"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili şirketin Harran İlçesi Çatalhurma Köyünde bulunan tesisinde pamuk çırçır ve prese faaliyeti ile uğraştığını, davalı şirkete elektrik borcunun bulunmadığını, müvekkili şirketin 21.12.2018 tarihinde pamuk çırçır ve prese fabrikasını dava dışı ... Tarım Çırçır San. ve Tic. Ltd. Şirketine noterde yapılan sözleşme ile kiraya verdiğini, kiraya verilmeden önce elektrik aboneliğinin tüm borcunu ödediğini ve elektrik kullanım sözleşmesini sonlandırdığını, kira sözleşmesini 21.03.2019 tarihinde noterden gönderilen ihbarname ile feshettiğini, müvekkiline ait fabrikanın elektrik ihtiyacı için davalı şirkete başvurulduğunda daha önceki kiracının borcu olduğu iddiasıyla taleplerinin sözlü olarak reddedildiğini, yazılı başvuruya ise cevap verilmediğini ileri sürerek; müvekkil şirket adına yeni bir abonelik veya taksimli abonelik tesisi yapılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davaya konu aboneliğe ait 109.578,85 TL normal dönem, 178.111,37 TL de kaçak/usulsüz elektrik kullanımından kaynaklanan toplamda 287.690,22 TL elektrik tüketim borcunun bulunduğunu, davacı tarafından kiracının borcu bırakıp kaçtığı, pamuk alma zamanının geldiği ve elektrik ihtiyacının olduğu iddiasıyla müvekkil şirkete başvuru yapıldığını, borcun davacı tarafça ödeme istediğinde bulunulması üzerine müvekkil şirketçe 112.301,60 TL alacaktan feragat edilerek davacıya indirim yapıldığını, 3 takside bağlanan borcun birinci taksitinin ödenmesi ile elektrik akışının sağlandığını, Aralık 2018 ve Ocak 2019 elektrik tüketim faturaları ödenmeyince yasal mevzuata uygun olarak elektrik enerjisinin kesildiğini ancak elektrik tüketimi kaçak olarak kullanılmaya devam edilmesi üzerine aboneliğe kaçak elektrik tüketim faturaları tahakkuk ettirildiğini, davacının iddia ettiği kira sözleşmesinin gerçeği yansıtmadığını, iş yeri olarak kullanılan gayrimenkul kiralarında, kiraya veren özel kişinin Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sisteminde kaydı ve kira geliri beyanında bulunması gerektiğini, kira gelirini sisteme kaydettirdiğini gösterir evrak sunulmadığını, kiracının kira bedeli üzerinden kestiği stopajı vergi dairesine yatırması gerektiğini, ayrıca kiraya ilişkin tahsilatların banka veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi gerektiğini ancak ödemeyi gösterir dekont ve makbuzun ibraz edilmediğini, Vergi Dairesinden yapılan araştırmada davacı tarafın ve iddia edilen dava dışı kiracının kira beyannamesi ile kira stopajının kayıtlı olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ihtilafın elektrik aboneliğine ait dava dışı üçüncü kişi kiracı şirket tarafından ödenmeyen borçlar sebebiyle abonelik sözleşmesinin imzalanmamasından kaynaklandığı, aynı adreste yeni abonelik sözleşme yapmak isteyen davacı şirketin önceki abonenin borcunu ödeme yükümlülüğünün bulunmadığı, kiracının kullanımındaki döneme ait elektrik borcu sebebiyle abonelik sözleşmesi imzalamamasının yerinde olmadığı, sonraki abonelerin, önceki abonenin borcunun ödenmesine bağlı kılınamayacağı, muvazaa iddiasının davalı tarafça ispatlanması gerektiği, davacı şirket ile dava dışı kiracı şirket arasındaki kira sözleşmesinin muvazaa olarak yapıldığının ispat edilemediği gerekçesiyle; davanın kabulüne davalı şirketin davacı şirketle abonelik sözleşmesi imzalamamak suretiyle oluşturduğu muarazanın giderilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; cevap dilekçesindeki savunmalarına ilişkin bilgi ve belgeler değerlendirilmeden davanın kabulüne karar verildiğini aboneliğe konu taşınmazın tapusunun başka bir şahıs adına kayıtlı olduğunu, davacının aboneliğe konu taşınmazı kiralama yetkisinin bulunmadığını, sözleşmenin feshinin noter aracılığıyla yapılması gerektiğini, davacı tarafça aboneliğe konu taşınmazı kiraladıklarına ilişkin kira sözleşmesi sunulmadığını, davacının söz konusu işyeri için işyeri ruhsatnamesi için ilgili Belediye idaresine başvurusunun olup olmadığının, ilgili iş yerinde daha önce kimin adına kayıtlı işyeri ruhsatnamesine istinaden faaliyet yürütüldüğü hususlarının yeterince araştırılmadan hüküm kurulduğunu, davacı taraf ile taşınmaz maliki arasında gerçek bir kira ilişkisi bulunmayıp söz konusu aboneliğin alınması talebinin önceki aboneyi borçtan kurtarmaya yönelik bir eylem olduğunu ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; abonelik tesisinin başkasının borcunun ödenmesi koşuluna bağlanmasının hukuka aykırı olduğu, davacının elektrik abonelik tesisi talep ettiği fabrikanın dava dışı şirkete noterde düzenlenen kira sözleşmesi ile kiralandığı, bu kira sözleşmesinin noterde davacı tarafça dava dışı şirkete çekilen ihbarname ile feshedildiği, Harran Mal Müdürlüğünün 06.03.2020 tarihli cevabi yazısına göre, dava dışı kiracı şirketin 05.03.2020 tarihi itibari ile yapılan tespitte adreste bulunmadığı, adresin kapalı olduğu ancak ödevli kurumun adresten yaklaşık 1 yıl önce adresten ayrıldığının anlaşıldığı, dava dışı kiracı şirketin ticaret sicil özetinde, şirketin tescil tarihinin 30.11.2018, adresinin ise davacı ile akdedilen kira sözleşmesindeki adresle aynı olduğu, bu bilgilerin dosyaya sunulan kira sözleşmesi içeriği ile uyumlu olduğu, işbu şirket ile davacı şirketin kurucu ve temsilcilerinin farklı kişiler olduğu, bu kişiler arasında akrabalık ya da yakınlık olduğu yönünde herhangi bir iddia ve delilin dosyada mevcut olmadığı, muvazaa iddiasını ispat külfeti davalıda olup, bu konudaki iddiaları ispata yarar dosyaya herhangi bir bilgi veya belgenin de sunulmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin 21 ile 24 üncü maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları.
3. Değerlendirme
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davanın açıldığı tarihte abonelik başvurusunda bulunan davacı ile önceki abone arasında muvazaalı işlem bulunduğu iddiasının davalı şirketce ispatlanamadığı, davacının muarazanın giderilmesi davası açmakta haklı olduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,09.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.