"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3075 E., 2023/1521 K.
DAVA TARİHİ : 09.09.2021
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Milas Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/642 E., 2022/633 K.
Taraflar arasındaki çocukla kişisel ilişkinin kaldırılması, mümkün olmazsa yeniden düzenlenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesine karar verilmiştir.
Kararın davalı anne vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı anne vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı baba vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların İzmir 7. Aile Mahkemesinin 2013/53 Esas - 2013/941 Karar sayılı ilamı ile boşandıklarını, ortak çocuğun velâyetinin anneye verildiğini, müvekkilinin İzmir 17. Aile Mahkemesinde 2019/158 Esas ile görülen davada velâyetin değiştirilmesi davası açtığını dava sonucunda velâyetin değiştirilmesi talebinin kabul edildiğini ve çocuk ile anne arasında küçüğün eğitim ve öğretim durumuna engel olmamak kaydı ile " her ayın 1. Cumartesi günü saat 10.00'dan Pazar akşamı saat 18.00'e kadar, dini bayramların 2. Günü saat 10.00'dan 3. Günü saat 18.00' e kadar, yarıyıl tatillerinin ilk haftası 2. Günü saat 10.00'dam 8. Günü saat 18.00'a kadar , her yıl 1 Temmuz günü saat 10.00' dan 31 Temmuz saat 18.00' a kadar annesinin yanında kalacak şekilde" kişisel ilişki tesis edildiğini, davalı annenin yeniden evlendiğini ve bu evliliğinden çocuğunun olduğunu, davalı annenin suç kaydının bulunduğunu, üvey baba ve annenin çocuğa psikolojik şiddet uyguladıklarını, çocuğun psikolojisinin bozulduğunu ve a sosyal kişilik yapısına sahip olduğunu, derslerinde olumsuzluklar yaşadığını iddia ederek; davalı anne ile ortak çocuk arasındaki kişisel ilişkinin kaldırılmasını, olmadığı takdirde sınırlandırılmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı anne vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının iddialarının gerçek dışı olduğunu, velâyetin davacı babaya geçtikten sonra çocuğun derslerinin kötüleştiğini, fiziksel olarak zayıfladığını, davacının annesinin vefat ettiği ve babasının çocuğa kendisi kadar bakamadığı için zayıfladığını, davacının iddia ettiği gibi sabıka kaydının olmadığını, 2 yıldır çocuğu göremediğini, dava açtığını ve daha önceden de çocuğunu defalarca icra kanalı ile aldığını, davacı babanın şu anda İcra Ceza mahkemesinde yargılandığını, davacı babanın amacının çocuğa anneyi unutturmak olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı anne vekilinin 15.11. 2021 tarihli ek cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkili mahkemede açılmadığını, müvekkilinin ikametgah adresinin Kocaeli-Sakarya olduğunu, yetkili mahkemenin Kocaeli'nde açılması gerekirken Milas'ta açılmasının kötü niyetli olduğunu ispat ettiğini iddia ederek mahkemenin yetkisine itiraz etmiş ve esas yönünden de davacı babanın iddialarının yerinde olmadığından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamına, toplanan delillere ve özellikle çocuğun psikolog eşliğinde duruşmada alınan ifadesi ve yine ortak çocuğun yüksek yararı da göz önünde bulundurularak alınan raporlara göre tarafların ortak çocuğu ile anne arasındaki kişisel ilişkinin tümden kaldırılması talebi yerinde görülmemişse de kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesinin çocuğun üstün yararına uygun olduğu gerekçesiyle; İzmir 17. Aile Mahkemesi'nin 2019/158 Esas - 2019/440 Karar sayılı dosyası ile tesis edilen kişisel ilişkinin kaldırılarak ortak çocuk ile davalı anne arasında "her ayın 1. ve 3. haftalarının Cumartesi günü saat 10:00'dan 18:00'e kadar, dini bayramların 2.günü ve anneler gününde aynı saat dilimlerinde bir pedagog eşliğinde yatılı olmamak kaydıyla" kişisel ilişki düzenlemesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı anne vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı anne vekili istinaf dilekçesinde