"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1316 E., 2023/1742 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/37 E., 2022/171 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; Avrupa Birliği tarafından katılım öncesi mali yatırım aracının "kırsal turizme dayalı yenilikçi istihdam projesi" başlıklı proje kapsamında davalı birliğe ait 03/640 nolu projeye ilişkin sözleşmeye aykırı olarak 52.042,00 Euro'luk harcamanın yapıldığının tespit edildiğini, sözleşmenin 18. maddesine göre hibe faydalanıcısı olan davalının bu tutarı bakanlığa iade etmesi gerektiğini belirterek, 52.042,00 Euro'nun sözleşmede belirlenen faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacı tarafından yapılan, uygun olmayan maliyet değerlendirmesinin müvekkilinin sunmuş olduğu harcama kayıtlarına uygun olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin 12.11.2019 tarihli ve 2018/586 E., 2019/951 K. sayılı kararıyla; davalıya hibe verilmesine ilişkin olarak taraflar arasında düzenlenen 01/02/2016 tarihli sözleşmenin 18. maddesinde rücu işleminin düzenlendiği, bilirkişi raporunda 52.012,97 Euro'luk harcamaların sözleşmenin 14/6. maddesi kapsamında uygun olmayan maliyetler arasında yer aldığının tespit edildiği, raporun hüküm kurmaya ve denetime elverişli olduğu, belirlenen tutarın sözleşmede kararlaştırılan faiz oranı üzerinden sözleşmenin 18.maddesi kapsamında iadeye tabi olduğu gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne, 52.012,97 Euro'nun dava tarihinden itibaren taraflar arasındaki sözleşmenin 18/2 maddesi kapsamında belirlenen faiz oranı üzerinden işleyecek faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, kararın davacı vekili ve davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; davalı vekilinin mazeret dilekçesi ve bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinin değerlendirilmeden karar verilmesinin savunma hakkının kısıtlanması ve adil yargılanma ilkesinin ihlali mahiyetinde olduğundan, kararın usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle, davalının bu yöndeki istinaf başvurusunun kabulüne, kararın niteliğine göre sair istinaf talepleri ile davacının istinaf başvurusunun bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yargılamanın yeniden yapılması için dosyanın mahalline gönderilmesine karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; alınan bilirkişi raporunun hesaplamalar itibariyle yeterli olduğu, sair değerlendirmenin hukuki değerlendirmeden ibaret olduğu, davalı vekilinin rapora karşı itirazlarının reddine karar verildiği açıklanarak aynı gerekçelerle; davanın kısmen kabulüne, 52.012,97 Euro'nun dava tarihinden itibaren taraflar arasındaki sözleşmenin 18/2 maddesi kapsamında belirlenen faiz oranı üzerinden işleyecek faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; Bakanlık kayıtlarına göre dava dışı ...'in 2016 yılı Mayıs ayı ödemesinin 30 gün hesaplanarak yapıldığını, davanın bu yönden de kabulünün gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını davanın tümden kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili; davacının geri ödeme talebinin esasını teşkil eden uyuşmazlık konusu hakkında ve aynı zamanda projede yer alan hususlar hakkında kamu kurumu aleyhine dolandırıcılık nedeniyle Sinop Ağır Ceza Mahkemesinin 2020/154 E. sayılı dosyasında görülmekte olan kamu davasının mevcut olduğunu, bu davanın tazminat davasından sonra görülmeye başlaması nedeniyle dosya kapsamında bulunmadığını, bilirkişi raporunun 4. sayfasının alt kısmının okunaklı olmadığını, sözleşmede tanımlanan uygun olmayan maliyet ifadesinin geniş ve yanlış yorumlandığını, bir zarar söz konusu ise talep edilebileceğini, örneğin kereste alımında sırf satın alma kurallarına uyulmamış olmasının idarenin zararına sebebiyet verildiği anlamına gelmediğini, bilirkişi raporunun sonuç bölümünde maddi hatalar olduğunu, usuli uygunsuzlukların uygun olmayan maliyet kapsamında değerlendirilemeyeceğini, kerestelerin farklı cins ve ebatta olması nedeniyle iki ayrı firmadan tedarik edilmek zorunda kalındığını, herhangi bir yapay bölünmenin söz konusu olmadığını, bilgisayar ve yazıcı kalemlerinin Avrupa Birliği menşeini taşımamasının idare açısından zarar oluşturmadığını, sandalyeler yerine kanepe yaptırılması ve tek kişilik ahşap karyolalardan 6 adet yaptırılarak çift kişilik olarak kullanılmasının uygun olmayan maliyet olarak değerlendirilemeyeceğini, kursiyerlerin ulaşımı için servis kiralandığından yeni bir bütçe kalemi açıldığını, bütçede bu kalemin öngörülmediğini, bu değişikliğin 13 nolu yazı ile belgelendirildiğini, broşürlerin daha önce gönderilenlerin içine konulmasının sehven unutulduğunu, harcırah beyanının gece baz alınarak yapıldığını, mistik sistemde Songül Aydın'a ilişkin proje personeli tarafından beyan edilen 5.000,00 Euro harcama girişinin sehven yapıldığını, Songül Aydın'ın çalışmasına ilişkin bir problem bulunmayıp sadece çalışma belgesinin o dönemde sisteme yüklenemediğini, sözleşmeye aykırılık sonucunda oluşan zararın dava edilebileceğini, sırf kurallara uyulmamış olmasının idareye zarar verildiği anlamına gelmeyeceğini belirterek, kararın kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı yönünden reddedilen alacak miktarı 29,03 Euro olup karar tarihi itibariyle kesinlik sınırı kapsamında kaldığından, HMK'nın 341/2 nci maddesi gereğince, davacının istinaf kanun yoluna başvurma hakkı bulunmadığı, aynı Kanun'un 352 nci maddesi gereğince miktar itibariyle kesin olan karara ilişkin davacının istinaf dilekçesinin reddine karar verildiği, davalının istinaf başvurusuna yönelik yapılan incelemede; dosya kapsamı, mevcut delil durumu, hükme esas alınan bilirkişi raporunun yeterli, denetime ve somut olayın özelliklerine uygun olduğu, dava konusu harcamaların sözleşmenin 14/6. maddesi ve ilgili mevzuat kapsamında uygun olmayan maliyetler arasında yer aldığından sözleşmenin 18. maddesi kapsamında iadeye tabi olduğu, uygun olmayan harcama tespitlerinin sözleşmeye aykırılıktan kaynaklandığı, her sözleşmeye aykırılığın suç unsuru oluşturmadığı, bu nedenle Sinop Ağır Ceza Mahkemesinin 2020/154 E. sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmasına gerek olmadığı Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebeplerle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, "Kırsal Turizme Dayalı Yenilikçi İstihdam Projesi" kapsamında davalıya verilen hibenin uygun olmayan maliyet kalemlerinin taraflar arasında düzenlenen 01.02.2016 tarihli sözleşmenin 18. maddesi gereğince davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Taraflar arasında düzenlenen 01.02.2016 tarihli sözleşmenin 14/6 ve 18. maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa yukarıda yer verilen hukuk kurallarının doğru şekilde uygulandığı, bilirkişi raporunda dava konusu harcamaların sözleşmenin 14/6 ncı maddesi ve ilgili mevzuat kapsamında uygun olmayan maliyetler arasında yer aldığının kalem kalem belirtilerek tespit edildiği hükme esas alınan bilirkişi raporunun yeterli, denetime ve somut olayın özelliklerine uygun olduğu
anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,11.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.