"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/494 E., 2022/2478 K.
DAVA TARİHİ : 07.03.2018
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulması
İLK DERECE MAHKEMESİ : İskenderun 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2018/191 E., 2020/549 K.
Taraflar arasındaki tanıma ve tenfiz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kısmen kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların Obernburg a. Main Asliye Hukuk Mahkemesinin kararı ile boşandıklarını, kararın 19.12.2017 tarihinde kesinleştiğini ve Türk makamlarınca icra edilebilir olması için yabancı mahkeme kararının tanınmasına ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Dava dilekçesi davalı kadına usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı kadın tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların 1997 yılında evlendikleri, Almanya Obernburg am Main Asliye Hukuk Mahkemesinin 3 F 288/17 sayılı ve 19.12.2017 kesinleşme tarihli kararı ile boşandıkları ve ortak çocukların velâyetinin davacı anneye bırakıldığı, yabancı mahkeme kararının boşanma hükmünün, Türk Mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen özel hukuka ilişkin bir konuda verilmiş olduğu ve hüküm bölümünün kamu düzenine ve hukuk kurallarına aykırılık içermediği, ortak çocukların velâyetinin anneye bırakılmasına ilişkin hükmün kamu düzenine ilişkin bulunduğu ancak davacı babanın velâyete ilişkin talebinin bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ilişkin Obernburg Am Maih Asliye Hukuk Mahkemesi (Aile Mahkemesi) 08.11.017 tarih ve 3 F 288/17 dosya numaralı ve 19.12.2017 kesinleşme tarihli yabancı mahkeme kararının tanınması ile taraflara ilişkin nüfus kayıtlarının düzeltilmesine, ortak çocuklar 07.12.2014 doğumlu Emrecan ... ve 02.01.2006 doğumlu Seyhan ... 'ın velâyetlerinin davalı anneye bırakılmasına, velâyetleri davalı anneye bırakılan ortak çocukların yaşları, eğitim durumları ve seyahat kolaylığı gözetilerek; her ayın birinci ve üçüncü cumartesi günleri sabah saat dokuzdan takip eden pazar günü akşam saat on yediye kadar, dini bayramların ikinci günü sabah saat ondan üçüncü günü akşam saat on yediye kadar, eğitim dönemi yarı yıl tatillerinin ilk haftası cumartesi günü sabah saat dokuzdan takip eden cuma günü akşam saat on yediye kadar ayrıca her yıl bir temmuz sabah saat dokuzdan otuz temmuz akşam saat on yediye kadar davacı baba ile kişisel ilişki tesisine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; tanınması istenen yabancı mahkeme kararının kesinleşmediği, apostil şerhinin bulunmadığı, dava dilekçesi tebliğinin usulsüz olduğu ve kadının savunma hakkının kısıtlandığı, erkeğin, dava dilekçesinde yabancı mahkeme kararının tanınması yönünden talepte bulunmasına rağmen İlk Derece Mahkemesi tarafından tenfiz kararı vermeyip hükümde tenfiz anlamına gelecek ifadelere yer verilmesinin hatalı olduğu, yabancı mahkeme kararında olmayan hususların da gerekçeli karara yazıldığı, İlk Derece Mahkemesinin taleple bağlı kalması gerektiği, yabancı mahkeme kararında kişisel ilişki yönünde hüküm kurulmamasına rağmen İlk Derece Mahkemesince ortak çocuklarla baba arasında kişisel ilişki kurulmasının hatalı olduğu belirtilerek hükmün tamamı yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Amtsgericht Obermburg a. Main Asliye Hukuk(Aile) Mahkemesinin 08.11.2017 tarihli ve 3 F 188/17 numaralı kararının, kararın verildiği ülke makamlarınca kesinleştiğini gösteren şerhi ihtiva eden usulen onanmış örneğinin, apostil şerhinin ve usulen onanmış Türkçe tercümelerinin ibraz edildiği, yabancı mahkeme kararının 17.12.2017 tarihinde kesinleştiği, yabancı mahkeme kararında Türk kamu düzenine açıkça aykırı bir yön bulunmadığı, yabancı mahkeme kararının tanıma ve tenfiz şartlarını taşıdığı, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü yönünde verilen kararın ... olduğu, ancak yabancı mahkeme kararının tanınmasına ve tenfizine ilişkin karar vermekle yetinilmesi gerekirken ''tarafların nüfus kayıtlarının düzeltilmesine, müşterek çocukların velâyet hakkının anneye bırakılmasına, çocuklarla baba arasında görüş günü düzenlenmesine'' yönünde hüküm kurulmasının açılan davayla bağdaşmadığı, davalı kadın vekilinin istinaf itirazlarının haklı olduğu belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının infazda tereddüte sebebiyet vermemesi açısından tarafların nüfus kayıtlarının düzeltilmesi, ortak çocukların velâyeti ve kişisel ilişki yönünden istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün belirtilen yönlene ilişkin kısmının ortadan kaldırılmasına ve davacı erkeğin tarafların boşanmaya ilişkin kararın tanınması ve tenfizine ilişkin davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ilişkin Almanya Amtsgericht Obermburg a. Main Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi 08.11.2017 tarih Az 3 F 188/17 numaralı 19.12.2017 tarihinde kesinleşen yabancı ülke kararının tanınması ve tenfizine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kadın vekili; istinaf başvurusunun reddi kararının hatalı olduğunu belirterek istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının tamamı yönünden bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; yabancı mahkeme kararının tanıma ve tenfiz şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 50 nci, 52 nci, 54 üncü ve 58 ... maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 122 ... maddesi, 126 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 ... maddesi, 371 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı kadın vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.