"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/1238 E., 2022/183 K.
Taraflar arasında birleştirilerek görülen işleminin iptali davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin birleşen davaya yönelik kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Birleşen dava yönünden davalı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Asıl davada davacı vekili; müvekkilinin şirketlerine ait olan Deepo Avm’de bulunan işyerinde davalı Kurum tarafından yapılan denetim sırasında... isimli çalışanın 25.02.2011 tarihinde işe girmesine rağmen, sigorta girişinin bu tarihte yapılmamış olduğunun iddia edilerek 21.10.2011 gün ve 19800345 sayılı yazı ile şirketlerine para cezası tahakkuk ettirildiğini ve sözleşmelerinin tek taraflı olarak 1 ay süreyle feshedildiğini, ancak...'nun 25.02.2011 tarihinde başvuru formu doldurduğunu, işe giriş tarihinin ise 01.03.2011 tarihi olduğunu belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin 1 ay süreyle feshine ve para cezası verilmesine yönelik kararın iptalini talep etmiştir.
2. Birleşen davada davacı vekili, yine aynı denetimde nylör makinasının olmaması ve reçetelerin başka bir müesseseye yaptırılması nedeniyle uygulanan 21.869,90 TL para cezası ve 1 ay süreyle sözleşmenin feshi kararının iptalini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili asıl ve birleşen davada; yapılan cezai işlemlerin sözleşmede yazılı olduğunu ve sözleşmeye herhangi bir aykırılık teşkil etmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.04.2016 tarihli ve 2011/586 E., 2016/243 K. sayılı kararıyla; denetim tutanağına göre...'nun Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kaydı olmadan çalıştığı sabit olduğundan asıl davanın reddine, nylör makinesinin davacı iddiasında belirtildiği şekilde tamire gönderildiği yönündeki sonradan sunulan delillerin inandırıcı nitelikte olmadığı, tespit sırasında söz konusu makinenin tamire gönderildiğine ilişkin belgenin görevlilere de ibraz edilmediği hususları gözetilerek birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 30.01.2020 tarihli ve 2016/29118 E., 2020/719 K. sayılı ilamıyla; davacının, çalışanı .........,’nun işe başlama tarihinden sonraki bir tarihte sigorta kaydını yaptırması nedeniyle hakkında ayrıca idari para cezası uygulandığı ve bu nedenle idari yargıda bu işleme karşı iptal davası açıldığı, bu davada da çalışanın davacı tarafından SGK’ya bildirildiği tarihte işe başladığının, sigortasız çalışmasının bulunmadığının tespit edildiği ve bu kararın kesinleştiği anlaşıldığından davacı hakkında bu hususta verilen cezai işlemin yerinde olmadığı, uygulanan diğer cezai işleme konu nylör makinesinin işyerinde mevcut olup olmadığına dair davacı tarafından fatura ve sevk irsaliyeleri sunulduğu ve davalının bu faturalara rağmen makinenin işyerinde olmadığını ispatlar delil sunamadığı, tespit tarihinde söz konusu makinenin tamirde olduğu iddiasının kabulü gerektiği, ayrıca reçetelerin başka müessesede yaptırıldığına dair de dosyada delil bulunmadığından davalı kurumun davacı hakkında uyguladığı tüm cezai işlemlerin iptali gerektiğinden, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Karar Düzeltme Talebi Üzerine Bozma Kararı
1. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 30.01.2020 tarih ve 2016/29118 Esas ve 2020/719 Karar sayılı ilamına karşı davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 27.09.2021 tarihli ve 2021/5900 E., 2021/9077 K. sayılı ilamında; davalı tarafın sair karar düzeltme taleplerinin reddi ile; davacının çalışanı ...’nun işe başlama tarihinden sonraki bir tarihte sigorta kaydının yaptırılması nedeniyle davacı hakkında uygulanan idari para cezasına ilişkin idari yargıda açılan iptal davasında; önce idari işlemin iptaline karar verildiği, sonrasında davalı Sosyal Güvenlik Kurumu’nun karar düzeltme istemi kabul edilerek işlemin iptaline dair verilen kararın kaldırılarak uygulanan işlemde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş ve kararın bu şekilde kesinleşmiş olması nedeniyle davacı hakkında uygulanan cezai işlemin yerinde olduğu artık bir mahkeme kararı ile sabit olduğundan asıl davanın reddine dair verilen kararın onanması gerektiği, diğer cezai işleme konu nylör makinesinin iş yerinde mevcut olup olmadığına dair davacı tarafından fatura ve sevk irsaliyeleri sunulması nedeniyle tespit tarihinde söz konusu makinenin tamirde olduğu iddiasının kabulü gerektiği ve ayrıca reçetelerin başka müessesede yaptırıldığına dair de dosyada delil bulunmadığından uygulanan cezai işlemin yerinde olmadığı sonucuna göre birleşen davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği için mahkeme kararı bozulmuştur.