"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3296 E., 2023/902 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Eskişehir 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/217 E., 2022/309 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü;
I. DAVA
Davacı vekili; davalı Vakıf ile müvekkili Kurum arasında istihdam garantili kurs verilmesi amacıyla sekreterlik ve muhasebe yardımcılığı meslekleri için eğitim hizmetleri sözleşmesi imzalandığını ve kurslar düzenlendiğini, davalı Vakfın bu kursların bitiminde mevzuat ve sözleşmelerde düzenlenen %36 istihdam şartını yerine getirmediğini, davalının kursiyerlerin istihdama ilişkin belgelerini (işe giriş bildirgesi, onaylı maaş bordrosu vb.) ibraz etmediğini, bu kurslarla ilgili istihdam yükümlülüğünün hiç yerine getirilmediğini belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalıya ödenen 378.973,01 TL'nin, ödemenin yapıldığı tarihlerden itibaren işlemiş yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; eğitim hizmetleri sözleşmelerinin 3 ayrı safhayı içerdiğini, ilk iki safhasının eksiksiz olarak yerine getirildiğini, işe yerleştirilmiş kişilerden bir kısmının şahsi nedenlerle işten ayrıldıklarını, yerine yeni kursiyerler bildirilmesi amacıyla davacı Kuruma yazılan yazılardan bir sonuç alınamadığını, bir kısım şahısların da kendi meslek alanlarının dışında başka bir işte istihdam edilmiş olmaları nedeniyle belge temininde zorluk yaşandığını, kursiyer istihdamı yapılan işletmelerce İŞKUR yazısı talep edildiğini ancak davacı tarafından bir belge verilmediğini, istihdam şartının yerine getirilmiş olmasının kabul edilmesi gerektiğini savunrak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin 26.11.2018 tarihli ve 2014/679 E., 2018/1146 K. sayılı kararıyla; taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında açılan kursların %36 istihdam garantili olduğu, 16 kişinin istihdamının sağlanmadığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne, 60.297,28 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine dair verilen karar, taraf vekillerince istinaf edilmiş, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 01.04.2021 tarihli ve 2019/674 E., 2021/852 K. sayılı kararıyla; Mahkemece, farklı sonuçlar içeren iki farklı bilirkişi heyeti raporundan hükme esas alınan bilirkişi raporuna hangi gerekçeler ile itibar edildiğinin açıklanmadığı, çelişki giderilmeden hüküm kurulduğu, davalının savunmaları üzerinde durulmadığı gerekçesiyle tarafların istinaf başvurularının kabulü ile, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına; dosyanın davanın yeniden görülmesi için Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 18.03.2022 tarihli bilirkişi heyet raporunun, istinaf ilamında belirtilen gerekçeler dikkate alınarak düzenlendiği ve raporun daha önce alınan bilirkişi raporlarındaki çelişkileri giderir nitelikte olduğu, raporda tarafların tüm itirazlarının değerlendirdiği, raporun dosya kapsamına uygun, her türlü denetime açık, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli olduğu anlaşıldığından hükme esas alındığı, taraflar arasında imzalanan Eğitim Hizmetleri Sözleşmesinden kaynaklanan kursiyer istihdam yükümlülüğünün davalı Vakıf tarafından yerine getirildiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, davacı vekili süresi içinde istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; istihdam ile ilgili evrakların dava tarihinden 7 ay sonra 25.02.2015 tarihinde Kuruma teslim edildiğini, dava açıldığında bilirkişi raporunda var olduğu kabul edilen istihdamı bilme imkanlarının bulunmadığını, davanın açılmasına davalı Vakfın sebep olduğunu ancak lehine vekalet ücretine hükmedildiğini ve yargılama giderlerinin müvekkili Kurum üzerinde bırakıldığını, istihdama ilişkin belgeleri firmalardan almak için yetki belgesine ihtiyaç duyulmadığını, istenen belgelerin işe yerleşen kursiyerden veya SGK'dan da temin edilebileceğini, kısmen gerçekleştiği belirtilen istihdamların davalı tarafından gerçekleştirilmediğini, mevzuata göre azami olarak belirlenen 1 aylık ek süre verildiğini, istihdamları tamamlamaları gereken tarihin son gününde davalı Vakfın yine ek süre talep ettiğini, sözleşmenin imzalandığı tarihteki Yönetmelik'e göre ikinci bir ek süre verilmesinin mümkün olmadığını ayrıca istihdamları süresi içinde gerçekleştirmesinin de mümkün olmayacağını, yüklenicinin istihdamları tamamlamamasında Kurumun hiçbir sorumluluğunun bulunmadığını, sözleşmenin (23.4) maddesinin yanlış değerlendirildiğini, kursiyer seçiminin belirlenmesinin vs. Kuruma ait bir görev olmadığını ileri sürerek, istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; hükme esas alınan 18.03.2022 bilirkişi ek raporunun yeterli, denetime ve somut olayın özelliklerine uygun olduğu, davalı Vakfın davacıdan yetki belgesi talebinde bulunduğu, davacının davalı Vakfa böyle bir yetki belgesi verdiğine dair bir bilgi ve belge bulunmadığı, davacının böyle bir belge verilmediğini kabul ettiği, Eskişehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü cevabi yazısından Kuruma kayıtlı çalışanların işe giriş-çıkış bilgilerinin, bordro gibi şahsi bilgi ve belgelerinin, çalışan işçi ve çalıştıran Kurum dışında yetkisi bulunmayan 3. kişilere verilmediğinin anlaşıldığı, taraflar arasında imzalanan Eğitim Hizmetleri Sözleşmelerinin 23.4 üncü maddesine göre davalının, davacı Kurumdan kayıtlı işsizlerden istihdam yapmak için izin istemiş olması ancak bununla ilgili davacı Kurum tarafından herhangi bir cevabi yazı veya isim listesi verildiğine dair bir belgenin bulunmadığı, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; taraflar arasında imzalanan sözleşme gereğince istihdam yükümlülüğünün yerine getirilmemesi nedeniyle ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun "İspat yükü
" başlıklı 6 ncı maddesi,
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) "İspat yükü" başlıklı 190 ıncı maddesinin birinci fıkrası,
3. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun "Sözleşme özgürlüğü
" başlıklı 26 ncı ve "Borcun ifa edilmemesi" ana başlıklı 112 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, hükme esas alınan bilirkişi raporunun yeterli ve denetime elverişli olması, davalı Vakfın davacıdan yetki belgesi talebinde bulunmasına, Eskişehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü cevabi yazısından şahsi bilgi ve belgelerin çalışan işçi ve çalıştıran Kurum dışında yetkisi bulunmayan 3. kişilere verilmediğinin anlaşılmasına, davacının böyle bir belge verilmediğini kabul etmiş olmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.