"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1502 E., 2023/1772 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 7. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2021/534 E., 2022/133 K.
Taraflar arasındaki malın ayıplı olmasından kaynaklanan tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın davalı ... Otomotiv Akaryakıt İnşaat Isı Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. (... A.Ş.) yönünden reddine, diğer davalılar yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar ... Otomotiv Tic. ve San.Ltd Şti. (... Ltd. Şti.) ve ... Otomotiv Paz. A.Ş. (... A.Ş.)vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacının ... Ltd. Şti.'nden 27.04.2021 tarihli satış sözleşmesi ile Opel Marka 2021 Model Crossland 1.2 130 HP AT6 Ultimate Model sıfır araç satın aldığını, aracın 07.06.2021 tarihinde motor arıza lambasının yanması ve vites kutusu arızası şikayetleriyle yetkili servis olan ... A.Ş.'ye tamir için bırakıldığını, tamir için bırakıldığı tarihten altmışbir iş günü sonra 08.09.2021 tarihinde müvekkiline teslim edildiğini, “Binek Otomobiller” için azami tamir süresi aracın servise teslim edildiği tarihten itibaren “45 iş günü” olarak belirtildiğini, yetkili servis ... A.Ş.'ye, yetkili satış bayisi olan ve satış sözleşmesinin de tarafı ... Ltd. Şti.'ye ve resmi ithalatçı ... Otomotiv Pazarlama A.Ş.'ye ihtarname gönderilerek aracın azami tamir süresinin aşımından sonra teslim alındığını belirterek seçimlik haklarından aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesini talep ettiklerini ancak sonuçsuz kaldığını, araçtaki arıza nedeniyle müvekkilinin araçtan beklediği faydanın azaldığını, gizli ayıp olması nedeniyle dava konusu aracın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini ve ihtar masrafının yasal faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.) Davalı ... Ltd. Şti. vekili; müvekkili şirketin ... Oto. Paz. A.Ş. bayisi olduğunu, üretici veya imalatçı durumunda olmadığını, servis hizmetinin gecikmesinde müvekkilinin kusuru bulunmadığını husumet yöneltilemeyeceği, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını ve hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
2.) Davalı ... A.Ş. vekili; müvekkili şirketin araca yönelik onarım işlemlerinin gerçekleştirdiğini, ilgili yasa ve yönetmelik gereği aracın ayıpsız misli ile değişimi talebinden satıcı ile birlikte üretici ve ithalatçının sorumlu olduğunu, müvekkili şirketin davalı sıfatı bulunmadığını, bu nedenle davanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, aracın onarımına ilişkin gerekli özenin gösterildiğini, onarım sonrası aracın sorunsuz olarak davacıya teslim edildiğini, onarım hizmetinin ayıplı olmasının söz konusu olmadığını belirterek davanın öncelikle husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine, aksi halde esastan reddini talep etmiştir.
3.) Davalı ... A.Ş. vekili; dava konusu aracın niteliksel ve niceliksel vasıflarında maddi, hukuki veya ekonomik bir eksiklik bulunmadığını, davacının ücretsiz onarım hakkını kullandığı için ayıpsız misliyle değişimini talep edemeyeceğini, davacının halihazırda kullanmaya devam ettiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte satış sonrası hizmetlerin ayıplı olduğu varsayılsa dahi, malın ayıpsız misliyle değişiminin orantılılık ilkesine ve hakkaniyet kurallarına aykırılık teşkil edeceğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 6502 sayılı TKHK'nın 56/3 üncü maddesi uyarınca ücretsiz onarımdan sonra tüketicinin diğer seçimlik haklarını kullanabilmesi için malın garanti süresi içinde tekrar arızalanması veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması gerekmekte olup, davacının aracın ücretsiz onarılmasından sonra tekrar arızalandığına veya tamir için azami sürenin aşıldığına ya da tamirinin mümkün olmadığına dair bir iddiasının bulunmadığı aksine ücretsiz yapılan ilk onarımda azami tamir süresinin aşıldığını iddia ettiği anlaşıldığından şartları oluşmayan ayıpsız misli ile değişim talebinin davalı satıcı ile ithalatçı yönünden reddine, 56/3 üncü maddesi uyarınca talebin satıcı ile üretici veya ithalatçıya yöneltilebileceği anlaşıldığından davalı servis ... A.