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ...’nun davacıya ait işyerinde bir müddet sigortasız çalıştırıldığına dair iddianın idari yargıda açılan davada ispatlanmış olması nedeniyle asıl davanın reddine, nylör makinesinin iş yerinde mevcut olup olmadığına dair davacı tarafça sunulan fatura ve sevk irsaliyelerine göre davalı idarenin makinenin iş yerinde olmadığını ispatlar delil sunamadığı, bu sebeple tespit tarihinde söz konusu makinenin tamirde olduğu iddiasının kabulü gerektiği ve reçetelerin başka müessesede yaptırıldığına dair dosyada delil bulunmadığı anlaşıldığından birleşen davanın kabulüne, davalı Kurum tarafından davacı hakkında düzenlenen 28.11.2011 tarihli 21802015 ve 28.11.20211 tarih, 21801728 sayılı cezai işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen birleşen davada verilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 16.03.2023 tarihli ve 2022/8499 E., 2023/654 K. sayılı kararıyla, İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, davacı hakkında 2011 yılı Sosyal Güvenlik Kurumu optik sözleşmesinin 6.3.8 inci maddesi uyarınca uygulanan cezai işleme konu nylör makinesinin iş yerinde mevcut olmadığının Kurumca ispat edilemediği, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ayrıca davalı vekilinin birleşen davaya ilişkin sunduğu temyiz itirazlarının bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan kararın onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı, birleşen dava yönünden davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davalı vekili; davacının iddia ettiği gibi faturasını sunduğu makinenin tamirde olduğunu ispat etmesi gerektiğini, reçetelerin başka yerde yaptırıldığına dair iş yeri çalışanlarının denetim sırasında alınan beyanları mevcut olduğunu ileri sürerek; kararın düzeltilmesini ve Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının birleşen davada cezai işlemin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2011 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu optik sözleşmesinin 6.3.8 inci maddesi şu şekildedir; “Müessese tarafından SUT eki EK 6 listesinde belirtilen malzemelere ait reçetelerin başka bir müesseseye yaptırıldığının tespiti halinde, reçete içeriğinde yer alan malzeme bedelinin/bedellerinin 5 (beş) katı tutarında cezai şart uygulanarak müessese yazılı olarak uyarılır. Aynı fiilin tekrarı halinde reçete içeriğinde yer alan malzeme bedelinin/bedellerinin 10 (on) katı tutarında cezai şart uygulanarak sözleşme feshedilir ve 1 (bir) yıl süreyle sözleşme yapılmaz. Reçeteleri yapan müessesenin de Kurumumuzla anlaşması olması halinde yukarıda belirtilen cezai şartlar aynen uygulanır, sözleşmesi olmaması halinde ise müessesenin bağlı bulunduğu İl Sağlık Müdürlüğüne bildirilir ve bu müessese ile de fesih süresi boyunca sözleşme imzalanmaz. ”
3. Değerlendirme
Karar düzeltme yoluyla incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, nylör makinesinin iş yerinde mevcut olup olmadığına dair davacı tarafça sunulan fatura ve sevk irsaliyelerine göre davalı idarenin makinenin iş yerinde olmadığını ispatlar delil sunamadığı, bu sebeple tespit tarihinde söz konusu makinenin tamirde olduğu iddiasının kabulü gerektiği, reçetelerin başka müessesede yaptırıldığına dair dosyada delil bulunmadığının anlaşılmasına göre, birleşen davada davalı vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Birleşen davada davalı vekilinin karar düzeltme talebinin REDDİNE,
Aşağıda yazılı para cezasının karar düzeltme isteyene yükletilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.