"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/97 E., 2024/212 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bodrum 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/141 E., 2020/214 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; .... ili, ... ilçesi, ... Mahallesinde bulunan 305 ada 2 parsel (Eski 406 parsel) sayılı taşınmazda davalılar adına kayıtlı hisselerin müvekkiline ait olduğunu, davalıların muris anneleri... ile yaptıkları Bodrum 6. Noterliğinin 20.11.2009 tarih ve 6646 yevmiye numaralı "mirasçılık hak ve hisselerinin devir ve temliği ve mirasçılık hak ve hisselerinden feragat ve davadan feragat sözleşmesi" ve davalıların Bodrum Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/1078 Esas ve 2014/668 Karar sayılı ilam içeriği ile bu noter sözleşmesini kabul etmiş olmalarına ve davaya konu taşınmaz hisselerinin müvekkiline ait olduğu Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/77 Esas, 2017/61 Karar sayılı kararı ile açık ve net olarak belirlenmiş olmasına, mahkeme kararında kök muris...'e ait hisselerin müvekkili ...'e ait olduğu belirtilmiş olmasına rağmen, bu kararı infaz eden Bodrum Tapu Müdürlüğünce davalılara ait hisseler yönünden terekenin tasfiyesi, yani tapudaki intikal işleminde, mahkeme kararının tescil ibaresi içermediği gerekçesiyle 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/77 Esas, 2017/61 Karar sayılı kararının içeriğine ve gerekçesine aykırı olarak mirastan feragati kabul etmiş olan davalıların dava konusu taşınmazda hukuka ve kanuna aykırı şekilde hissedar olarak gösterildiğini, davalıların gerçekte hak sahibi olmamalarına ve mirastan feragati kabul etmiş olmalarına rağmen bu taşınmazda hissedar olarak gösterilmelerinin hatalı olduğunu, mevcut durumda davalıların, anneleri... ... tarafından sağlığında usulüne uygun olarak yapılan ölüme bağlı tasarrufu kabul etmiş olmaları nedeniyle davaya konu taşınmazda hissedar olma hakkına sahip olmadıklarını, bu yönüyle davaya konu taşınmazda davalılar adına oluşmuş tapu kaydının yolsuz ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu ileri sürerek davalılara ait tapu hisselerinin iptali ile müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılara dava dilekçesi tebliğ edilmiş, davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
Davalı ..., 03.05.2018 tarihli ön inceleme duruşmasında davayı kabul ettiğini beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 31.05.2018 tarih ve 2017/543 Esas, 2018/320 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. Bölge Adliye Mahkemesince Verilen Kaldırma Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 19.03.2019 tarih ve 2019/413 Esas, 2019/613 Karar sayılı kararıyla; her ne kadar İlk Derece Mahkemesi belirtilen gerekçe ile davanın kabulüne karar vermiş ise de Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 31.01.2017 tarih ve 2015/77 Esas, 2017/61 Karar sayılı kesinleşmiş kararında dava konusu parselin 406 parsel olduğu, oysa İlk Derece Mahkemesi kararında 305 ada 2 parsel yönünden davalılar adına olan tapu kaydının iptaline karar verildiği, hakimin kamu düzenine ilişkin bulunan tapu sicilini doğru tutmakla yükümlü olduğu, İlk Derece Mahkemesi tarafından kesinleşmiş mahkeme kararında belirtilen 406 parsel ile 305 ada 2 parselin aynı yer olduğuna ilişkin keşif yapılıp fen memurundan bir rapor almaksızın karar verilmiş olması doğru olmadığı gibi Mahkeme tarafından mahallinde keşif yapılarak var ise eksik harcın davacı tarafa tamamlatılmamış olmasının da doğru olmadığı, tapu iptal kararı verilirken hangi davalıya ait ne miktar tapunun iptal edildiği hususunun da kararda belirtilmediği, bu hususlar kamu düzenini ilgilendirmekle davalının istinaf nedenlerinin (sair istinaf talepleri bu aşamada incelenmeksizin) bu yönlerden kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesi Kararı Sonrasında İlk Derece Mahkemesince Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/77 Esas sayılı dosyasında eldeki dosya davacısı tarafından muris...'e ait mirasçılık belgesinin iptalinin talep edildiği, Mahkemece, açılan davanın kabulü ile eldeki davaya konu taşınmazın muris...'e ait olduğuna ve muris ile davacı arasında düzenlenen ve Bodrum 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/1078 Esas, 2014/668 Karar sayılı ilamı ile açılıp okunduğuna karar verilen Bodrum 6. Noterliğinin 20.11.1999 tarih ve 6646 yevmiye numaralı "Düzenleme Şeklinde Mirasçılık Hak ve Hisselerinin Devir ve Temliği ve Mirasçılık Hak ve Hisselerinden Feragat ve Davadan Feragat" sözleşmesinin bulunduğunun bildirilmesine ve ... ili, ... ilçesi, ... mahallesi, ... mahallesi 406 parsel sayılı taşınmazın...'ün mirasçılarına intikal eden hissesinin davacıya ait olduğuna karar verildiği ve verilen kararın 05.06.2017 tarihinde kesinleştiği, davacının dava konusu taşınmazın maliki olduğuna dair kesinleşmiş mahkeme kararının bulunduğu ve eldeki dosya davalılarının da Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/77 Esas sayılı dosyasında davalı olarak yer aldıkları, davalılar tarafından süresinde davaya cevap dilekçesi sunulmadığı ve 31.05.2018 tarihli celsede davalılar vekili tarafından sözleşmenin geçersizliği ileri sürülmüş ise de kesinleşmiş mahkeme kararına yönelik davalılar tarafından istinaf talep edilmediği ve kesinleşmiş mahkeme kararlarının bağlayıcılığı ile kesin delil olma özelliği birlikte değerlendirildiğinde davalı tarafın itirazlarının yerinde görülmediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. Bölge Adliye Mahkemesi Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı davalı ... tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesinin Anayasa'nın 35. maddesi ve Türk Medeni Kanunu'nun 678. maddesinde yer alan iki emredici düzenlemeyi dikkate almadığını, davacının davasına dayanak yaptığı Bodrum 6. Noterliğinin 20.11.2009 tarih ve 6646 yevmiye numaralı sözleşmenin mirastan feragat veya ölüme bağlı tasarruf ya da vasiyet olarak yorumlanamayacağını, davacının dayandığı sözleşmenin davacıya ve davalıların annesi olan ...'a borç yükleyen bir işlem olduğunu, sözleşmenin içeriğinde mirastan feragat yazmasının o sözleşmeyi mirastan feragat sözleşmesi haline getirmediğini, mirastan feragat sözleşmesinin ancak mirasbırakan ile mirasçı arasında yapılabileceğini, tapu kaydı ile sabit olduğu üzere dava konusu taşınmazın davacının dayandığı sözleşmede taraf olan davalıların annesi...'den değil, doğrudan doğruya davalıların anneannesi olan...'den geldiğini, özetle davacının dayandığı sözleşmeye muris...'ün taraf olmadığını, bu nedenle ortada mirastan feragat sözleşmesinin bulunmadığını, sözleşmenin açılmış bir mirasta pay temliki ya da paylaşımı olarak da yorumlanamayacağını, sözleşme tarihinde taşınmaz maliki kök muris...'ün sağ olduğunu, bu nedenle açılmış bir terekeden ve sözleşme taraflarına intikal eden bir maldan söz edilemeyeceğini, davacıya borçlanan müvekkilinin annesi...'nin taşınmaz maliki kök muris ....'nın mirasçısı olamadan öldüğünü, bu nedenle mülkiyetin doğrudan davalı müvekkiline geçtiğini, başka bir anlatımla müvekkilinin annesi ....'nin hiçbir zaman dava konusu taşınmazda hak sahibi olmadığını, bu nedenle taşınmazdaki ayni hak ya da miras hakkını devredemeyeceğini, henüz açılmamış bir miras hakkında diğer mirasçıların kendi aralarında yaptıkları sözleşmelerin yok hükmünde olduğunu, Bodrum 2. Noterliğinin 04.12.2017 tarih ve 9709 yevmiye numaralı mirasçılık belgesinin dosyada mevcut olduğunu, bu mirasçılık belgesinin iptali için açılan bir dava olmadığını, davacının davasına dayanak yaptığı Bodrum Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/1078 