"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1114 E., 2023/2585 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Fethiye Aile Mahkemesi
SAYISI : 2017/1206 E., 2020/68 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma ve ziynet alacağı davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve karşı boşanma davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine, asıl davada kadının ziynet alacağı isteminin reddine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı-karşı davalı kadının ziynet/takı parası iadesi bu olmadığı takdirde bedellerinin tahsili ve çeyiz eşyalarına yönelik istinaf başvurularının bu hususlara yönelik yasal sonuçları dahil olmak üzere tefrikine, davalı karşı davacı erkeğin, kadının davasındaki boşanma hükmüne ilişkin istinaf başvurusunun istinaftan feragat nedeniyle reddine, diğer kısımlara yönelik taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü:
Vekâletnamesinde kanun yolundan feragat yetkisi bulunan davalı-karşı davacı erkek vekili Av.... 16.04.2024 tarihli dilekçesi ile temyiz isteminden feragat ettiğini açıkça, kayıtsız ve şartsız olarak bildirmiştir.
Bu durumda, davalı-karşı davacı erkek vekilinin temyiz başvurusunun feragat sebebiyle reddine karar vermek gerekir.
Davacı-karşı davalı kadının vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-karşı davalı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; erkeğin evlilik birliğinin yükümlülüklerini yerine getirmediğini, erkeğin daima tek başına veya arkadaşlarıyla yurt içi veya yurt dışı gezmelere gittiğini, erkeğin kadını baskı altına aldığını, kadının tek başına dışarı çıkmasına izin vermediğini, evlilik birliği içerisinde kadına karşı sürekli küfürler ve hakaretler ettiğini, aşağıladığını, küçük düşürücü sözler söylediğini, tehdit ettiğini, kadına karşı şiddet eylemlerinde bulunduğunu, erkeğin telefon ve sosyal medyasına şifre koyduğunu, kadını sosyal medyada arkadaşlıktan çıkardığını, kadının telefon ve sosyal medyasını sürekli kontrol ederek şüpheci davrandığını, kadının annesi hakkında hakaret ve aşağılayıcı sözler söylediğini, son olayda fiziksel şiddet uyguladığını, küfür ve hakaret ettiğini, tehditte bulunduğunu, kadını eve kilitleyip telefonuna el konulduğunu, polis eşliğinde evden ayrıldığını iddia ederek, tarafların evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile boşanmalarına, aylık 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, ziynet eşyalarının (8 adet 22 ayar bilezik, 22 Ayar 10 adet düz bilezik, 33 adet çeyrek altın, 2 adet yarım altın, 1 adet tam altın) ve 15.000,00 TL nakit paranın aynen iadesine aynen iadesine mümkün olmadığı takdirde şimdilik 2.000,00 TL bedelinin tahsiline, çeyiz eşyalarının aynen iadesine mümkün olmadığı taktirde şimdilik 5.000,00 TL bedelinin tahsiline, kadın yararına 500.000,00 TL maddî ve 500.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; kadının iddialarının mesnetsiz olduğunu, kadının kendi sorumluluklarını yerine getirmediğini, evlilikleri boyunca cinsel birliktelikten kaçındığını, kadının ilişkilerinde ilaç kullanarak erkeği kandırdığını, çocuk yapmak istemediğini söylediğini, erkeğin yeğenleri ile vakit geçirmesini kısıtladığını, kadının asosyal olduğunu, erkeğin üçüncü evliliğini kadının koz olarak kullandığını, kadının ev ekonomisine katkı sağlamadığını, kadının erkeğin ailesine ve özellikle annesine özellikle hakaret ve küfür ettiğini, bunun sonucunda karşılıklı olarak birbirlerine şiddet uyguladıklarını, kadının erkeğin parmağını ısırıp yaraladığını iddia ederek, evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına, yasal faizi ile birlikte 100,000,00 TL maddî, 600.000,00 TL manevî tazminatın erkekten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin kadına karşı fiziksel şiddet uyguladığı, diğer iddialara ilişkin ise kadın tanıklarının görgüye dayalı beyanlarının bulunmadığı ve ispat edilemediği, kadının ise tanık beyanlarından erkeğin ailesine yönelik hakaret ettiğinin sabit olduğu ve şiddete dair ise tarafların birbirine karşı Fethiye 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2018/40 E. sayılı kararı ile birbirlerine yönelik basit yaralama suçuna ilişkin ceza aldıkları ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına kararı verildiği, evlilik birliğinde gelinen noktada her iki tarafın eşit kusurlu bulunduğu gerekçesi ile asıl ve karşı boşanma davasının ayrı ayrı kabulü ile evlilik birliğinin sarsılması sebebi ile tarafların boşanmalarına, yasal koşulları oluşmadığından kadının ve erkeğin maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine, tarafların gelir seviyelerinin birbirine yakın olması gözetilerek kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadının ziynet talebi ispatlanamadığından reddine, çeyiz alacağı konusunda kadının bu hususta bir talebi bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-karşı davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; karşı boşanma davasının kabulü, kusur belirlemesi, asıl davada reddedilen maddî ve manevî tazminat, reddedilen ziynet alacağı ve yoksulluk nafakası, konusuz kalan çeyiz alacağı yönünden lehe vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesi yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-karşı davacı erkek vekili katılma yoluyla istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, asıl boşanma davasının kabulü, karşı davada reddedilen maddî ve manevî tazminat yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
