"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının bahçesinde kuru çalıları ve dikenleri yaktığı sırada ateşin orman alanına sirayet etmesi üzerine 30 hektarlık orman alanının yandığını, 171.430,00 TL idarenin
zarara uğradığını, olay ile ilgili olarak suç tutanağı tanzim edildiğini, davalı hakkında açılan ceza davasının derdest olduğunu ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 171.430,00 TL'nin olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; çıkan yangında herhangi bir orman emvali kaybı olmadığını, sadece yangın söndürme masraflarını kabul ettiğini beyan ederek, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemecenin 22.07.2010 tarihli ve 2009/138 E., 2010/223 K. kararıyla; mahallinde yapılan keşif sonucu hazırlanan 12.08.2007 tarihli Orman Yüksek Mühendisi bilirkişi raporu ve Asliye Ceza Mahkemesince alınan17.06.2009 tarihli Orman Yüksek Mühendisinin hazırladığı bilirkişi raporu doğrultusunda orman emvali kaybı olmadığı, orman ağaç ve fidanları üzerinde herhangi bir zarar meydana gelmediği gerekçesiyle; ağaçlandırma gideri talebinin reddine, davanın kısmen kabulüne, araç masrafı 368,00 TL, arazöz masrafı 446,00 TL ve iaşe gideri 180,00 TL olmak üzere toplam 994,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 05.03.2012 tarihli ve 2011/411 E., 2012/3432 K. sayılı ilamıyla; dava dosyası ekindeki ceza dosyası içerisinde bulunan olay yeri krokisine ekli fotoğraflardan bir bölüm alanda ağaçların yandığı ve zarara sebebiyet verildiği, yanan bölümlerle ilgili ağaçlandırma gideri ve orman emval kaybı yönünden kısmen de olsa davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yanan çalı çırpının ekonomik değerinin olmadığı belirtilerek ağaçlandırma gideri ve orman emval kaybına ilişkin istemin reddinin doğru olmadığı gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece verilen 24.04.2014 tarihli ve 2012/374 E., 2014/173 K. sayılı kararla; Orman Yüksek Mühendisi tarafından hazırlanan 12.03.2013 havale tarihli rapor doğrultusunda orman alanında herhangi bir diri örtü tahribatı olmadığı ve ağaçlandırma bedeli ödenmesi gerekmediğinden ağaçlandırma gideri talebinin reddine, davanın kısmen kabulü ile, araç masrafı 368,00 TL, arazöz masrafı 446,00 TL ve iaşe gideri 180,00 TL olmak üzere toplam 994,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 27.11.2014 tarihli ve 2014/15465 E., 2014/16225 K. sayılı ilamıyla; "1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2- Davacının diğer temyiz itirazına gelince; Dava, orman yangını nedeniyle uğranılan zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemenin 22.07.2010 tarih, 2009/138 Esas, 2010/223 sayılı Kararı, Dairemizin 05.03.2012 tarih, 2011/411 Esas, 2012/3432 Karar sayılı ilamı ile bozulmuş, Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir. Söz konusu bozma ilamında ''... Dava dosyası ekinde bulunan ceza dosyası içerisinde bulunan olay yeri krokisine ekli fotoğraflardan bir bölüm alanda ağaçların yandığı ve zarara sebebiyet verildiği anlaşılmaktadır. Yanan bölümlerle ilgili ağaçlandırma gideri ve orman emval kaybı yönünden kısmen de olsa davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yanan çalı çırpının ekonomik değerinin olmadığı belirtilerek ağaçlandırma gideri ve orman emval kaybına ilişkin istemin reddedilmiş olması doğru değildir...'' denilerek ağaçlandırma gideri talebinin kısmen de olsa kabulü gerektiği belirtilmiştir. Dairemizin 05.03.2012 tarih, 2011/411 Esas, 2012/3432 Karar sayılı ilamına uyulmakla davacı yararına usuli kazanılmış hak doğduğu gözetilerek bozma doğrultusunda işlem yapılmak ve bozma ilamına uygun karar vermek gerekir. mahkemece, bozma ilamına uyulmasına rağmen ağaçlandırma giderine yönelik istemin tümden reddi doğru görülmemiş ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
3-Davacı, dava dilekçesinde faiz talebinde de bulunmuştur. davacının faiz talebi bulunmasına rağmen bu konuda herhangi bir karar verilmemiş olması doğru görülmemiş ve kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir." gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
C. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin 04.06.2015 tarihli ve 2015/113 E., 2015/182 K. sayılı kararıyla; Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 27.11.2014 tarihli ve 2014/15465 E., 2014/16225 K. sayılı bozma ilamına karşı önceki kararda direnilmesine, davanın kısmen kabulüne, araç masrafı 368,00 TL, arazöz masrafı 446,00 TL ve iaşe gideri 180,00 TL olmak üzere toplam 994,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
2. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 04.11.2021 tarihli ve 2017/1464 E., 2021/1339 K. sayılı ilamıyla; bozma kararına uyulmakla davacı yararına usulî kazanılmış hak doğduğu, Mahkemece hükmüne uyulan bozma kararı doğrultusunda işlem yapılması, ceza dosyasında bulunan kroki ve fotoğraflarda yandığı anlaşılan bölümle ilgili olarak ağaçlandırma giderine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, direnme kararını bozmuştur.
