"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı kurumun dava dışı şirketin borcu nedeniyle müvekkil şirkete haciz ihbarnamesi gönderdiğini, dava dışı şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığını, aksine alacağının bulunduğunu ileri sürerek; haciz bildiriminin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davadan önce kuruma başvurulması gerektiğini, mevzuata uygun olarak işlem yapıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. Davanın gönderildiği Konya İş Mahkemesinin 15.09.2010 tarihli ve 2019/412 E., 2020/149 K. sayılı görevsizlik kararı verilmiştir.
2. Görevsizlik kararı üzerine dosyanın gönderildiği İlk Derece Mahkemesinin 06.01.2021 tarihli ve 2020/561 E., 2021/7 K. sayılı kararıyla; 6183 sayılı Kanun'un açık hükmü karşısında davacı tarafın yalnızca tebliğ tarihi itibariyle amme borçlusunun bir malını ya da parasını uhdesinde bulundurmadığını ispatla yükümlü olduğu, bilirkişi raporuna göre davacı şirketin haciz ihbarnamesinin tebliği tarihi itibariyle dava dışı amme borçlusu şirkete borcunun bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacının dava dışı şirketin davalı kuruma olan borcu nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
3. Bölge Adliye Mahkemesinin 25.05.2021 tarihli ve 2021/521 E., 2021/647 K. sayılı kararıyla; hükme esas alınan bilirkişi raporu yetersiz kaldığından konusunda uzman bilirkişi marifetiyle, davalının davacıya gönderdiği ödeme emrinin tebliğ tarihi itibariyle davacının dava dışı şirketten ne miktarda mal satın aldığı ve karşılığında dava dışı şirkete ne şekilde ve hangi miktarda ödeme yaptığına ilişkin hususların belirlenmesi, davacı şirket ve dava dışı şirketin ticari defter ve kayıtları, banka vasıtası ile yapılan ödemeler ile dosyadaki tüm bilgi, belge ve deliller birlikte değerlendirilerek ayrıntılı, tarafların, mahkemenin ve istinaf denetimine elverişli rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle, istinaf başvurusunun kabulü ile karar kaldırılarak yargılamanın yapılması için dosyanın gönderilmesine karar verilmiştir.
4. İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı şirkete ait ticari defterlerin incelenmesinde, davacı şirketin dava dışı şirketten 557.580,37 TL alacaklı, dava dışı şirketin ticari defterlerine göre davacı şirkete karşı 509.680,37 TL borçlu olduğunun anlaşıldığı, davacı şirketin dava dışı şirkete karşı borcunun bulunmadığının belirlendiği gerekçesiyle; davanın kabulü ile davacı şirketin, dava dışı mükellef şirketin borcu nedeniyle davalı kuruma borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; her iki şirketin adreslerinin, ortak ve müdürlerinin de aynı kişi olması nedeniyle aralarında organik bağ bulunduğunu, alacaklılardan mal kaçırma gayesinde olduklarını, bu amaçla defterlerin düzenlendiğini, davanın süresinde açılmadığını ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kaldırma kararı sonrası alınan bilirkişi raporunda davacı şirketin dava dışı şirketten alacaklı olduğunun, davacı şirketin dava dışı şirkete karşı borcunun bulunmadığının belirlendiği, organik bağ iddiası ile ilgili olarak istihkak haczinin iptaline engel bir hukuki durum olmadığı, ayrı tüzel kişiliklere haiz iki şirketin kendi iç işleyişinde muvazaa yaratacak hiçbir olgu tespit edilmediği, davacı şirketin mal kaçırma vb. eylemleri olmadığı, bu kapsamda dava dışı şirketin taşınır ve taşınmazlarına hacizler yapıldığı, her iki şirketin cari hesaplarının sürekli değişkenlik gösterdiği, mal alımı yapılarak karşılığında sürekli ödemeler yapıldığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un (6183 sayılı Kanun) 79 uncu maddesine göre menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6183 sayılı Kanun'un "Üçüncü şahıslardaki menkul malların, alacak ve hakların haczi" başlıklı 79 uncu maddesi
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında belirtilen gerekçeye ve özellikle bilirkişi incelemesiyle dava dışı mükellefin davacıdan alacağının bulunmadığının anlaşılmasına göre, temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.