"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/757 E., 2023/1429 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/705 E., 2022/15 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; esnaf odası üyesi ve başkanı olan davacının 2019 yılı gelirinin esnaf ve sanatkar sayılma sınırının altı katını aştığı gerekçesiyle esnaf sicili kaydı silinerek ticaret siciline kaydedildiğini, ticaret siciline aktarılan faaliyeti konusuna ait tüm işlerini üçüncü kişiye devrettiğini, devir işleminin sonunda ticaret sicilindeki kaydının da silindiğini, 24.09.2020 tarihi itibariyle motorlu kara taşıtlarının elektrik sistemlerinin onarımı ile ilgili bir faaliyete başlayarak yeni vergi numarası ile daha önce kazanmış olduğu haklarıyla birlikte esnaf siciline kaydının yapılması için 28.09.2020 tarihinde davalı idareye başvurusu üzerine yeniden kaydının yapıldığını, ancak kazanmış olduğu haklarla ilgili herhangi bir işlem yapılmadığını ileri sürerek; davacının esnaf siciline önceden kazanmış olduğu haklarla tescili talebinin reddine dair davalı sicil müdürlüğü işleminin iptaline, önceden kazanmış olduğu haklarla birlikte esnaf siciline kaydının yapılmasının emredilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının “oto elektrikçilik” mesleğinden olan oda kaydının gelirinin esnaf ve sanatkar sayılma hadlerinin altı katını aşması nedeniyle 08.09.2020 tarihinde kapatılarak Antalya Ticaret Sicil Müdürlüğüne aktarıldığını, davacının üyeliği son bulduğundan oda başkanlığı organ üyeliğinin de düştüğünü, bu kez 19.10.2020 tarihinde “oto yedek parça ticareti” mesleğinden kaydını yaptırdığını, ayrı bir meslekten kayıt yaptırdığından yeni oda sicil numarası verilmesinin yasaya uygun olduğunu, yeni bir meslek dalından kayıt yaptırılması sebebiyle eski oda sicil numarasıyla kayıt yapılmasının mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istimeiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunun (5362 sayılı Kanun) 8. maddesinde "...Üyelikleri sicil tarafından silinenlerden, üye niteliğini tekrar kazananların oda üyeliği sicil tarafından tekrar tesis edilir. Bu şekilde üyeliği tekrar tesis edilen üyenin daha önce kazanmış olduğu hakları aynen devam eder. Ancak, esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının yetkili organlarında görevli olup da oda üyeliği yukarıdaki sebeplerden dolayı kesintiye uğrayanların yetkili organlardaki görevleri de kendiliğinden sona erer. Bu kişiler üyeliklerini tekrar kazanmış olsalar dahi o döneme ilişkin yetkili organ üyelikleri devam etmez." düzenlemesi bulunduğu, Ticaret Bakanlığının 08.11.2007 tarihli ve 3232 sayılı yazısında; "Esnaf ve Sanatkarların, esnaf ve sanatkar siciline ve dolayısıyla meslekleri ile ilgili Esnaf ve Sanatkarlar Odalarına bir çok defa kayıt ve terkin işlemi yaptırmalarının mümkün olduğu, Sicil Müdürlüklerince bu üyelere tek bir sicil numarası (Eskiden sicile kayıtlı ise eski sicil numarası) verilerek, her seferinde bu sicil numarası üzerinden işlem yapılacağı, söz konusu üyelerin Esnaf ve Sanaklar Odalarına kayıtlarında ise oda kaydı devam edenlere yeni oda sicil numarasının verilmemesi, odadan ayrılmış ve tekrar odaya kayıt olanlara yeni oda sicil numarasının verilmesinin gerektiği" hususlarının belirtildiği, davacıya eski sicil numarası ile yeni iştigal konusuna göre oda kaydı verildiği, ancak kanunda belirtildiği şekilde daha önce kazanmış olduğu hakların aynen devam edeceğine ilişkin karar verilmediği, bu hali ile davacının dava açmakta haklı olduğu gerekçesiyle; davanın kabulü ile davalı Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğinin 19.10.2020 tarihli işleminin iptali ile davacının daha önceden kazanmış olduğu haklarla birlikte esnaf siciline kaydına karar verilmiş; karar, davalı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 5362 sayılı Kanun'un 8. maddesinde üyelerin oda kaydının silinmesine ilişkin prosedürün belirlendiği, üyelikleri silinenlerin üye niteliğini tekrar kazanmaları halinde üyeliklerinin tekrar tesis edileceği, üyeliği tekrar tesis edilen üyenin daha önce kazanmış olduğu haklarının aynen devam edeceği hususunun da aynı maddede düzenlendiği, somut olayda da davacının daha önce kazanmış olduğu haklarının aynen devam etmesine engel bir hususun bulunmadığı gerekçesiyle; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; söz konusu kanun hükmünün odaya yeni meslekten kayıt yaptıranlar için uygulanmayacağını ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Gerekçe ve Değerlendirme
Uyuşmazlık, esnaf sicilinden kaydı silinip yeniden sicile kaydı yapılan davacının önceki sicile istinaden kazanılmış haklarının devam edeceğinin tespiti ile aksi yöndeki davalı oda işleminin iptali istemine ilişkindir.
Temyizen incelenen karar, belirtilen gerekçeye ve özellikle 5362 sayılı Kanun'un 8/2 maddesinde açıkça üyeliğin tekrar tesis edilmesi durumunda daha önce kazanılan hakların aynen devam edeceğinin düzenlenmesine, farklı meslekten kayıt yaptırılması halinde kazanılmış hakların devam etmeyeceğine dair bir istisnaya yer verilmediğinin anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/1 maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.