"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1661 E., 2021/90 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2017/424 E., 2019/361 K.
Taraflar arasındaki sicil kaydının terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin 26.09.1991 yılında Torbalı Vergi Dairesinde vergi kaydı açılışını ve Torbalı Esnaf ve Sanatkarlar Odası nezdinde de 30.09.1991 tarihinde 4421 üye numarası ile kaydını yaptırmak suretiyle esnaf olarak faaliyete başladığını, nakle dayalı kayıt işlemlerinin yapılabilmesi için kayıtlı olduğu Torbalı Esnaf ve Sanatkarlar Odası tarafından alınan 30.12.2016 tarihli ve 15 nolu karar ile çıkışının yapıldığını, davacının bağlı bulunduğu odanın değişikliğine ilişkin tescilin yapılması için İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Sicil Müdürlüğüne müracaatta bulunduğunu ancak davalı tarafından olumlu veya olumsuz bir sonuca varılmadığını, bu nedenle de nakil işleminin sürüncemede kaldığını, nakil değişikliğine ilişkin tescilinin yapılması için davalı tarafa müracaat ettiğinde, 42,58 TL terkin harcı ile 571,10 TL yeni kayıt ve tescil harcı istenildiğini, ancak işlemlerinin iş yeri terkini ile yeni iş yeri açılışı olmaması ve yasal düzenlemeler doğrultusunda yapılan nakil işlemi olması nedeniyle terkin ve kayıt tescil harcı alınamayacağını, davalının Genel Müdürlükten görüş aldığını, 07.03.2017 tarihli ve 334 sayılı yazıda oda kaydının silinerek başka bir odaya kaydı için 5362 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinde yer alan durumlardan birinin gerçekleşmesi gerektiği şeklinde cevap verildiğini, bunun üzerine ücret ödenerek talebin yenilendiğini, bu konuda ayrıca bir cevap verilmediğini, Genel Müdürlüğün görüşünün haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, ilgili odaya aktarımın tadil işlemi ile yapıldığını, nakil işlemlerinde 8 inci maddenin uygulanmasının mümkün olmadığını beyanla; davanın kabulü ile terkin ve tescil harçları alınmaksızın Torbalı Esnaf ve Sanatkarlar odası nezdindeki üyeliğinin terkin edilerek, İzmir Elektrik Teknisyenleri odasına kayıt ve tescil işlemlerinin yapılmasına, bu talep kabul görmediği takdirde, davalı tarafından talep edilen harçlar yatırılarak, ihtisas odası olan İzmir Elektrik Teknisyenleri odasına kaydının yapılmasına ve sicil işlemlerinin bu surette tamamlanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının, kendi isteği ile Torbalı Esnaf ve Sanatkarlar odasına yapmış olduğu başvuruya dayalı olarak oda üyeliğinden kaydının silinmesini talep ettiğini, Torbalı Esnaf ve Sanatkarlar Odasının 30.12.2016 tarihli ve 15 numaralı kararı ile oda üyeliğinden çıkışının gerçekleştirildiğini, davacının İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Müdürlüğüne yapılmış yazılı bir başvurusunun bulunmadığını, davacının taleplerinin hukuka uygun olmadığını, bu nedenle de davacının yeni üyelik kaydının yapılamadığını, üyelik kaydının zaten 30.09.1991 tarihinden beri olduğunu, bu sebeple de mevcut odasında kalması gerektiğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, 5362 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinde, "Esnaf ve sanatkarların sicile kayıtları yapılmadıkça, hiçbir şekilde odaya kaydı yapılamaz, sicile kayıt olan esnaf ve sanatkarlara ait bilgiler sicil tarafından, elektronik ortamda iş yerlerinin bulunduğu yerdeki, iş yerleri seyyar olanların ikametgahlarının bulunduğu yerdeki meslek ve sanatlar ile ilgili ihtisas odasına, meslek ve sanatları ile ilgili ihtisas odası bulunmayanların bilgileri ise