"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2024 E., 2023/2618 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/492 E., 2022/99 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; davacı vekilinin başvurusunun reddine, davalı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Dosya içeriğine göre kabul edilen ve temyize konu edilen toplam miktar 174.093,00 TL olup, Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibari ile kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL'nin altında kalması nedeniyle davalı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin davalı Belediye ile Ankara İli, Çankaya İlçesi, ... 902 numaralı parselde yer alan 7.871 m2 hissesinin devri konusunda 02.03.2006 tarihinde sözleşme imzaladığını, davalı Belediyenin Güneypark Kentsel Dönüşüm Projesinde imar planında belirlenen Bayındırlık Bakanlığının 2005 yılı Yapı Yaklaşık Maliyetleri Hakkındaki Tebliğinde belirtilen 4A grubu başlığı altında tanımlanan yapı standartlarını minimum seviyede sağlayan ve bunun üzerine Ankara Büyükşehir Belediyesinin yeni standartlarla üreteceği 2 adet brüt 250 m² , 1 adet 270 m², 4 adet 200 m² alanlı toplam 7 adet konutu anahtar teslimi vermeyi taahhüt ettiğini, davalı idarenin 11 yıl sonra 7 adet konutu teslim ettiğini, konutların geç tesliminin kendisini müşkül durumda bıraktığını, hak sahiplerinin izole edildiği ve düşük kaliteli konut yapıldığını belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, teslimde gecikme nedeniyle tazminat ve alacak için şimdilik 1.000,00 TL'nin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, eksik iş bedeli ve konutların değer kaybına yönelik tazminat ve alacak için şimdilik 1.000,00 TL'nin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, ayrıca sözleşmeye göre noksan olan daire alanlarının, fazla gösterilerek bu miktar üzerinden alınan KDV bedelinin dikkate alınarak, fazla KDV'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, bilahare eksik iş ve KDV alacağına yönelik talebinden vazgeçmiş, diğer kalem alacaklar yönünden talebini 656.446,00 TL olarak ıslah etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; imar planlarının iptal edilmesi nedeniyle, sözleşme şartları dahilinde iş programında mücbir sebeple gecikmelerin meydana geldiğini, hak sahiplerinin mağdur olmamaları için yeni imar planları hazırlanarak inşaat sürecine devam edildiğini, Yeni Güneypark Projesinde çok sayıda plan iptalleri ile topoğrafya ve zemin şartlarına bağlı olarak, zemin hareketlerinin önlenmesi için ilave zemin stabilitesi imalatlarının yapıldığını, bunun için 29.05.2017 tarihli ve E.5850 sayılı Başkanlık oluru ile toplam 741 takvim günü süre uzatımı verildiğini, ayrıca hak sahipleri ile yapılan sözleşmelerde teslim tarihinin olmadığını, konut inşaatlarının sözleşme kapsamında onaylı projelere göre imar planında yapılaşmaya uygun alanlar üzerinde yapıldığını, tüm imalatların 1. sınıf malzeme olduğunu, konutların V-A standardında üretildiğini; projelendirmenin yapılan sözleşmelerde belirtilen m²'lere uygun olarak yapıldığını, konut teslimatlarında teslim edilecek konutun hak sahipleri ve site yönetimlerince incelendiğini, eksik veya hatalı görülen imalatların düzeltildiğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bilirkişi raporuyla toplam değer düşüklüğünün 380.000,00 TL, davacının yedi adet bağımsız bölüm için talep edebileceği gecikme tazminatının 174.093,00 TL olduğunun belirlendiği gerekçesiyle; davanın KDV ve eksik işlerden kaynaklı alacak talepleri yönünden feragat nedeniyle reddine, davanın kira kaybı tazminatı alacağı yönünden ıslah nazara alınarak kısmen kabulü ile; 174.093,00 TL'nin 1.000,00 TL'sinin dava tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, davanın değer düşüklüğü alacağı yönünden ıslah nazara alınarak kabulü ile toplam 380.000,00 TL'nin 1.000,00 TL'sinin dava tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; gecikmiş kira alacağı yönünden dava tarihinin esas alınmaması gerektiğini, 276.446,00 TL verilmesi gerektiğini, ıslah dilekçesinin tarihinin kararda belirtilmediğini, yasal faizin dava tarihinden başlatılması gerektiğini, hükmün açık olmadığını ileri sürerek, kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2.Davalı vekili: kira bedelinin fahiş olduğunu, makul kiraya verme süresi olan 3 ayın dikkate alınmadığını, değer düşüklüğü nedeniyle alacağa hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek, kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu bağımsız bölümlerin, inşaatın makul süresinde tamamlanamaması nedeniyle teslimlerinin gecikmeli olarak yapılması, bilirkişi raporunda hesaplanan kira alacağının taşınmazların bulunduğu semt, kent ve iş merkezlerine uzaklığı, bölgedeki konumu, arz ve talep durumuna uygun olması ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, kira alacağı yönünden usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, ancak davacıya arsa sözleşmesine uygun olarak Güneypark Kentsel Dönüşüm Projesi imar planı içerisinden konutların verilmiş olması, davaya konu konutların arsa sözleşmesi kapsamında yapılarak teslim edilmiş olması, bu nedenle değer kaybına ilişkin talebin yerinde olmadığı gerekçesiyle; davacının istinaf başvurusunun esastan reddine, davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden davanın KDV ve eksik işlerden kaynaklı alacak talepleri yönünden feragat nedeniyle, değer düşüklüğü talebi yönünden esastan reddine, davanın 174.093,00 TL kira kaybı alacağı yönünden kısmen kabulüne, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; konutlarda değer kaybı olduğu, yüksek meyille dere kenarına inen yere konut yapıldığını, Mahkemece bu durumun saptandığı, bilirkişi raporunda değer kaybının olduğunun ve miktarın belirlendiği, sadece emsal dosyaya dayanarak hüküm kurulması doğru olmadığı gibi gecikme tazminatı konusunda bilirkişilerin davanın açıldığı tarih ve konutların teslim tarihine göre belirleme yapmasına rağmen Mahkemenin dava tarihini esas almasının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Güneypark Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında taraflarca imzalanan sözleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 123 üncü maddesi.
2.Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 16.01.2024 tarihli ve 2023/2122 E., 2024/206 K. sayılı ile 31.10.2023 tarihli ve 2023/1157 E., 2023/3005 K. sayılı ilamları.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye özellikle projenin 29.12.2015 tarihi itibariyle tamamlanmış olması nedeniyle bu tarihte makul süresinin dolmuş bulunmasına, bilirkişi raporundaki hesaplamanın dosya kapsamına uygun olmasına, taraflar arasında imzalanan sözleşmede, dairelerin Noter kurası ile belirlenecek ve şerefiye payı alınmayacak şeklinde düzenleme yer aldığından, teslimin sözleşmeye uygun yapıldığı, davacının teslim edilen konut için değer farkı talebinin yerinde olmadığı anlaşılmakla davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun kararın onanması gerekmiştir.
KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
2. Davacı vekili tarafından temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davacıya yükletilmesine,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.