celsede "davalılar ile anlaşmış durumdayız, herhangi bir talebimiz yoktur, davamızdan feragat ediyoruz" şeklinde beyanda bulundukları, bu beyanlar üzerine Mahkemece feragat nedeni ile davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
4. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 309/4. maddesine göre feragatin kayıtsız ve şartsız olması gerekmektedir. Davacı ve vekilinin 20.01.2019 tarihli celsedeki beyanları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, dava konusu davalı ... adına kayıtlı 101 ada 17 parsel sayılı taşınmazın satılarak bedelinin taraflar arasında paylaşılması şartıyla davadan feragat edildiği anlaşıldığına göre feragatin geçerliliğinden söz edilemez.
5. Hâl böyle olunca; Mahkemece işin esasının incelenmesi gerekirken, davacı ve vekilinin beyanının geçerli bir feragat beyanı olarak kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine,
Dosyanın Gaziantep 8. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesine gönderilmesine,
03.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.