3.Davalı-karşı davacı erkek vekili 18.03.2020 tarihli dilekçesinde özetle; hükmün boşanma yönünden kesinleştirilmesini, boşanmanın fer'îleri yönünden istinaf başvurusunda bulunduklarını beyan etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacı-karşı davalı kadının ziynet/takı parası iadesi, mümkün olmadığı takdirde bedellerinin tahsili ve çeyiz eşyalarına yönelik istinaf başvurularının bu hususlara yönelik yasal sonuçları dahil olmak üzere tefrikine, davalı karşı davacı erkeğin 18.03.2020 tarihli dilekçesinin kadının davasındaki boşanma hükmüne ilişkin istinaf başvurusundan feragat niteliğinde olduğu kabul edilerek kadının davasındaki boşanma hükmüne ilişkin istinaf başvurusunun feragat nedeniyle reddine, diğer kısımlara yönelik kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile taraf vekillerinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1)inci alt bendi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-karşı davalı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek, karşı boşanma davasının kabulü, kusur belirlemesi, asıl davada reddedilen maddî ve manevî tazminat, reddedilen ziynet alacağı ve yoksulluk nafakası, konusuz kalan çeyiz alacağı yönünden lehe vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesi yönünden temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-karşı davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek, kusur belirlemesi, karşı davada reddedilen maddî ve manevî tazminat yönünden temyiz başvurusunda bulunmuştur.
3.Vekâletnamesinde kanun yolundan feragat yetkisi bulunan davalı-karşı davacı erkek vekili Av. ... 16.04.2024 tarihli dilekçesi ile temyiz isteminden feragat ettiklerini açıkça, kayıtsız ve şartsız olarak bildirmiştir.
4.Vekâletnamesinde davadan feragat yetkisi bulunan davacı-karşı davalı kadın vekili Av. ... 13.03.2024 tarihli dilekçesi ile asıl davadan feragat ettiklerini açıkça, kayıtsız ve şartsız olarak bildirmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı-karşı davacı erkek tarafından açılan karşı boşanma davasında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamında imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, kadına yüklenen kusurların ispat edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun'un) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası, 175 inci maddesi,182 nci, 323 üncü, 324 üncü, 327 inci ve 329, 330 uncu maddesi, 336 ncı maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle ziynet alacağı ve çeyiz alacağı davasına yönelik itirazlarının tefrik edilen dosya üzerinden inceleneceğinin anlaşılmasına göre davacı-karşı davalı kadın vekilinin aşağıdaki paragraf kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Taraflarca karşılıklı açılan boşanma davasında tarafların eşit kusurlu olduğu gerekçesiyle her iki boşanma davasının kabulüne, tarafların tazminat taleplerinin ve kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine karar verilmiş, karar taraflarca her iki boşanma davası ve fer'îleri yönünden istinaf edilmiştir.
3.Davalı-karşı davacı erkek vekili kadının boşanma davasına yönelik istinaf başvurusundan feragat ettiğinden Bölge Adliye Mahkemesince kadının boşanma davasına yönelik istinaf başvurusunun feragat nedeniyle reddine, tarafların sair istinaf başvurularının ise esastan reddine, ziynet ve çeyiz alacağı davasının ise tefrikine karar verilmiştir.
3.Bölge Adliye Mahkemesi kararı kadın vekilince "karşı boşanma davasının kabulü, kusur belirlemesi, asıl davada reddedilen maddî ve manevî tazminat, reddedilen ziynet alacağı ve yoksulluk nafakası, konusuz kalan çeyiz alacağı yönünden lehe vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesi" yönlerinden, erkek vekilince "kusur tespiti ve kendi reddedilen tazminat talepleri" yönünden temyiz edilmiş ise de; temyiz incelemesi sırasında davalı karşı davacı erkek temyiz talebinden feragat etmiş, davacı karşı davalı kadın ise 13.03.2024 tarihli dilekçe ile asıl davasından feragat ettiğini beyan etmiştir. Her ne kadar davacı karşı davalı kadın davasından feragat etmiş ise de; kadının boşanma davası istinaf edilmeyerek kesinleştiğinden kadının feragat beyanı boşanma hükmü yönünden hukuken geçerli sonuç doğurmaz. Ancak davadan feragat davanın fer'îlerini de kapsar. Bu nedenle boşanmanın fer'îlerine yönelik taleplerine ilişkin feragat konusunda karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı-karşı davacı erkek vekilinin temyiz dilekçesinin feragat başvurusu sebebiyle REDDİNE,
2.Davacı-karşı davalı kadın vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının kadının boşanmanın fer'î taleplerine yönelik verilen esastan ret kararının KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının kadının boşanmanın fer'î taleplerine yönelik olarak BOZULMASINA, bozma sebebine göre kadının sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıranlara geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,23.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.