"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/771 E., 2023/2038 K.
KARAR : Kısmen kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Afyonkarahisar 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/535 E., 2022/767 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davacı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerinin reddine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince kadının başvurusunun kısmen kabulüne, davalı erkeğin istinaf başvursunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; davalının, kendisine ve ailesine sürekli hakaret ettiğini, rencide edici sözler söylediğini, sürekli şiddet uyguladığını, evin ihtiyaçlarıyla ilgilenmediğini, eş ve çocuklarının maddî-manevî ihtiyaçlarıyla ilgilenmediğini ileri sürerek, tüm bu nedenlerle tarafların boşanmalarına, kadın için 3.500,00 TL nafakaya, küçük çocuklar için 1.500,00'er TL nafakaya, 100.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; boşanma davası açılmasını gerektirecek herhangi bir geçimsizlik olmadığını, eş ve çocuklarına karşı sorumluluklarını yerine getirdiğini, düzenli olarak tatile ve seyahatlere gittiğini, eşiyle halen görüştüğünü eş ve çocuklarının ihtiyaçlarıyla ilgilendiğini belirterek, tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 29.11.2018 tarih ve 2017/888 Esas, 2018/1368 Karar sayılı kararı ile; davanın reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Birinci Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, davacı kadın vekili tarafından delillerinin toplanmamasının hukuka aykırı olduğu belirtilerek kararın kaldırılmasına delillerinin toplanmasına ve taleplerinin kabulüne karar verilmesi yönünden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 22.04.2019 tarih ve 2019/422 Esas, 2019/423 Karar sayılı kararı ile her ne kadar dava dilekçesinde açıkça tanık deliline dayanılmamış ise de kadının dilekçesinde dayandığı vakıalara çocuklarının şahit olduğunu belirtmesi, çocuklarını tanık olarak dinletmek istediğini gösterdiği; davacı kadının dosyaya sunduğu tanık listesinde ortak çocukları ..., ..., ... ve ...'ın dinlenmelerini talep ettiği; dava dilekçesinde davacı kadın tanık deliline dayandığına ilişkin açıkça bir ifadede bulunmamış ise de, dayandığı vakıalara çocukların tanıklık ettiğini belirterek tanıklarını çocukları olarak hasrettiği; bu itibarla süresinde bildirilen davacı tanıklarından davacının hasretmiş olduğu ortak çocukları ..., ..., ... ve ...'ın dinlenilmemesinin doğru görülmediği gerekçesi ile davacı kadının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi'nin kararının kaldırılmasına ve dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin İkinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 22.09.2020 tarih ve 2019/324 Esas, 2020/434 Karar sayılı kararı ile davalı ...'ın davacı eşi ...'yi evlilik birliği içerisinde defalarca darp ettiği, ...'ye ve ailesine yönelik küfür, hakaret ve onur kırıcı söylem ve eylemlerde bulunduğu, davacı eşinin ve evinin ihtiyaçlarıyla layıkıyla ilgilenmediği, gerçekleşen bu olaylar nedeniyle davalı erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, çocuklar ... ve ...'nın reşit olması nedeni ile velâyet konusunda karar verilmesine yer olmadığına, kadın için aylık 1.000,00 TL tedbir yoksulluk nafakasına, çocuklar ... ve ... için dava tarihinden reşit oldukları tarihe kadar aylık 500,00er'TL tedbir nafakasına, kadın lehine 25.000,00 TL maddî - 30.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
D. Bölge Adliye Mahkemesinin İkinci Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, taraf vekillerince kusur belirlemesi, nafakalar, tazminatlar ve miktarları, vekâlet ücreti yönlerinden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 07.04.2021 tarih ve 2020/1458 Esas, 2021/598 Karar sayılı kararı ile dava açıldıktan sonra taraflar arasında gerçekleşen cinsel ilişki ile ilgili olarak kadının zorla olduğunu, erkeğin ise rızaen olduğunu iddia ettikleri, kadının bu olayla ilgili olarak ilk istinaf dilekçesinde olayın akabinde gelişen olayların ayrıntılı anlatımı olarak tanık olduğunu iddia ettiği ortak çocuk ...'in dinlenilmesi sırasında davacı vekilinin bu konu ile ilgili olarak ...'e yönelttiği sorunun Mahkemece reddedildiği; bu husus tanık ...'den sorularak dava devam ederken gerçekleşen cinsel ilişkinin rıza veya zorlama ile olup olmadığının tespit edilerek mevcut duruma göre değerlendirme yapılması gerektiği gerekçesiyle tarafların sair istinaf sebepleri incelenmeksizin İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