karma odaya kayıt için gönderilir" hükmünün yer aldığı, işbu yasal düzenlemeye göre, esnaf ve sanatkarın kaydının öncelikle iş yerinin bulunduğu yerdeki ihtisas odasına, ihtisas odasının bulunmaması halinde ise karma odaya üyelik kaydının yapılacağının düzenlendiği, yine 09.12.2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Esnaf ve Sanatkarlar Odalarındaki Üye Kayıtlarına Dair Tebliğin 21.06.2005 tarihinden önce kayıt olan üyelere ait düzenlemenin yer aldığı 5 inci maddesinde "Büyükşehir statüsündeki illerin il merkezlerine dair ilçelerde kurulmuş ya da daha sonra büyükşehire dahil edilen ilçelerde kurulmuş olan odalar tarafından, 21.06.2005 tarihinden önce mülga 507 sayılı Kanuna uygun olarak kaydedilen üyelerin tamamı muhafaza edilir." hükmünün düzenlendiği, yine Tebliğin 8 inci maddesinde "Tereddüt oluşması halinde, Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürlüğü görüşü doğrultusunda hareket edilir" hükmü düzenlenmiş olup, naklen kaydının Torbalı Esnaf ve Sanatkarlar Odasından silinerek, İzmir Elektrik Teknisyenleri Odasına kaydının yapılmasını talep eden davacının, Torbalı Esnaf ve Sanatkarlar Odasına kaydının 30.09.1991 tarihli olduğu, işbu nedenle davacının naklen 3562 sayılı Kanun'un 6 ve 8 inci maddeleri ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Esnaf ve Sanatkarlar Odalarındaki üye kayıtlarına dair tebliğ hükümlerine göre, İzmir Elektrik Teknisyenleri Odasına kaydının yapılmasının hukuken caiz olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davalının 29.06.1991 tarihinde Torbalı Vergi Dairesine kaydını, 30.09.1991 tarihinde 4421 sicil numarası ile Torbalı Esnaf Odasına kaydını yaptırarak faaliyette bulunurken, bağlı olduğu odaya verdiği dilekçe ile İzmir Elektrik Teknisyenleri Odasına naklini talep ettiğini, davacı Torbalıda karma nitelikli odada kayıtlı olduğundan ihtisas odası niteliğindeki İzmir Elektrik Teknisyenleri Odasına naklini istediğini, 5362 sayılı Kanun'un 6 ve 8 inci maddesi, Yönetmeliğin 10 uncu maddesi ile Esnaf Odalarına kayıt usul ve esaslarının düzenlendiğini, nakil halinde kayıt ücreti ödenmeyeceğini, işyerini terkin etmediğini, faaliyetine devam ettiğini, ihtisas odasına kayıt talebinin yeni tescil olmayıp nakil olduğunu, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürlüğünün yazısı gereğince nakil işleminin gerçekleşmediğinin savunulduğunu, nakilde üyeliğin son bulmadığını, odaya naklinin yapılması gerektiğini, kayıt silme işlemine gerek olmadığını, karma odadan ihtisas odasına geçme istediğinde yasal hiçbir sakınca bulunmadığına, bulunduğu odadan ihtisas odası olan Elektrik Teknisyenleri Odasına harçsız olarak naklinin, aksi halde harçlı olarak naklinin yapılması gerektiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar etmiş, ayrıca Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesiz olduğunu ileri sürerek, kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının halen kayıtlı olduğu esnaf ve sanatkarlar odasındaki kaydının silinerek ihtisas odası olan İzmir Elektrik Teknisyenleri odasına mümkünse harçsız olarak kayıt edilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu'nun (5362 sayılı Kanun) 8 inci maddesi,
2. 09.12.2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Esnaf ve Sanatkarlar Odalarındaki Üye Kayıtlarına Dair Tebliğin (Tebliğ) 5 inci maddesi
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye göre, davacı vekili tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.10.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.