"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/719 E., 2023/665 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/424 E., 2021/6 K.
Taraflar arasındaki ... Reklam Yönetmeliği uyarınca düzenlenen protokole aykırılıktan kaynaklanan alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılıp yeniden esas hakkında hüküm kurularak davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ile 12.06.2009 tarihinde Eldivan Belediyesi'nce 500 kişilik spor salonu yapılması ve spor salonunda teşkilatın reklamlarının yer alması amacıyla protokol yapıldığını, protokolün 1. maddesinde, 2 adet reklam panosunun 500 kişilik spor salonunda yer alacağının belirtildiğini, KDV ve diğer vergiler hariç 629.800,00 TL'nin 22.06.2009 günü davalıya ödendiğini, ancak davalının spor salonunu inşa edilmesine ve inşa edilecek spor salonunda reklamlarının yer almasına dair edimlerini yerine getirmediğini ileri sürerek KDV ve vergiler dâhil 743.164,00 TL alacağın 22.06.2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekilinin süresinde verilmeyen ve davacı tarafından muvafakat edilmeyen cevap dilekçesinde; protokol gereğince reklam panosunu spor salonunun duvarına astıklarını, davacının verdiği reklam ücreti kullanılarak spor salonu inşaatının %73,75'lik kısmının tamamlandığını, dava konusu reklam bedelinin spor salonunun yapımı için harcanmasına rağmen belediye bütçesinin ve teknik imkanların yetersiz olması nedeniyle inşaatın tamamlanamadığını, reklam panolarını asarak edimlerini yerine getirdikleri için davacının alacağının bulunmadığını, protokolde spor salonu inşaatının bitirilmesi gibi asli bir edimin öngörülmediğini, öngörülse bile bir vadeye bağlanmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; "davacının spor tesisinin tamamlanmadığını ileri sürerek protokole uygun davranılmadığını belirttiği, oysa davacı tarafından sözleşme gereğince hakedişlere göre ödeme yapılmasının tahahhüt edildiği ve ödemelerin yapıldığı, inşa edilen spor salonunun protokolde belirtilen yerine uygun şekilde reklam panolarının yerleştirildiği, dava konusu paranın verilme amacı davacının reklamının yapılması olup bu amacın gerçekleştirildiği" gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davalının yükümlü olduğu asli edimin sadece reklam panosu asmak olmadığını, spor salonunun yaptırılması amacıyla reklam verildiğini, bilirkişi raporunda spor salonuna reklam panolarının asıldığı ifade edilse de, ortada yapımı tamamlanmış bir spor salonu bulunmadığını, yani protokolün aslî amacının yerine getirilmediğini, davalıya sözleşme hükümlerinin yerine getirilmesi konusunda ihtarda bulunulmasına ve aradan uzun zaman geçmesine rağmen spor salonu yapımının sürüncemede bırakıldığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; "Ortada yapımı tamamlanıp hizmete açılmış bir spor salonu bulunmadığından protokol hükümleriyle elde edilmek istenen amacın gerçekleştiği düşünülemez. Davacı tamamlanmış bir spor salonunda reklam panolarına yer verilmesi için spor salonu projesini finanse ettiğine göre, bitirilmemiş spor salonunun dış duvarlarına asılan iki adet reklam panosu ile protokol hükümlerinin yerine getirildiğinden söz edilemez. Bu nedenlerle mahkemenin reklam panolarının protokole uygun olduğuna yönelik tespitinde ve buna ilişkin gerekçesinde hukuka uygunluk görülmemiştir. Bu durumda davacı 22.06.2009 tarihli dekont ile davalıya ödediği toplam 738.440,50 TL protokol bedelini davalıdan isteyebilir. Davacı davadan önce davalıyı temerrüte düşürdüğünü ispatlayamadığından (TBK md. 117) dava konusu alacağa ancak dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilebilir." gerekçeleriyle davacının istinaf kanun yolu başvurusunun kısmen kabul kısmen reddine, kararın kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davacının 22.06.2009 tarihli dekont ile davalıya ödediği toplam 738.440,50 TL protokol bedelini davalıdan isteyebileceğine hükmedildiğini, oysa taraflarca imzalanan protokolün bedelinin KDV hariç 629.800,00 TL olduğunu, KDV'nin 113.364,00 TL olduğunu, toplam bedelin ise 743.164,00 TL olduğunu ve davanın bu bedel üzerinden açıldığını, 4.723.5 TL'lik damga vergisini dikkate alınmadığını, protokolün 8. maddesi ile protokolün uygulanmasından doğacak vergi, resim ve harç giderlerine davalının katlanacağının kararlaştırıldığını, davanın bu sebeple kabulü gerektiğini, dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilebileceğine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, protokolün 6. maddesi gereği yükümlülüklerin verine getirilmemesi hallerinde yapılan harcama tutarının geri alınacağı imza altına alındığı halde ihtara gerek olmadığını, TBK m. 124 hükmü gereği de borçlunun bulunduğu durumda süre verilmesine gerek olmadığını, davalının çeşitli ihtarlara rağmen 9 yıldır edimini ifa etmediğini ileri sürerek; kararın bozularak davanın kabul edilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; sözleşme gereğince hakedişlere göre ödeme yapıldığını, bu ödemelere hiçbir çekince ve ihtiraz-i kayıt konulmadığını, protokolün bir eser sözleşmesi olduğunu ve bu sebeple zamanaşımının dolduğunu, protokolde kapalı spor salonu inşaatının bitirilmesi gibi bir asli edim öngörülmediğini, asli edimi reklam ücreti karşılığında ilgili reklam panolarının ilgili spor salonu inşaatına asılması ediminin yerine getirildiğini, asli edimlerinden birinin spor salonu inşaatını bitirmek olduğunun kabulü halinde ise ilgili protokolde bu edim açısından herhangi bir vadenin belirtilmediğini, davacının sözlemeden dönme iradesinin spor salonunun %73,75'inin tamamlandığı gözetildiğinde her iki tarafa da zarar vereceğini, böyle bir durumda davacı yanın ancak dava konusu asıl alacağın %26,25'inin tazminat olarak talep edebileceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... Reklam Yönetmeliği uyarınca düzenlenen protokole aykırılıktan kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
... Reklam Yönetmeliği'nin "Reklam Bedeli ve Ödüller" başlıklı 5 inci, "Reklam Çalışmaları" başlıklı 6 ncı ve "Sorumluluk" başlıklı 7 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesine ve kararda belirtilen gerekçelere göre, özellikle taraflar arasında imzalanan protokol ile davacının reklamlarının, inşası tamamlanarak hizmete açılmış bir spor salonuna asılmasının amaçlandığı anlaşıldığından temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.