E. İlk Derece Mahkemesinin Üçüncü Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 10.06.2021 tarih ve 2021/248 Esas, 2021/386 Karar sayılı kararı ile davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, çocuklar ... ve ...'nın reşit olması nedeniyle velâyet konusunda karar verilmesine yer olmadığına, kadın için aylık 2.000,00 TL tedbir- yoksulluk nafakasına, çocuklar ... ve ... için dava tarihinden reşit oldukları tarihe kadar aylık 1.000,00'er TL tedbir nafakasına, kadın lehine 100.000,00 TL maddî-100.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
F. Bölge Adliye Mahkemesinin Üçüncü Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, taraf vekillerince kusur belirlemesi, nafakalar, tazminatlar ve miktarları, vekâlet ücreti yönlerinden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 30.06.2022 tarih ve 2021/1819 Esas, 2022/1311 Karar sayılı kararı ile her ne kadar davanın kabulüne karar verilmiş ise de, taraflara hangi kusurların verildiğinin gerekçeye yazılmadığı gibi kusur derecelendirilmesinin de yapılmadığı, mahkeme kararlarının gerekçeli olmak zorunda olduğu, yerel mahkeme kararının gerekçesiz olması nedeniyle tarafların sair istinaf sebepleri incelenmeksizin İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
G. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut uyuşmazlıkta davalı erkeğin, davacı kadını evlilik birliği içerisinde defalarca darp ettiği, kadına ve ailesine yönelik küfür, hakaret ve onur kırıcı söylem ve eylemlerde bulunduğu, davacı eşinin ve evinin ihtiyaçlarıyla layıkıyla ilgilenmediği, geçimsizliğe sebep olan olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, çocuklar ... ve ...'nın reşit olması nedeniyle velâyet konusunda karar verilmesine yer olmadığına, kadın için aylık 2.000,00 TL tedbir-yoksulluk nafakasına, çocuklar ... ve ... için dava tarihinden reşit oldukları tarihe kadar aylık 1.000,00'er TL tedbir nafakasına, kadın lehine 100.000,00 TL maddî-100.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusuru, kadın için verilen tedbir-yoksulluk nafakası miktarını, kadın lehine verilen tazminat tutarları açısından nispi vekâlet ücreti verilmemesini istinaf etmiştir.
2.Davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle kusuru, davanın kabulünü, kadın için tedbir-yoksulluk nafakası ve maddî-manevî tazminat verilmesini, çocuklar için tedbir nafakası verilmesini istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile erkek vekilinin tüm istinaf talebinin esastan reddine; kadın yararına takdir edilen tedbir ve yoksulluk nafakası miktarına yönelik istinaf talebinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince takdir edilen tedbir nafakası ile tahsilde tekerrüre sebebiyet verilmemek kaydı ile davacı kadın için dava tarihi olan 25.08.2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere hükmedilen aylık 2.000,00 TL tedbir nafakasının Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihi itibarı ile aylık 3.500,00 TL ye yükseltilerek erkekten alınarak kadına ödenmesine, boşanma hükmünün kesinleşmesiyle birlikte aylık 3.500,00 TL yoksulluk nafakası olarak devamı ile erkekten alınarak kadına ödenmesine, karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek, kusur belirlemesi, tazminatlar ve nafakalar yönünden temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, karşılıklı açılan boşanma davasında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamında imkan vermeyecek nitelikte geçimsizlikte kusurun kimden kaynaklandığı, tedbir nafakaları ve yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminatın yasal koşullarının oluşup oluşmadığı ve miktarları noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı maddesi, 166 ncı maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, 175 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.