"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/191 E., 2023/272 K.
KARAR : Bozma sonrası yeniden hüküm tesisi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Develi 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2019/120 E., 2021/212 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma ve ziynet-çeyiz eşyası alacağı davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; 12.04.2022 tarihli Ek kararın davalı ... yönünden kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-davacı kadın vekili ve davalı ... ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava ve birleşen davaya cevap dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin kadının kusurlu davranışları nedeniyle temelinden sarsıldığını ileri sürerek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedeniyle boşanmalarına, müvekkili için 50.000 TL maddî, 50.000 TL manevî tazminata hükmedilmesini, müşterek çocuğun velâyetinin müvekkiline verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı kadın vekili birleşen boşanma ve ziynet-eşya alacağı taleplerine yönelik dava dilekçesinde özetle; boşanma davasının reddine karar verilmesini, erkeğin kusurlu olduğunu ileri sürerek boşanma davalarının fer'îleri ile birlikte kabulünü, ziynet ve çeyiz eşyalarına ilişkin alacaklarının bulunduğunu, talep edilen eşyaların bulunmaları halinde aynen, bulunmamaları halinde bilirkişice belirlenecek bedelin eş ... ve kayınbaba Hayati ...'dan müşterek ve müteselsilen tahsiline hükmedilmesini, tarafların boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Davalı-davacı kadın 29.01.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile , dilekçe başlığında sadece davalı-davacı eş Salih ... davalı taraf olarak gösterildiği ve bilirkişi raporlar doğrultusunda; ziynet eşyaları 58.080,00 TL, çeyiz eşyaları 4.075,00 TL olarak hesaplandığını, davanın 1.550,00 TL olarak açılmış olduğunu beyan ederek neticeyi taleplerini ıslah ederek 62.155,00 TL olarak düzelttiler.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin 30.12.2021 tarih ve 2019/120 Esas, 2021/212 Karar sayılı kararıyla; evlilik birlikteliğinin geçimsizlik nedeni ile temelinden sarsıldığı, erkeğin ağır kadının az kusurlu olduğu gerekçesiyle asıl davanın reddi, birleşen davanın kabulü ile tarafların evlilik birlikteliğinin temelinden sarsılması nedenine dayalı olarak boşanmalarına ve boşanmalarının fer'îlerine ve davalı- davacı kadının eş ... ve kayın baba Hayatı ...'a yönelik açtığı ziynet eşyası alacağına ilişkin talebin kabulü ile 9 adet 22 ayar 25 gr bileziğin ( 55.800,00 -TL), 1 adet yüzüğün (1.015,00-TL), 1 adet küpenin (1.015,00-TL) ve 1 adet saatin ( 250,00-TL) aynen iadesine, aynen iadesinin mümkün olmaması halinde sayılan ziynet eşyalarının değeri olan 58.080,00 TL'nin 650,00- TL'sinin dava tarihinden (18.06.2019), 57.430,00 TL' sinin ise ıslah tarihinden(29.01.2020) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte kadına verilmesine, Çeyiz eşyası alacağına ilişkin talebin kabulü ile 1 adet yatak odası takımı (1.050,00 TL), 1 adet oturma grubu (650,00 TL), 2 adet kanepe (400,00 TL), 1 adet buzdolabı (650,00 TL), 1 adet çamaşır makinesi (350,00 TL), 1 adet elektrikli süpürge (150,00 TL), 1 adet televizyon (450,00 TL), 1 adet set üstü fırın (75,00 TL), 1 takım muhtelif mutfak eşyası, 6 adet muhtelif halı (300,00 TL), 1 takım sandık ve içi ve tam dairelik perde takımının aynen iadesine , aynen iadesinin mümkün olmaması halinde sayılan çeyiz eşyalarının toplam değeri olan 4.075,00 TL'nin 900,00- TL'sinin dava tarihinden (18.06.2019), bakiye 3.175,00 TL' sinin ise ıslah tarihinden (29.01.2020) itibaren işleyecek yasal faiziyle kadına verilmesine dair hüküm kurulmuştur.
2. İlk Derece Mahkemesinin, 30.12.2021 tarih ve 2019/120 Esas, 2021/212 Karar sayılı kararı davalı - davacı kadın vekiline 31.01.2022 tarihinde tebliğ edildiği, 16.02.2022 tarihinde istinaf başvurusunda bulunduğu, İlk derece Mahkemesi'nce istinaf başvurusunun süresinde olmaması nedeni ile 18.02 2022 tarihınde ek karar ile istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
3.Ek karara karşı davalı-davacı kadın vekili 02.02.2022 tarihli dilekçe ile ziynet -çeyiz eşyası alacağını davalılar eş ... ve kayın baba ... aleyhine dava ettiklerini ancak İlk Derece Mahkemesi kararında kayın baba ... yönünden herhangi bir hüküm kurulmadığını belirterek kararın tavzihen düzeltilmesi taleplerine mahkemece , tavzihle taraflara yüklenecek hak ve borçların değiştirilemeyeceği gerekçesiyle tavzih talebinin reddine karar verilmiştir.