Esas Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/77 Esasına kayıtlı davaların bu verasetin çıkmasından önceki döneme ait olduğunu, ortada TMK'nın 528. maddesinin aradığı şartlara uygun mirastan feragat sözleşmesi olmadığından davacının dayandığı sözleşmenin ivazlı olup olmamasının davayı etkilemeyeceğini, kesin hükme konu bir davanın da bulunmadığını, her iki dosyanın konusu, vakıları ve taraflarının farklı olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dosya içeriği ile toplanan bilgi ve belgelerden; Bodrum 6. Noterliğinin 20.11.2009 tarih ve 6646 yevmiye numaralı "Düzenleme şeklinde mirasçılık hak ve hisselerinin devir ve temliği ve mirasçılık hak ve hisselerinden feragat ve davadan feragat sözleşmesi" ile davalıların anneleri ...'ın (ölen) ... ili, ... ilçesi, ... köyü, ... mevkinde kain dava konusu 406 parsel sayılı taşınmazda müşterek muris annesi... adına kayıtlı olup halen adına intikal etmemiş hisseleri ve murisleri babası ... ve annesi...'den kendisine intikal etmiş ve edecek olan mirasçılık hak ve hisselerinin tamamını eldeki davada davacı kardeşi ...'e 92.000,00 TL karşılığında devrettiği gibi bu hak ve hisselerinden kardeşi ... lehine feragat ettiğini, bu husustaki tüm dava ve haklarından kendisi ve mirasçıları yönünden feragat ettiğini belirttiği, söz konusu ölüme bağlı tasarrufun açılıp okunmasına ilişkin Bodrum 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/1078 Esas ve 2014/668 Karar sayılı dosyasında Bodrum 6. Noterliğinin 20.11.2009 tarih ve 6646 yevmiye numaralı "Düzenleme şeklinde mirasçılık hak ve hisselerinin devir ve temliği ve mirasçılık hak ve hisselerinden feragat ve davadan feragat sözleşmesi" başlıklı vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verildiği, eldeki dosya davalılarının, anneleri ...'ın yapmış olduğu vasiyetnameyi kabul ettiği ve iptal davası açmayacaklarını belirttiği, Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 31.01.2017 tarih 2015/77 Esas, 2017/61 Karar sayılı dava dosyasının incelenmesinde davacının dosyanın davacısı olduğu, davalıların da dosyanın davalıları olduğu ve dava konusunun Bodrum Sulh Hukuk Mahkemesinin 2014/1072 Esas, 2014/1237 Karar sayılı kök muris...'e ait mirasçılık belgesinin iptali davası olduğu, yapılan yargılama sonunda "Bodrum 6. Noterliğinin 20.11.2009 tarih ve 6646 yevmiye numaralı sözleşmesinde davalıların anneleri ...'ın (ölen) müşterek muris annesi ...'den kendisine intikal edecek miras hissesinden feragat karşılığı kendisi ve kendi yasal mirasçıları yönünden TMK-528. madde uyarınca feragat ettiği bu feragate ilişkin olarak davalıların Bodrum Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/1078 Esas ve 2014/668 Karar sayılı ilamı içeriğinde davalıların vasiyetnameyi kabul ettikleri ve iptal davası açmayacaklarına dair beyanda da bulundukları gerekçesiyle" davanın kabulüne karar verildiği ve tarafların müşterek murisi...'e ait olan 406 parsel sayılı taşınmazın...'ün ölümü ile mirasçılarına intikal ve isabet eden hissenin malikinin ...'e ait olduğuna karar verildiği, kararın istinaf edilmeksizin 05.06.2017 tarihinde kesinleştiği, davacı tarafından davalıların mirasçılık hak ve hisselerinden feragat ettikleri ve Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 31.01.2017 tarih 2015/77 Esas, 2017/61 Karar numaralı ilamına göre muris...'den davalılara intikal ve isabet eden hissenin malikinin kendisi olduğuna karar verildiği ve bu kararın kesinleştiği iddiasıyla davalılara intikal eden taşınmaz hisselerinin iptali adına kayıt ve tesciline karar verilmesi talebiyle dava açtığı anlaşılmaktadır.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 22.591,20 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.05.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.