D. Mahkemece Bozma Sonrasında Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; her ne kadar bilirkişiler tarafından hazırlanan raporlarda, orman alanı içinde “örtü yangını” olduğu, ağaç, ağaççık veya fidan ölümüne sebep olan yanan kısım bulunmadığı belirtildiği, orman alanı içinde ağaç, ağaççık, fidan veya canlı diri örtüsünün ölümü tespit edilemediği, mahalde çekilmiş resimlerden de böyle bir alanın tespitinin mümkün olmadığı, dolayısıyla zarar ve ağaçlandırma bedel hesabının yapılmasının mümkün olmadığı yönünde rapor hazırlanmış ise de, davalının eylemi nedeni ile Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda tazminata hükmedilmesi gerektiğinden bahisle; davacı kurumun tazminat talebinin kısmen kabulü ile takdiren 5.000,00 TL tazminat ödenmesine, ayrıca araç masrafı 368,00 TL, arazöz masrafı 446,00 TL, iaşe gideri olarak 180,00 TL olmak üzere toplam 5.994,00 TL'nin haksız fiil tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davaya konu yangın nedeniyle davalı sanığın ... Asliye Ceza Mahkemesinin 2009/26 Esas sayılı dosyasında cezalandırılmasına karar verildiğini, davacı kurum tarafından hazırlanan tazminat raporunda kurumun uğradığı zararın 171.424,00 TL olarak belirtildiğini, Yargıtay ilamında, yanan bölümlerle ilgili ağaçlandırma gideri ve orman emval kaybı yönünden kısmen de olsa davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yanan çalı çırpının ekonomik değerinin olmadığı belirtilerek ağaçlandırma gideri ve orman emval kaybına ilişkin istemin reddedilmiş olması doğru değildir denilerek ağaçlandırma gideri talebinin kabulü gerektiğinin belirtildiğini, Yargıtay ilamına uyulmakla davacı yararına usuli kazanılmış hak doğduğunu, bozma doğrultusunda işlem yapılmak ve bozma ilamına uygun karar vermek gerektiğini, her ne kadar bilirkişi raporunda "...Gerek orman idaresi tarafından tutulmuş tutanaklarda ve gerekse de arazide inceleme yapmış olan orman bilirkişisi raporlarından, yangın nedeniyle orman arazisinde herhangi bir ağaç veya fidanın yanmadığı-ölmediği, ağaççık ve çalıların zarar görmediği, toprakta yabanlaşma-bozulma olmadığı, baharın gelmesi ile birlikte alanda bulunan ağaç, ağaççık, çalı ve otların normal halde hayatiyetlerini sürdürdüğü anlaşılmaktadır." şeklinde tespit yapılmış ise de, 6831 sayılı Kanun gereği Orman İdaresi tarafından düzenlenen suç tutanağına ekli tazminat raporunda olaya dair belirlenen ve işbu dava ile talep edilen tazminat bedelinin belli olduğunu, bu yönden Orman İdaresince zarar olmadığına dair tutanak tutulmadığını, aksine tazminat raporu düzenlendiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, orman yangını nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
818 sayılı Borçlar Kanunu'nun (818 sayılı Kanun) 41 ve 42 nci maddeleri,
3. Değerlendirme
Mahkemece; Hukuk Genel Kurulunun bozma kararından sonra keşif yapılarak alınan bilirkişi raporlarında orman alanı içinde ağaç, ağaçcık, fidan veya canlı diri örtüsünün ölümü tespit edilemediği, mahalde çekilmiş resimlerden de böyle bir alanın tespitinin mümkün olmadığı dolayısıyla ağaçlandırma bedel hesabının yapılmasının mümkün olmadığının belirtildiği bu nedenle Mahkemece tam olarak ispat edilemeyen zarar miktarının 818 sayılı Kanun'un 42 nci maddesi uyarınca hakkaniyete uygun olarak belirlendiği anlaşılmakla, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı (Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi geregince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
21.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.