4.Davalı-davacı kadın vekili 18.02 2022 tarihli dilekçe ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un (6100 sayılı kanunu) 305 ... maddesi A fıkrası (5) bendi gereğince hükmün tamamlanmasına karar verilmesini talep etmiş; İlk Derece Mahkemesi 12.04.2022 tarihli Ek karar ile ;ziynet ve çeyiz eşyası alacağına ilişkin davanın davalısı olan ...'un sehven karar başlığında gösterilmediği ve hakkında hüküm kurulmadığı davalı- davacı kadın tarafından 17.07.2006 tarihli eşya senedi sunulduğu, senette taraflar, tarafların babaları ve şahitlerin imzalarının bulunduğu ve istenmeyen bir durum meydana geldiğinde mihir olarak ziynet takısı ve alınan eşyaların geline iade edileceğine dair beyanlarının ve imzalarının olduğu, yazılı senede karşı aynı kuvvette herhangi bir delil ile teslim ya da ödeme olgusunun ispatlanamadığı gerekçesiyle senette yazılan çeyiz ve ziynet eşyalarının aynen iadesi , mümkün olmadığı takdirde bedelinin davalı eş ... ve kayın baba ...' dan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarına dair hüküm tesis edilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı kayın baba Hayati ... vekili ek karar yönünden ziynet ve çeyiz eşyası davasının kabulü ve ıslah talebinin kısmı yapıldığı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
1.Bölge Adliye Mahkemesinin 22.06.2022 tarihli ve 2022/1231 Esas, 2022/1256 Karar sayılı kararıyla; davalı-davacı kadının süresi içerisinde asıl karara yönelik istinaf başvurusunda bulunulmadığı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na 7251 sayılı Kanun ile eklenmiş bulunan “hükmün tamamlanmasına” ilişkin düzenleme ile hükümde taraf olarak gösterilmeyen ...'u taraf konumuna sokmak mümkün görülmediği gerekçesiyle davalı ...'un istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin hükmün tamamlanmasına yönelik Ek kararın kaldırılmasına ve davalı-davacı kadın vekilinin hükmün tamamlanmasına yönelik talebinin reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen karara davalı-davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 06.12.2022 tarih ve 2022/1231 Esas, 2022/1256 Karar sayılı ilâmında; " Hayati’ nin istinaf dilekçesinde davalı olarak karar başlığına eklenmesinin ve müştereken ve müteselsilen sorumlu olmasının hükmün tamamlanması yoluyla yapılmasını açıkça istinaf sebebi olarak ileri sürmediği ve sadece esasa yönelik istinaf talebinde bulunduğu gibi, ilk derece mahkemesince, ek kararla, dava dilekçesinde husumet yönetilen ancak karar başlığında sehven bilgileri yazılmayan diğer davalının bilgilerinin karar başlığına yazılması ve hüküm kısmında müştereken ve müteselsilen sorumlu kılınmasına tamamlama yoluyla karar verilmesinde usul ve kanuna aykırılık bulunmadığı gözetilerek istinaf incelemesinin buna göre yapılması gerekirken ek kararın kaldırılmasına ve hükmün tamamlanması talebinin reddine karar verilmesi ... olmamış ve bozmayı gerektirmiştir." gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamına uyularak, ek karara yönelik davalı ...'un istinaf başvurusu dilekçesi kapsamında incelendiğini ve davanın yargılaması sırasında davalı-davacı kadın ıslah dilekçesi ile talebini eş ... yönünden ıslah etmiş, kayın baba ...'un yönünden ıslah dilekçesinde bir artırıma yer vermediğini, bu durumda kadının dilekçesinde artırılmamış toplam 1.550 TL' den kayınbaba ...'un müştereken ve müteselsilen tahsiline hükmedilebileceği gerekçesiyle ...'un ek karara yönelik istinaf başvuru talebinin kısmen kabulü ile, yeniden hüküm kurularak, ... yönünden ilamın ilgili bölümlerinin hükümden çıkarılmasına, 9 Adet 22 ayar 25'er gr bilezik (55.800 TL), 1 adet yüzük (1.015 TL), 1 adet küpe (1.015 TL), 1 adet saat (250 TL), 1 adet yatak odası takımı (1.050 TL), 1 adet oturma grubu (650 TL), 2 adet kanepe (400 TL), 1 adet buzdolabı (650 TL), 1 adet çamaşır makinası (350 TL), 1 adet elektrikli süpürge (150 TL), 1 adet televizyon (450 TL), 1 adet set üstü fırın (75 TL), 1 takım muhtelif mutfak eşyası, 6 adet muhtelif halı (300 TL), 1 takım sandık ve içi ile tam dairelik perde takımının aynen iadesine, aynen iadesinin mümkün olmaması halinde 62.155,00 TL'den taleple bağlı kalınarak 1.550,00 TL'lik kısmına diğer davalı ... ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere dava tarihi olan 18.06.2019 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte Şule ...'a verilmesine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı kadın Şule ... ve davalı kayınbaba ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı-davacı kadın Şule ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesi Kararında sadece ... yönünden hüküm kurulduğunu, dava konusu yapılan uyuşmazlık ve tüm taraflar bakımından hüküm vermesi kanuni zorunluluk olduğunu, ıslah dilekçesinin , dava dilekçesinin ıslahına yönelik olduğunu ve dava dilekçesinde ...'un taraf olarak gösterildiğini beyan ederek dava ve talepleri yönünde temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı kayınbaba ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalı-davacı kadının ıslah talebinde kendisi yönünden bulunmadığını , çeyiz senedindeki eşyaların kadına teslim edildiğini ancak birliğin devamında süresince eşler tarafından değerlendirilen eşya ve ziynetlerle alakalı müvekkilin sınırsız süreli sorumluluğuna gidilmiş olması hakkaniyet kurallarına aykırılık oluşturacağını, kadının ıslah dilekçesinde ne kadarlık kısmın ziynet ne kadarlık kısmı eşya olduğu belirtilmeksizin artırım yapıldığını ayrıca süresinde istinaf dilekçesi sunmayan kadının , hükmün tamamlanması yoluna giderek taraf sıfatı eklenmesinin yasaya uygun olmadığını beyan ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, bozma ilâmına uyulmasına karar veren Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın amacına uygun karar verilip verilmediği, yargılama aşamasında sunulan ıslah dilekçesinin kimleri etkileyip etkilemediği, ziynet ve çeyiz alacağına ilişkin verilen kararın infaz kabiliyetinin olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... 305 ... maddesi A fıkrası (5) bendi, 176 ıncı maddesi ve devam maddeleri; 4721 sayılı kanunun 4 ıncı ve 6 üncü madde hükümleri
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu, tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin, temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesi'nce yargılama sırasında davacı- davalı kadın vekilinin ıslah dilekçesi ile talebini davalı-davacı ... yönünden ıslah ettiği, davalı ... yönünden ıslah dilekçesi sunulmadığı ve Hayati yönünden artırıma yer vermediği gerekçesiyle davalı- davacı kadının dilekçesinde artırılmamış kısım olan 1.550,00 TL yönünden davalı ...'un müştereken ve müteselsilen tahsiline hükmedilebileceği yönünde hüküm kurulmuşsa da, davalı- davacı kadının 29.01.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile davasını ıslah ettiğini beyan ettiği, dilekçesinde davalı olarak ... eş Semih ... gösterilmişse de diğer davalı ...'u ismen göstermemesi nedeniyle ... yönünden ıslah yapılmadığı sonucuna varılması ... görülmemiştir. Gerçekleşen bu durum karşısında hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
3. Kabule göre;
Davalı davacı kadın, dava dilekçesinde ziynet eşyalarının aynen, olmadığı takdirde bedelinin iadesini talep etmiştir. Hükümde 9 Adet 22 ayar 25'er gr bilezik (55.800 TL), 1 adet yüzük (1.015 TL), 1 adet küpe (1.015 TL), 1 adet saat (250 TL), 1 adet yatak odası takımı (1.050 TL), 1 adet oturma grubu (650 TL), 2 adet kanepe (400 TL), 1 adet buzdolabı (650 TL), 1 adet çamaşır makinası (350 TL), 1 adet elektrikli süpürge (150 TL), 1 adet televizyon (450 TL), 1 adet set üstü fırın (75 TL), 1 takım muhtelif mutfak eşyası, 6 adet muhtelif halı (300 TL), 1 takım sandık ve içi ile tam dairelik perde takımının aynen iadesine, aynen iadesinin mümkün olmaması halinde 62.155,00TL'den taleple bağlı kalınarak 1.550,00 TL'lik kısmına diğer davalı ... ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere Hayati ...'dan, 18.06.2019 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınarak, Şule ...'a verilmesine, karar verilmiş ancak hüküm altına alınan yüzük, küpe ve saatin ayar ve nitelikleri gösterilmeden hüküm kurulması ... görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden Hayati'ye yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran Şule'ye geri verilmesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.