"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2713 E., 2023/1757 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziantep 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/307 E., 2021/359 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkiline dar gelirli ailelere konut edindirme projesi kapsamında davalı ... tarafından arsa tahsis edildiğini, ancak tahsis işleminin belediye meclisi kararıyla iptal edildiğini, imar değişikliğine gidilerek sözleşmenin ifasının imkansız hale geldiğini, satış bedelini ödediğini ileri sürerek taşınmazın dava tarihindeki rayiç bedelinin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, alacağın zamanaşımına uğradığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarı ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı Belediyenin maliki bulunduğu taşınmazı 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 25 ve 26 ncı maddeleri uyarınca taraflar arasında yapılan sözleşme uyarınca davacıya sattığı, arsa tahsisinin 07.07.2005 tarihinde iptal edilerek imar değişikliğine gidildiği, taraflar arasında yapılan satış sözleşmesinin geçerli olduğu ve geçerli sözleşmenin ifa edilmemesi nedeniyle davacının, satış bedelini ödediğini ispat etmek koşuluyla taşınmazın ifasının imkânsız hale geldiği tarihteki rayiç değeri isteyebileceğinin kabulü gerektiği, somut uyuşmazlıkta davalı ... tarafından davacıya arsa tahsisinin iptali konusunda gönderilen belgede tebellüğ edenin imzasının yer almadığı, tebliğ tarihinin 05.11.2009 olduğu, tebellüğ tarihinin ise boş olduğu, bu durumda ifanın imkansız hale geldiği tarihin dava tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği, zira öncesinde davacının bu durumu bildiğine ilişkin herhangi bir delilin davalı tarafça ibraz edilmediği, bilirkişi raporunun hükme ve denetime elverişli olduğu, nitekim Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin ilamlarında dava konusu arsanın ifanın imkansız olduğu tarihteki değerinin 470,00 TL'den onanmasına karar verildiği, 2019 yılı itibarıyla 1.340,00 TL değerin kabul edilebilir makul bir artışa isabet ettiği, bilirkişi raporu uyarınca davalı tarafın davacıya ödenmesi gereken bedelin 347.676,40 TL'ye tekabül ettiği, davacı vekilinin dava dilekçesi ile 300.000,00 TL talep ettiği anlaşıldığından, taleple bağlı kalınarak açılan davanın kabulü ile 300.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; alacağın zamanaşımına uğradığını, arsaların çok düşük bedelle tahsis edildiğini, rayiç bedel istenemeyeceğini, bu durumda ödenen bedelin denkleştirici adalet prensibine göre iadesinin gerektiğini, buna göre metrekare birim fiyatının 114,45 TL olması gerektiğini, emsal Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararlarında rayiç bedelin 2009 yılı için 300,00 TL, 2010 yılı için 320,00 TL olarak belirtildiğini, bu bedelleri fahiş olduğu için kabul etmediklerini, davacının dava tarihinden önce kuruma başvurarak parasını iade aldığını, davaların seri dava olduğunu, verilen kararın emsallerden farklılık arz ettiğini, taşınmazın emsal dosyalardaki taşınmazlar ile aynı yerde olduğunu, farklı değer takdirinin mümkün olmadığını ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarı ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yargılama sırasında uzman bilirkişiden alınan ve tazminat miktarını belirleyen gerekçeli, detaylı, taraf ve yargı denetimine elverişli bilirkişi raporu esas alınarak verilen kararın, mahkemece dosyada bulunan delillerin takdirinde hata yapılmadan iddia ve savunma ile birlikte hukuka uygun şekilde değerlendirilmek suretiyle Dairece benimsenen yasal ve hukuksal gerekçelere ve maddi delillere dayandırılarak verilmiş olduğu anlaşıldığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek ayrıca sözleşmede yer alan davacının adresi müvekkil kuruma bildirilen tek adres olduğundan sözleşme adresinde bildirilen yere tebligat çıkarıldığını, yeni adresine ilişkin davacının müvekkil Belediyeye bildiriminde bulunması gerekirken bildirimde bulunmadığını, bu nedenle kusurunun olmadığını ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında yapılan arsa tahsis sözleşmesi ve sonrasında Belediye Meclisinin arsa tahsislerinin iptaline ilişkin kararı ile ifanın imkansız hale gelmesinden kaynaklı rayiç değerin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 131 inci maddesi (818 sayılı Borçlar Kanunu 113 üncü madde).
2. Dairemizin 2021/5768 E. 2021/11464 K. sayılı ilamı
3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2014/3-8 E. 2015/10 K. sayılı ilamı
3. Değerlendirme
Taraflar arasında yapılan satış sözleşmesinin geçerli olduğu, geçerli sözleşmenin ifa edilmemesi nedeniyle davacının, satış bedelini ödediğini ispat etmek koşuluyla taşınmazın ifasının imkânsız hale geldiği tarihteki rayiç değeri isteyebileceği, somut uyuşmazlıkta davalı ... tarafından davacıya arsa tahsisinin iptali konusunda gönderilen belgede tebellüğ edenin imzasının yer almadığı, davacının dosyada mevcut MERNİS kayıtları uyarınca 14.09.2007 tarihinden 01.12.2009 tarihine kadar Balıkesir'in Susurluk ilçesinde ikamet ettiği, söz konusu yazının 02.11.2009 tarihinde hazırlandığı ve davacının ikamet etmediği, "... Şahinbey/Gaziantep" adresine tebliğe çıkarıldığı, tebliğ tarihinin 05.11.2009 olduğu, tebellüğ tarihinin ise boş olduğu, bu durumda ifanın imkansız hale geldiği tarihin dava tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğinden bu tarih itibariyle bilirkişi ek raporunda hesaplanan rayiç bedel üzerinden taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmüş olup, davalı vekili tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.11.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi