"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1864 E., 2022/1825 K.
DAVA TARİHİ : 28.06.2016
KARAR : Davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : Antalya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/86 E., 2020/519 K.
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; davalı Üniversite ile yapılan sözleşmeler kapsamında, tıbbi ilaç ve malzemelerin davalıya teslim edilmiş olmasına rağmen fatura bedellerinin ödenmediğini, bu nedenle davalıya noterden ihtarname çekilerek ödeme talep edilmiş olmasına rağmen borcun ödenmemesi nedeniyle 2.363.815,22 TL cari hesap asıl alacağı, 83.395,23 TL işlemiş faiz ve 292.154,74 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 2.739.365,20 TL alacağın tahsili için başlatılan ilamsız takibin asıl cari hesap alacağının 34.344,00 TL'lik kısmına ve işlemiş faize davalı tarafından itiraz edilmesi üzerine kısmen durdurulmasına karar verildiğini, davalının kısmi itirazının haksız olduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; 34.344,00 TL bedelli faturanın 27.05.2016 tarihinde davacı şirket hesabına ödenmiş olduğunu, bu miktar düşüldükten sonra kalan borç miktarının 2.329.772,68 TL olduğunun davacıya bildirildiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmelerde muayene ve kabul komisyonunca kabul raporu düzenlenmesinden itibaren yüklenicinin yazılı talebi üzerine en geç 240/270 gün içerisinde ödeme yapılacağının düzenlendiğini, davacı tarafından çekilen 01.07.2014 tarihli ve 17.03.2015 tarihli ihtarnamelerin yazılı talep olarak kabul edilmesinde dahi takip tarihi itibariyle alacakların muaccel hale gelmediğini, davacının işlemiş faiz talep edemeyeceğini savunarak,
davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; taraflar arasında imzalanan 3 adet ilaç ve tıbbi malzeme alım satım sözleşmelerinde muayene ve kabul komisyonunca kabul raporu düzenlenmesinden itibaren yüklenicinin yazılı talebi üzerine en geç 240/270 gün içerisinde ödeme yapılacağının düzenlendiği, sözleşmeler gereğince davacı şirket tarafından davalı Üniversiteye ihtarname çekilerek fatura bedellerinin ödenmesinin talep edildiği, bu ihtarnamelerin yüklenicinin yazılı talebi olarak kabul edilerek sözleşmelerdeki 240/270 günlük süreler dikkate alınarak alacağın muaccel olduğu ve davalının temerrüde düştüğü tarihlerin belirlenmesi gerektiği, buna göre davacı şirketin takip tarihi itibariyle muaccel olmuş 2.363.815,22 TL asıl alacağının ve toplam 76.309,23 TL işlemiş faiz alacağının bulunduğu, takipten sonra ve dava tarihinden önce davalı tarafından yapılan bir ödeme bulunmadığı ancak dava tarihinden sonra yargılama sırasında asıl alacağın tamamının davalı Üniversite tarafından davacıya ödendiği, tüm takip alacağının ödenmemesi nedeniyle davanın konusuz kalmadığı, dava tarihinden sonra yapılan ödemelerin, infaz sırasında dikkate alınması gerektiği gerekçesiyle "1-Davacının davasının kısmen kabulü ile Antalya 15.İcra Müdürlüğünün 2016/5780 Esas sayılı dosyasındaki 2.363.815,22 TL asıl alacak, 83.395,23 TL birinci gecikme faizi, 292.154,75 TL ikinci gecikme faizi ile başlatılan ilamsız ödeme emrine davalının kısmi itirazının kısmen reddi ile takibin 2.363.815,22 TL asıl alacak, 76.309,23 TL işlemiş faiz üzerinden devamına, dava tarihinden sonra davalı tarafça yapılan ödemelerin icra giderleri, icra vekalet ücreti ve takip sonrası işleyecek faizden mahsubunun icra dairesince yapılmasına, 2-Şartları oluşmadığından icra inkar tazminatı taleplerinin reddine," karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı; faturaların davalı üniversiteye gönderilmesi ve itiraz edilmemesi üzerine davalı üniversitenin temerrüde düştüğü kabul olunarak hesaplama yapılması gerektiğini, icra inkar tazminatının yasal koşullarının oluşmasına rağmen icra inkar tazminatı taleplerinin reddine karar verilmesinin doğru olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı; davalı üniversitenin tacir olmaması nedeniyle hüküm altına alınan alacağa avans faizi işletilemeyeceğini, asıl alacağın tamamen ödenmesi nedeniyle asıl alacak yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiğini, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre muacceliyet tarihi belirlenip işlemiş faiz hesabı yapılması gerektiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tarafların sair istinaf itirazlarının yerinde olmadığı; ancak takip tarihi itibariyle asıl alacağın belirlenebilir olması nedeniyle icra inkar tazminatının yasal koşullarının oluşmasına rağmen icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu ve kısmi itiraz sözkonusu olmasına rağmen mahkemece takibe konu tüm alacağa itiraz edilmiş gibi karar verilmesinin infazda tereddüt yaratacağı gerekçesiyle davacı vekilinin ve davalı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile; İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak; "Davanın kısmen kabulü ile; Davalının, Antalya 15.İcra Müdürlüğünün 2016/5780 Esas sayılı dosyasında; 34.344,00 TL asıl alacak ve 375.549,98 TL işlemiş faize yönelik kısmi itirazının, 34.244,00 TL asıl alacak ve 76.309,23 TL işlemiş faiz üzerinden iptali ile; itiraz edilmemiş asıl alacak dahil olmak üzere 2.363.815,22 TL asıl alacak ve 76.309,23 TL işlemiş faiz üzerinden takibin devamına, Hüküm altına alınan asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, İtiraz edilen 34.344,00 TL asıl alacağın belirlenebilir olması ve icra inkar tazminatının yasal koşullarının oluşması nedeniyle; itiraz edilen ve hüküm altına alınan 34.344,00 TL asıl alacağın takdiren %20'si oranında hesaplanan 6.868,80 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine" karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek ve ayrıca alacak likit olmadığından aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki 3 adet ilaç ve tıbbi malzeme alım satımına ilişkin sözleşme gereğince davacı tarafından davalı üniversiteye teslim edilen malzeme için düzenlenen fatura bedellerinin tahsili için başlatılan ilamsız takibe yapılan kısmi itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 16.05.2019 tarihli ve 2017/6468 E., 2019/6219 K. sayılı ilamı.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesine davalının temerrüde düştüğü tarihin sözleşmelerdeki düzenlemeler gereğince davacının yazılı başvuru tarihinden itibaren 240/270 günlük süreler dikkate alınarak belirlenmiş olmasına ve takip tarihi itibariyle alacağın muaccel hale gelmiş olduğunun, davacı şirketin tacir olması nedeniyle avans faize hükmedilebileceğinin; ayrıca alacağın likit ve belirlenebilir olduğunun anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.