"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1193 E., 2022/569 K.
DAVA TARİHİ : 02.07.2014
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm tesisi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Keşan 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2014/309 E., 2019/434 K.
Taraflar arasındaki boşanma ve ziynet alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince boşanma davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine, ziynet alacağı davasının tefrikine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince taraf vekillerinin istinaf başvularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kısmen kaldırılarak bu yönden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, taraf vekillerinin diğer yönlere ilişkin istinaf başvurularının ise ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmiş, incelemenin duruşmalı olarak yapılması davacı kadın vekili tarafından istenilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 13.02.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen 13.02.2024 gününde duruşmalı temyiz eden davacı ... ve vekili ile karşı taraf temyiz eden davalı ... ve vekili gelmediler. İşin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saatte Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın dava dilekçesinde özetle; tarafların 1990 yılında evlendiğini, bu evlilikten ortak çocuklarının olduğunu, erkeğin, birlik görevlerini ihmal ettiğini, sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiğini, fiziksel ve ekonomik şiddet uyguladığını, hakaret ettiğini, ortak konutu terk ettiğini iddia ederek davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, ortak çocuk Barkın'ın velâyetinin anneye verilmesine, ortak çocuk yararına aylık 500 Euro tedbir nafakası, 500 Euro iştirak nafakası, kadın yararına aylık 500 Euro tedbir nafakası, 500 Euro yoksulluk nafakası, yasal faizi ile birlikte erkekten alınmak üzere 100.000,00 TL maddî tazminat, 50.000,00 TL manevî tazminat, kadına ait olan ziynet eşyalarının aynen iadesini, aynen iadenin mümkün olmaması durumunda fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 5.000,00 TL ziynet alacağı bedelinin yasal faizi ile birlikte erkekten alınmasına, kadının mal rejiminden kaynaklanan alacaklarının erkekten alınarak kadına iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde dayanılan vakıaların gerçeği yansıtmadığını, kadının, hakaret ettiğini, fiziksel şiddet uyguladığını, borçlandırdığını, iftira attığını, birlik görevini ihmal ettiğini iddia ederek boşanma isteminin kabulü ile kadının fer'î yönden taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin, sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiği, hakaret ettiği, birlik görevini ihmal ettiği, kadının ise erkeğe hakaret ettiği, bu hususun tüm dosya kapsamı ile ispatlandığı, davalı erkek tarafından süresinde cevap dilekçesi sunulmadığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin ağır kusurlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, tarafların ortak çocukları yargılama sırasında ergin olduklarından velâyet ve iştirak nafakası konularında karar verilmesine yer olmadığına, tarafların ekonomik ve sosyal durumları, kadının boşanmakla yoksulluğa düşeceği anlaşıldığından kadın yararına aylık 400,00 TL yoksulluk nafakası, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin ağır kusurlu olduğu, tarafların ekonomik ve sosyal durumları, hakkaniyet ilkesi dikkate alınarak kadın yararına 15.000,00 TL maddî tazminat, 10.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesince ziynet alacağı ve mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak taleplerinin işbu dava dosyasından tefriki ile ayrı bir esasa kaydedilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda kadının kusurlu bir davranışının bulunmadığı, erkeğin ise tam kusurlu olduğu, kadın yararına tedbir nafakasına hükmedilmesi gerektiği, yoksulluk nafakası ve tazminatların miktarlarının ise çok az olduğu, tazminatlara faiz uygulanması talebi olmasına rağmen bu hususta karar verilmemesinin hatalı olduğu, ziynet alacağı davasının tefrikine karar verilmesinin hatalı olduğu, harç ve yargılama giderinin hatalı hesaplandığı belirtilerek; kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar ve ziynet alacağı davasının tefriki, harç ve yargılama gideri yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı erkek vekil istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, kararın kendi içinde çelişkili olduğu ve öncelikle bu yönden bozulması gerektiği, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin kusurlu bir davranışının bulunmadığı, kadın yararına tazminata ve yoksulluk nafakasına hükmedilmesinin hatalı olduğu belirtilerek; kusur belirlemesi, tazminatlar, yoksulluk nafakası yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6 ncı maddesi hükmünde düzenlenen adil yargılanma ve yargılamanın makul süre içerisinde tamamlanması ilkesininin ihlaline neden olmama yükümlülüğü karşısında; İlk Derece Mahkemesince, davalı erkeğin cevap dilekçesi sunmuş olması ve gerekçeli kararın birinci sayfasında cevap