"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/132 E., 2023/2013 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 3. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2019/527 E., 2020/471 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit ve manevi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraflar vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin davalı ile aralarındaki taşınmaz satış vaadi sözleşmesi gereği 300.000,00 TL ödediğini ve 30.06.2019 vadeli 450.000,00 TL bedelli ve 50.000,00 TL bedelli senet düzenleyerek davalıya verdiğini, müvekkilinin taşınmazı almaktan vazgeçmesi üzerine davalı ile anlaşarak 19.10.2018 tarihli geri ödemeli iptal protokolü ve ibraname sözleşmesinin imzalandığını, bu sözleşme kapsamında 450.000,00 TL bedelli senedin sözleşme tarihinden itibaren 60 gün içinde iadesi edileceğinin kararlaştırıldığını, müvekkilinin iptal sözleşmesinde üzerine düşen edim yükümlülüklerini yerine getirmiş olmasına rağmen davalının senetleri iade etmediği gibi 450.000,00 TL bedelli senedi tahsil amacıyla bankaya ibraz ettiğini zira bu hususta banka tarafından müvekkiline kısa mesaj geldiğini, davalının bu tutumu nedeniyle bankalar nezdindeki kredi puanının etkilendiğini, senedin ciro edilmesinden endişe ettiklerini belirterek 30.06.2019 vadeli 450.000,00 TL bedelli senet bakımından davalıya borçlu olmadığının tespitine, 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; senedin iade alınması için davacının müvekkilinin satış ofisine sözlü ve yazılı olarak defalarca davet edilmiş olmasına rağmen senedi gelerek geri almadığını, davacının dava açmakta hukuki yararının olmadığını, manevi tazminat talep edemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının senedi sözleşmeye uygun olarak sözleşme tarihinden itibaren 60 gün içerisinde iade etmesi gerekirken etmediği, her ne kadar senedin iade alınması için ihtarname çekildiği belirtilmiş ise de ihtar tarihinin dava tarihinden sonra olduğu, protokolde senedi teslim borcunun davalı satıcıya yükletilmiş olduğu, davacı alıcının senedi teslim alması zorunluluğunun bulunmadığı, davalı satıcının sözleşme adresi itibariyle senedin iadesini sağlayabileceği ancak bu yolu izlemediği, davacının hayat, vücut bütünlüğü, sağlık, özgürlük, isim, resim, şeref, haysiyet gibi değerlerine yönelik bir ihlalin bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne 30.06.2019 vade tarihli 450.000,00 TL bedelli senet yönünden davacının borçlu olmadığının tespitine, manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili, manevi tazminat talebinin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek kararı istinaf etmiştir.
2. Davalı vekili, davacının davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığını, protokolde ifa yerinin belirlenmediğini, senedin iadesi borcunun parça borcu niteliğinde olup Türk Borçlar Kanununun genel hükümlerine göre parça borcunun sözleşmenin yapıldığı anda bulunduğu yerde ifa edilmesi gerektiğini, defalarca kez senedin iade alınması için çağrıldığı halde davacının gelip senedi almadığını, senedin kıymetli evrak niteliğinde olması nedeniyle posta yolu ile gönderilmesinin mümkün olmadığını belirterek kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi gerekçesinin yerinde olduğu, davalı tarafından davacıya gönderilen dava konusu senedi alması yönündeki ihtarnamenin tarihinin 30.07.2019 olduğu, bu ihtarnamenin dava tarihinden sonra düzenlendiği, oysa dava tarihinin 05.07.2019 tarihi olduğu, her davanın açıldığı tarihteki koşullara göre değerlendirme yapılacağı sabit olduğundan, mahkemece verilen kararın yerinde bulunduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili, istinaf sebeplerini tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
2. Davalı vekili, istinaf sebeplerini tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ikale edilen sözleşme nedeniyle verilen kambiyo senedi dolayısıyla borçlu olmadığının tespiti ile bu senedin tahsil amacıyla bankaya ciro edilmesinden kaynaklanan manevi zararın tazmini istemlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 26 ncı maddesi,
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, yenilenen sözleşme hükümlerine göre, usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine ,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.