Ş.'ye yönelik davanın pasif husumet yokluğundan reddine, diğer davalılar yönünden davanın esastan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; 6502 sayılı TKHK'nın 56/3 maddesinin mahkemece hatalı yorumlandığını, ilk defa onarım hakkının kullanıldığı durumlarda dahi azami onarım süresinin aşılması halinde tüketicinin Yasa'nın 11 inci maddesinde yazılı haklarını kullanabileceğini, reddedilen dava nedeniyle davalılar lehine maktu vekalet ücreti yerine nispi vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu aracın, satın alınmasından 40 gün kadar sonra arızalandığı ve araçta 07.06.2021 tarihinde ortaya çıkan arızanın kesin olarak 08.09.2021 tarihinde giderilerek azami tamir süresinin aşıldığı ve 6502 sayılı Kanun'un 56/3 üncü maddesi gereği tüketici davacının aynı Kanunun 11 inci maddesinde yer alan seçimlik haklarını satıcı ile ithalatçı firmaya karşı kullanabileceği açık olmakla, bu davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği, ayrıca, 6502 sayılı TKHK'nın 11/6 son maddesi uyarınca davacının seçimlik haklarının yanı sıra 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu uyarınca tazminat da talep edebileceği, davacı tarafından gönderilen ihtarname masrafı 751,45 TL'nin de davalılar ... Ltd. Şti. ile Stellantıs A.Ş.'den tahsili gerektiği gerekçesiyle davacının istinaf talebinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davalı ... A.Ş. yönünden davanın pasif husumet yokluğundan reddine, davalılar ... Ltd. Şti. ile ... A.Ş.'ne karşı açılan davanın kabulüne, dava konusu 2021 model ... şasi nolu, 06 BBH ... plakalı, Crossland 1.2 130 HP AT6 Ultimate model aracın tüm takyidatlarından arındırılmış şekilde davalılara teslim edilerek ayıpsız misli ile değiştirilmesine, davacı tarafından yapılan 751,45 TL ihtarname masrafının maddi tazminat kabilinden davalılar ... Ltd. Şti. ile Stellantıs A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... Ltd. Şti. ile ... A.Ş. vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... Ltd. Şti. vekili; davacının aracı 27.04.2021 yılında satın aldığını, dava dilekçesinde talep ettiği hususların zamanaşımına uğradığını, süresinde ayıp ihbarında bulunmadığını, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğunu, müvekkili şirketin ayıplı servis hizmetinden sorumlu olamayacağını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... A.Ş. vekili; aracın serviste olduğu sırada Covid-19 pandemi salgınının olması sebebiyle araç ve yedek parça tedariğinde sorunlar yaşanmaya başladığını, yurtdışından yedek parça tedarik edilmesinin mücbir sebep nedeniyle geciktiğini, araç serviste kaldığı süre boyunca davacıya ikame araç sağlandığını, araçta üretim kaynaklı bir ayıbın söz konusu olmadığını, davacının ücretsiz onarım hakkını kullanması nedeniyle ayıpsız misliyle değişimi seçimlik hakkını talep edemeyeceğini, kullanıma dayalı değer kaybının hesaplanması ve müvekkil şirkete iadesi gerekirken bu yönde bir inceleme ve değerlendirme yapılmamış olmasının hatalı olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, aracın ayıplı olduğu ve azami tamir süresinin de geçirildiği gerekçesiyle ayıpsız misliyle değişim ve tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1) 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 11 inci, 56/3 üncü maddesi,
2) 13.06.2014 tarih ve 29029 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği'nin 10/4 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. 13.06.2014 tarih ve 29029 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği'nin 10/4 üncü maddesinde "Kullanım ömrü süresince, malın yetkili servis istasyonlarındaki bakım ve onarım süresi azami tamir süresini geçemez. Bu süre, garanti süresi içerisinde mala ilişkin arızanın yetkili servis istasyonuna veya satıcıya bildirimi tarihinde, garanti süresi dışında ise malın yetkili servis istasyonuna teslim tarihinden itibaren başlar." düzenlemesi yer almaktadır. Anılan Yönetmelik'e Ek 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Gereğince Satış Sonrası Hizmet Verilmesi Zorunlu Olan Tüketici Ürünleri Listesi 10.1 başlığında binek otomobiller için azami tamir süresi 45 iş günü olarak belirlenmiştir.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve dava konusu aracın 07.06.2021 tarihinde tamir için yetkili servise alındığı, 08.09.2021 tarihinde davacıya teslim edildiği, yasa ve yönetmelik kapsamında 45 iş gün olarak belirlenen azami tamir süresinin aşıldığının 6502 sayılı Kanun'un 56/3 maddesindeki koşulların oluştuğunun anlaşılmasına göre temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükseltilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.