"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1998 E., 2023/2748 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/491 E., 2023/129 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacının Ankara İli Çankaya İlçesi ... Mahallesinde bulunan 902 sayılı kadastro parselinde kayıtlı taşınmazdaki hissesinin ... Kentsel Dönüşüm projesi kapsamında davalı Belediyeye devredildiğini, sözleşme akdedilmesinden itibaren geçen yaklaşık 11 yıllık süreçte Belediye tarafından teslimi taahhüt edilen dört adet dairenin hukuki ve maddi ayıplardan arındırılmış şekilde teslim edilmediğini, projenin emredici hükümler içeren imar mevzuatı ile şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olmadığının anlaşılması ve proje alanındaki arsa sahiplerine meyilli yerlerden konut tahsis edilmesi nedeniyle sözleşmeye uygun davranılmadığını, müvekkilinin teslim almak zorunda kaldığı dairelerdeki eksik, ayıplar ve geç teslimden doğan zararları olduğunu ileri sürerek; 20.02.2006 tarihli konut sözleşmesi gereğince müvekkiline teslim edilen dört adet dairedeki eksik ve ayıplı imalatlar ile kira kaybından kaynaklanan zararın belirlenerek, şimdilik 1.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalı tarafından tazminine karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle kira tazminatından kaynaklı taleplerini 294.276,36 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; mücbir sebepten kaynaklı gecikmeler meydana geldiğini, müvekkili İdarece hak sahiplerinin mağdur olmaması adına yeni imar planları hazırlanarak inşaat sürecine devam edildiğini, dava konusu yerde çok sayıda plan iptalleri ile topografya ve zemin şartlarına bağlı olarak zemin hareketlerinin önlenmesi amacı ile ilave zemin stabilitesi imalatları yapıldığını, hak sahiplerine konut teslimi için gerekli olan makul süre on bir (11) yıl olup bahse konu binalara ait yapım çalışmalarının makul süre içerisinde tamamlanarak teslimatlara başlanıldığını, konutlarda herhangi bir eksik ve/veya hatalı imalat bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; inşaatın bitirilip teslim edilmesi gereken makul sürenin 29.12.2015 olduğu, bu tarihten davaya konu her taşınmazın teslim tarihine kadar olan döneme kadar davacının kira tazminatına isteyebileceği, dava konusu dairelerde eksik ve ayıplı iş olmadığı anlaşılmakla davacının eksik ve ayıplı imalatlara ilişkin talebinin reddine karar verildiği gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile toplam 109.286,69 TL'den 1.000,00 TL'nin dava tarihinden, 108.286,69 TL'nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine, davacının eksik ve ayıplı imalatlara ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu bağımsız bölümlerin, inşaatın makul süresinde tamamlanamaması nedeniyle tesliminin gecikmeli olarak yapıldığı, bilirkişi raporunda hesaplanan kira alacaklarının taşınmazların bulunduğu semt, kent ve iş merkezlerine uzaklığı, bölgedeki konumu, arz ve talep durumuna uygun olduğu, bilirkişi raporu ile teslim edilen dairelerde eksik ve ayıplı iş bulunmadığının tespit edildiği, davacının eksik ve ayıplı ifaya yönelik iddialarını kanıtlayamadığı, davaya konu konutların arsa sözleşmesi kapsamında yapılarak teslim edilmiş olduğu, Mahkemece dava ve ıslah tarihinden itibaren faize karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiş; karara karşı taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; taşınmazların teslim edilmesi gereken makul sürenin en fazla inşaat süresiyle sınırlı olmak üzere 5 yıl olarak kabul edilmesi gerektiğini, mahrum kalınan kira bedelinin düşük hesaplandığını, ıslah ile arttırılan miktar yönünden dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerektiğini, sözleşme esnasında sunulan proje ve tanıtımlara uygun ifada bulunulmaması ve ayrıca teslim edilen konutların da taahhüt edilen yerden verilmemesinden doğan ayıpsız ifa ile ayıplı ifa arasındaki değer kaybından kaynaklanan zararlara karşılık tazminat talebinin reddine dair kararın açıkça usul ve yasaya aykırı olduğu belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı vekili; uyuşmazlıkta sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğunu, kira alacağına ilişkin bir dava olması sebebiyle davada 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, dava konusu yerin imar planına yapılan itirazlar neticesinde dava süreçlerinin inşaatın başlama ve tamamlanma süresine olumsuz etkide bulunduğunu, plan değişikliklerinde ve kamulaştırma işlerinde İdarenin kusurunun bulunmadığını, kira bedellerinin hesabının doğru yapılmadığını, bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu, geç teslimden kaynaklı kira tazminatı hesaplanırken 29.12.2015 tarihinden itibaren 3 aylık taşınmazların kiraya verilmesi için geçecek sürenin nazara alınmaması gerektiği belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, ... Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında taraflarca imzalanan sözleşmeden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararında belirtilen gerekçeye, bilirkişi raporunun yeterli ve denetime elverişli bulunmasına, dava konusu bağımsız bölümün inşaatın makul süresinde tamamlanamaması nedeniyle tesliminin gecikmeli olarak yapılmasına, bilirkişi raporunda hesaplanan kira alacağının taşınmazların bulunduğu semt, kent ve iş merkezlerine uzaklığı, bölgedeki konumu, arz ve talep durumuna uygun olmasına, davaya konu konutun arsa ve tesis sözleşmesi kapsamında yapılarak teslim edilmiş bulunmasına, Yargıtay kararlarına göre teslim için makul süre kabul edilen 29.12.2015 tarihi ile fiili teslim tarihi arasındaki döneme ilişkin hesaplanmanın doğru olmasına, dava tarihinden önce davalının temerrüde düşmüş olduğunun ispat edilmesine göre, taraf vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/1 maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davacıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.