"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/178 E., 2024/1449 K.
HÜKÜM/KARAR : Usulden Ret/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/932 E., 2022/850 K.
Taraflar arasındaki muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; çekişme konusu Antalya ili, .... Mahallesinde bulunan 1 parsel sayılı taşınmazdaki E-Blok 12 nolu bağımsız bölüm ile 2 parsel sayılı taşınmazdaki C-Blok 6 nolu bağımsız bölümlerin bedellerinin mirasbırakanı ... tarafından ödenmesine rağmen 12 nolu bağımsız bölümün davalı ... adına, 6 nolu bağımsız bölümün davalı ... adına tescil edildiğini, yine mirasbırakanın Fransa ülkesinde 72 Reu De La Coudraire, Makon adresinde bulunan taşınmazını davalı ...’e, 57 Reu De Besançon, Montceau Les Mines adresinde bulunan taşınmazını davalı ...’e devrettiğini, işlemlerin mal kaçırma amacıyla muvazaalı olarak yapıldığını ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar; Fransa ülkesinde bulanan taşınmazlar yönünden dava şartı (yargı hakkı) yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davalı ... adına kayıtlı herhangi bir taşınmaz bulunmadığını, davanın haksız ve yersiz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, Fransa ülkesinde bulunan taşınmazlar yönünden dosya tefrik edilerek 2022/932 Esasa kaydedilmiş ve Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.11.2022 tarihli, 2022/932 Esas, 2022/850 Karar sayılı kararı ile; dava konusu taşınmazların Türkiye yargı sınırları içerisinde olmadığı, başka ülke yargılama hukukunu ilgilendiren alanda olduğu, hakimin yargılama hakkının kendi ülkesi coğrafi sınırları ile sınırlı olduğu, anılan taşınmazlar yönünden Türk mahkemelerinin yargı hakkının bulunmadığı gerekçesiyle dava şartı yokluğu nedeniyle, HMK’nın 114. maddesi uyarınca davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, Mahkemenin 2022/126 Esas sayılı dava dosyasında verilen tefrik kararına karşı ara karardan rücu talepleri değerlendirilmeden dosyanın tefrik edilmesinin adil yargılanma hakkını ihlal ettiğini, dosyaların birleştirilmesi gerektiğini, ayrıca tefrik edilen dava yönünden usulden ret değil, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi ve davacının davanın açılmasında kusuru bulunmadığından aleyhine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini, 06.12.2022 tarihli dilekçede açıklandığı üzere tapu iptali ve tescil talep edilen taşınmazların yalnızca Türkiye sınırları içerisinde kalan taşınmazlar olup Türkiye sınırı dışında (Fransa’da) bulunun taşınmazlardan söz edilmesinin sebebinin sadece dosyaya bilgi vermek olduğunu, Fransa'daki taşınmazlar yönünden davacının herhangi bir talebi bulunmamasına rağmen sehven kurulmuş ara karar üzerine dosyanın tefrik edilmesinin doğru olmadığını, ayrıca nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu, usulden reddine karar verilen dava yönünden Mahkemece ön inceleme duruşması yapılmadığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 16.07.2024 tarihli, 2023/178 Esas, 2024/1449 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesince dava konusu edilen Fransa yargılama sınırları içerisinde bulunan iki taşınmaz bakımından dosyadan tefrik kararı verildiği, davacı vekilinin dava dilekçesinde ve 01.03.2022 tarihli dilekçesinde belirtildiği üzere Fransa’da bulunan taşınmazlar için de tapu iptali ve tescil talebinin bulunduğu, dosya içeriği ve toplanan delillere göre Mahkemece yazılı şekilde karar verilmesinde ve usulden ret kararı verildiğine göre davalı vekili lehine maktu vekalet ücreti tayininde hukuka aykırı yön görülmediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun, HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki beyanlarını tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 114/1-a ve 115. maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.