"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/275 E., 2023/131 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı ... ... Başkanlığı temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin sahip olduğu 61 K ... plakalı çekici ve 61 K ... plakalı dorsesiyle Sarp Sınır Kapısında geçiş yapacak araçlar için Hopa Kaymakamlığının idaresinde olan ücretli otoparka giriş yaptığını, aracın durup dururken alev alması neticesinde araçtaki malların zarara uğradığı, davalının yeterli güvenlik önlemini almadığını, yangın söndürme tüpünün olmadığını belirterek fazlaya dair hakkının saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 USD karşılığı 18.000,00 TL'nin 05.09.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ...; dava konusu otoparkın ... tarafından işletildiğini, Kaymakamlığın bir kusuru bulunmadığını savunarak davanın öncelikle husumetten reddini dilemiştir.
2. ... ... Başkanlığı; cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın kabulü ile fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 USD'nin dava tarihi itibariyle karşılığı olan 18.000,00 TL'nin olay tarihi olan 05.09.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliğinden tahsiline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı ... ... Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 26.04.2018 tarihli ve 2015/42131 E., 2018/5140 K. sayılı ilamıyla; müdahil davalı vekilinin sair temyiz itirazları incelenmeksizin dosya kapsamından davaya dahil edilen Köylere Hizmet Götürme Birliğinin ayrı bir tüzel kişiliği bulunup bulunmadığı anlaşılamadığı, buna göre Mahkemece dahili davalı ...-Köylere Hizmet Götürme Birliğinin ayrı bir tüzel kişiliği bulunup bulunmadığı, ilgili mevzuat hükümleri değerlendirilip dosya kapsamında açıklığa kavuşturularak adı geçenin ayrı tüzel kişiliği bulunması halinde her bir davalı hakkında ayrı hüküm kurulması; Birliğin tüzel kişiliğinin bulunmadığının belirlenmesi halinde ise davalı sıfatının tek bir kişide toplandığı gözetilerek hüküm kurulması, yargılama harç ve giderleri hakkında da bu hususlar dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu taraf teşkili sağlanmadan sadece dahili davalı hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; davalılardan Hopa Köylere Hizmet Götürme Birliğine karşı açılan davanın kabulü ile fazlaya dair hakların saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 USD'nin dava tarihi itibariyle karşılığı olan 18.000,00 TL'nin 05.09.2012 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, davalılardan ... yönünden ise Kaymakamlıkların tüzel kişiliği bulunmaması sebebiyle dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine dair verilen karara karşı, süresi içinde davalı ... ... Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 24.06.2021 tarihli ve 2020/6091 E., 2021/7388 K. sayılı ilamıyla; 11.04.2014 tarihli rapor hükme esas alındığı, ancak raporun beşinci sayfasında dava konusu olayda otopark işletmecisi kurumun yeterli güvenlik tedbirlerini almaması ve sorumluluğunda olan aracın tutuşmasına müdahale edememesi nedeniyle maddi zararın meydana gelmesinde asli kusurlu; çekici şoförünün ise sorumluluğundaki araca ilk anda gerekli müdahaleyi yapamayarak dava konusu olayda tali kusurlu olduğunun belirtildiği, raporun sonuç kısmında yangın söndürme cihazı ve yangın söndürme tertibatı gibi gerekli güvenlik önlemlerini almamasından dolayı işletici ... Köylere Hizmet Götürme Birliğinin yangının meydana gelmesinde %50 kusurlu olduğu belirtildiği, raporun kendi içerisinde çelişkili olduğu, Mahkemece çelişki giderilecek şekilde denetime elverişli yeniden rapor alınması ve ulaşılacak sonuca göre uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, 20.02.2023 tarihli bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olduğu gerekçesiyle talepte bağlılık kuralı gereğince 10.000,00 USD'nin dava tarihindeki değeri olan 18.000,00 TL'nin 05.09.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliğinden alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... ... Başkanlığı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... ... Başkanlığı; yangının neden çıktığı tespit edilmeden hüküm kurulduğunu, taşıtın değerinin ne olursa olsun günlük saklama bedelinin on katını aşamayacağını, saklatanın bıraktığı motorlu taşıt veya eklentilerinin yok olması veya zarara uğraması onun niteliğinden kaynaklanmışsa işletenin sorumluluğu bulunmadığını, davacı tarafından araç getirildikten kısa süre sonra patlama olduğu için gözetim ve denetimin başlamadığını, faiz başlangıcı ve vekalet ücretinin hesabının hatalı olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, otoparka emaneten bırakılan aracın beraberindeki eşyaların zarar görmesinden kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun "Garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlerin sorumluluğu" başlıklı 579 uncu maddesi.
2. Bir Mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması üzerine, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
3. Mahkemenin, Yargıtayın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK).
4. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Bilirkişiye başvurulmasını gerektiren haller" başlıklı 266 ncı maddesi ve devamı.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve özellikle karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi üzerinden vekalet ücretinin hesaplandığı, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olduğu, davalının kusurlu olduğu, zarardan sorumlu olduğu, yargılamada ve daha önce temyiz aşamasında ileri sürülmeyen ve kesinleşen hususların son temyiz dilekçesinde ileri sürülemeyeceği, faiz başlangıç tarihinin yerinde olduğu, olay tarihinin 07.01.2012 olduğu anlaşılmakla davalı ... ... Başkanlığının temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 439 uncu maddesi gereğince ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Kanun’un Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
18.11.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.