Logo

2. Hukuk Dairesi2023/8628 E. 2023/6133 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının, nüfus kaydında annesinin kim olduğunun tespiti ve anneliği iddia ettiği kişinin annesi olduğunun tespiti istemiyle açtığı davada, mahkemenin yeterli araştırma yapıp yapmadığı ve davanın ispatlanıp ispatlanmadığı hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.

Gerekçe ve Sonuç: Nüfus davalarının kamu düzeninden olması ve re'sen araştırma ilkesi gereğince, davacının annesi olduğu iddia edilen kişinin kimlik ve ölüm bilgilerinin araştırılması ve DNA testi yapılması gerektiği, aksi halde eksik incelemeyle hüküm kurulduğu gözetilerek yerel mahkeme kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

...

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2021/195 E., 2023/1016 K.

...

KARAR : Ret

Taraflar arasındaki anneliğin tespiti davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde müvekkilinin babasının adının... annesinin adının ise... olduğunu, babasına ait nüfus bilgilerinin olmasına rağmen annesi olan...'ye ait nüfus kayıtlarının bulunmadığını, çocukla anne arasında soy bağının doğumla kurulduğunu, nüfus kaydında annesinin bilgilerinin yazılması gerektiğini, annesi ile soy bağının kurulması gerektiğini, müvekilinin annesinin nüfus kaydında görünmemesinden dolayı bir çok konuda mağduriyetler yaşadığını iddia ederek müvekkilinin nüfus kayıtlarında geçen...'nin kim olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

1.Davalı ... İdaresi davaya cevap vermemiştir.

2.Bozma kararı sonrasında davaya dahil edilen diğer davalılar vekili cevap dilekçesinde davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 21.02.2013 tarihli kararı ile, tanık anlatımları, kolluk araştırma tutanağı, diğer bilgi ve belgeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde davanın ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının annesinin ... ve ... kızı... olduğunun tespitine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Mahkemenin 21.02.2013 tarihli kararına karşı süresi içinde Nüfus Müdürlüğü temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 30.11.2020 tarihli kararı ile taraf teşkili sağlanmadan ve somut olaydaki iddia ile ilgili DNA incelemesi yapılmadan karar verilmesinin doğru görülmediği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, Yargıtay ilamı doğrultusunda DNA incelemesine esas olmak üzere davacıya... isimli şahsın kimlik bilgilerini ve varsa ölümü ve defnine dair bilgi ve belgeleri sunmak üzere 2 hafta kesin süre verildiği ve davacı vekiline ihtarat yapıldığı, verilen bu süre içerisinde davacı tarafından istenilen bilgi ve belgeler dosya kapsamına sunulamadığı, tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda taraf teşkilinin sağlandığı, davacıya verilen süre içerisinde DNA incelemesine esas teşkil edecek herhangi bir delil ibraz edilemediği, bununla birlikte kurumlara yazılan müzekkereler ile davacı tarafından sunulan deliller dikkate alındığında; davacının annesinin ... ve ... kızı... olduğu iddiasını doğrular nitelikte herhangi bir delil elde edilemediği, gelen kayıtlarda davacının annesinin anne ve baba adına ilişkin kimlik bilgilerinin yer almadığı, davacının iddialarının doğrulanamadığı ve bu suretle davacının davasını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuran

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili, eksik inceleme ile karar verildiğini, müvekkilinin mezar yerini bilmediğini, bu konuda Mahkemece araştırma yapılması gerektiğini, mezar yeri bulunmasa dahi müvekkilinin dayısının hayatta olduğunu, müvekkili ile dayısı arasında DNA incelemesi yapılabileceğini, nüfus davalarının kamu düzeninden olduğunu, re'sen araştırma ilkesinin geçerli olduğunu, bozma ilamının gereğinin yerine getirilmediğini, hükmün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, anneliğin tespiti istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, Mahkemece yeterli araştırma yapılarak karar verilip verilmediği, davanın ispatlanıp ispatlanmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 35 inci ve 36 ncı maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.

3. Değerlendirme

Nüfus kaydının düzeltilmesi davaları kamu düzeninden olup, doğru sicil oluşturma zorunluluğu bulunduğundan Mahkemece re'sen araştırma yapılması gereklidir. Bu nedenle somut uyuşmazlıkta davacı tarafa davacının annesi olduğu iddia edilen "... " isimli şahsın kimlik bilgilerini ve varsa ölümü ve defnine dair bilgi ve belgeleri sunmak üzere kesin süre verilerek, kesin sürede gerekli bilgilerin sunulmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir. O halde Mahkemece yapılacak iş, davacı tarafından annesi olduğu iddia edilen... ve ... kızı...'ye ait mezar yerinin araştırılıp taraflar arasında DNA testi yaptırılması, mezar yerinin bulunamaması halinde ise davacı ile anne olduğu iddia edilen kişinin hangi yakınları arasında DNA testi yapılırsa davacının annesinin ... ve ... kızı... olduğunun veya olmadığının tespit edilebileceği hususunda Adli Tıp Kurumu'ndan görüş sorulması ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Açıklanan sebeplerle, Mahkemece, eksik inceleme, yetersiz gerekçe ve yanılgılı değerlendirmelerle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş kararın bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.

V. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,

12.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

...