dilekçesi içeriği yazılmasına rağmen sekizinci sayfasında cevap dilekçesi sunulmadığının belirtilmesi çelişki ise de davalı erkeğin cevap dilekçesi sunduğu tespit edilerek istinaf incelemesinin bu şekilde yapıldığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda; sadakat yükümlülüğüne aykırı hareket eden, eşine bağırıp hakaret eden, çocuklarıyla ilgilenmeyen, bilgisayar başında çok vakit geçiren erkeğin ağır, eşine hakaret eden kadının ise az kusurlu olduğu, kadın yararına maddî ve manevî tazminata hükmedilmesi şartlarının oluştuğu ancak kusur derecesi ve hakkaniyet ilkesi dikkate alındığında miktarların az olduğu, kadının çalıştığı, gelirinin bulunduğu, boşanmakla yoksulluğa düşmeyeceği, kadın yararına yoksulluk nafakası şartları oluşmadığı, boşanma davası açmakla ayrı yaşama hakkı kazanan kadın yararına tedbir nafakası takdir edilmemesinin ise hatalı olduğu, ziynet alacağı davasının boşanmanın fer'îsi niteliğinde olmadığı, bu sebeple boşanma davasından tefrikine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı belirtilerek; taraf vekillerinin istinaf itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kabul edilen yönlerden kaldırılmasına ve bu yönlerden yeniden esas hakkında hüküm tesisine, kadın yararına dava tarihinden boşanma kararı kesinleşinceye kadar aylık 400,00 TL tedbir nafakasına, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadın yararına 30.000,00 TL maddî tazminat, 20.000,00 TL manevî tazminata, taraf vekillerinin diğer yönlere ilişkin istinaf itirazlarının ise ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesi tarafından istinaf başvurusunun kısmen kabulüne dair verilen kararın hatalı olduğu, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ile ziynet alacağı davasının tefriki, kusur belirlemesi, yoksulluk nafakası talebinin reddi, tedbir nafakası ve tazminatların miktarları, tazminatlara faiz uygulanmaması, harç ve yargılama gideri yönünden temyiz yoluna başvurmuştur.
2.Davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesi tarafından istinaf başvurusunun kısmen kabulüne dair verilen kararın hatalı olduğu, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ile kusur belirlemesi, tazminatlar, tedbir nafakası yönünden temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadın tarafından açılan boşanma davalarında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, kadın yararına maddî ve manevî tazminat ile tedbir ve yoksulluk nafakasına hükmedilmesi için gerekli şartların gerçekleşip gerçekleşmediği, kadın yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminat ile tedbir nafakasının miktarlarının dosya kapsamına ve hakkaniyete uygun olup olmadığı, harç ve yargılama giderine ilişkin düzenlemesinin usul ve kanunu uygun olup olmadığı, usulüne uygun ve süresinde yapılmış tazminatlara faiz talebi bulunup bulunmadığı, ziynet alacağı davasının tefrikinin usule uygun olup olmadığı, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf sebepleri ile sınırlı olarak inceleme yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un 4 üncü maddesi, 6 ncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, 175 inci maddesi, 220 nci, 222 nci ve 226 ncı maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un (6100 sayılı Kanun) 167 nci maddesi, 168 inci maddesi, 190 ıncı maddesi, 353 üncü, 355 inci, 359 uncu, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddesi; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci maddesi ve 51 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Dava, kadın tarafından açılan evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine dayalı boşanma davası olup İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesinin bu kararı, davacı kadın vekili tarafından kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar ve ziynet alacağı davasının tefriki, harç ve yargılama gideri yönünden, davalı erkek vekili tarafından ise kusur belirlemesi, tazminatlar, yoksulluk nafakası yönünden istinaf edilmiştir. İstinaf talebinde bulunan davacı kadın vekili tarafından verilen istinaf dilekçesinde, harç ve yargılama giderleri ile ilgili itirazda bulunulduğu, ne var ki davacı kadın vekilinin bu talebinin Bölge Adliye Mahkemesince istinaf incelemesi dışında bırakılarak incelenmediği anlaşılmaktadır. 6100 sayılı Kanunu'nun 355 inci maddesine göre re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca 6100 sayılı Kanun'un 359 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre hükmün sonuç kısmında her bir talep hakkında ayrı ayrı hüküm kurulmalı ve taleplerden her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların sıra numarası altında açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. O halde, davacı kadın vekilinin harç ve yargılama giderlerine yönelik istinaf talebi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, istinaf sınırlamasının hatalı yapılması ve bu hatalı sınırlandırmaya göre davacı kadın vekilinin harç ve yargılama giderlerine yönelik istinaf talebinin incelenmemesi doğru olmayıp kararın münhasıran bu sebepten bozulması gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.