özetle; yetkili mahkemenin Kocaeli Aile Mahkemesi olduğunu, Mahkemece yetkisizlik itirazları hakkında karar verilmediğini, davacı babanın iddialarının kuşkuya yer bırakmayacak şekilde somut deliller ile ispatlanamadığını, delillerin ve iddiaların eksik incelenerek hüküm kurulduğunu mahkemece hükmedilen kişisel görüş günlerinin hakkaniyete uygun olmadığını beyan ederek; davanın reddine karar verilmesi istemiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri gibi karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı annenin yasal cevap süresi içerisinde 10.11.2021 tarihli cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunmadığı, davanın görüldüğü Milas Aile Mahkemesi'nin yetkisinin kesinleştiği, davalı vekilinin cevap süresi içerisinde ek olarak sunduğu 15.11.2021 tarihli dilekçesindeki yetki itirazının dinlenme olanağının bulunmadığı, bu nedenle mahkemece süresi içerisinde ilk itirazların yapılmadığı tespit edildikten sonra uyuşmazlık konusu belirlenip tahkikat aşamasına geçilerek davanın esastan incelenmesinin usul ve yasaya uygun olduğu, ortak çocuğun yüksek yararı gözetilerek açılan davanın kısmen kabulü ile davalı anneyle ortak çocuk arasında daha önce mahkeme kararıyla yatılı olacak şekilde düzenlenen kişisel ilişkinin kaldırılarak kararda belirtilen gün ve saatlerde yatılı olmayacak şekilde pedagog eşliğinde kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesi ile davalı anne vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı anne vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı anne vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf kanun yolu itirazlarını aynen tekrar ederek; davanın kabulü yönünde verilen kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık anne ile tarafların ortak çocuğu arasındaki kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi koşullarının bulunup bulunmadığı, yeniden kurulan yatısız ve pedagog eşliğindeki kişisel ilişki düzenlemesinin çocuğun üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 182 nci, 323 üncü ve 324 üncü maddeleri. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 3 üncü maddesi, 9 uncu maddesi, 12 nci maddesi. Çocuk Haklarının Kullanılmasına Dair Avrupa Sözleşmesi 3 üncü, 4 üncü ve 6 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı anne vekilinin aşağıdaki parağrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir
2.Velâyeti davacı babada bulunan ortak çocuk Ayhan ile anne arasında daha önce kurulan kişisel ilişkin kaldırılması, olmadığı takdirde yeniden düzenlenmesi talebiyle açılan davada yapılan yargılama sonucunda İlk Derece Mahkemesince, ortak çocuk ile anne arasında daha önce kurulan kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi talebinin kısmen kabulü ile mevcut kişisel ilişki kaldırılarak anne ile çocuk arasında "her ayın 1. ve 3. Haftalarının Cumartesi günü saat 10:00'dan 18:00'e kadar, dini bayramların 2.günü ve anneler gününde aynı saat dilimlerinde bir pedagog eşliğinde yatılı olmamak kaydıyla" kişisel ilişki kurulmasına, fazlaya ilişkin talebin ise reddine karar verilmiş, hükme karşı davalı anne vekilinin istinaf kanun yoluna başvurması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusu esastan reddedilmiş, hüküm davalı anne vekili tarafından temyiz edilmiştir. Gelinen aşama, ortak çocuğun yaşı, tercihi ve dosyadaki uzman raporu göz önüne alındığında davalı anne ile 2008 doğumlu ortak çocuk Ayhan arasında yeniden kurulan kişisel ilişkinin "pedagog eşliğinde" olacak şekilde düzenlenmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın bu yönden düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı anne vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, davalı tarafın temyiz itirazının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan "bir pedagog eşliğinde" ibaresinin çıkartılmak suretiyle kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.