"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/71 E., 2022/230 K.
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar, davalılardan Murat vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ...'nin müteahhit, davalı ...'ın statik proje müellifi ve teknik uygulama sorumlusu olduğu binada yer alan 15 numaralı bağımsız bölümün maliki olduğunu, binanın 23.10.2011 ve 09.11.2011 tarihli depremlerde ağır derecede hasarlandığını ve yıkımına karar verildiğini, davalı müteahhitin standartlara ve deprem yönetmeliğine uygun yapı inşaa etmemekle kusurlu davrandığını, davalı ...'ın ise teknik standartlara uygun olmayan bina inşaa edilmesi konusunda kusuru bulunduğunu, taleplerinin yıkımına karar verilen dairenin serbest piyasa koşullarına göre yeniden yapım bedeli olduğunu ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 80.000,00 TL maddi tazminatın deprem tarihinden itibaren hesaplanacak ticari faizi ile ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili; müvekkilinin binayı 1996 yılında inşaa ettiğini, kusurunun bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili; statik, proje ve teknik uygulama sorumlusu olduğu iddia edilen yapının 1995 tarihinde yapıldığını, bu nedenle davanın zamanaşımına uğradığını, müvekkilinin yapı maliki ve müteahhit olmadığını, sadece inşaat yapımından sonra binanın oturmaya elverişli olduğuna yönelik beyanda bulunduğunu, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, dava konusu inşaat ile ilgili proje hazırlamadığı gibi inşaatın yapımında da bulunmadığını, bu nedenle statik proje ve yapı müellifi olarak kabul edilerek aleyhine dava açılmasının doğru olmadığını, binanın müvekkilin imza tarihinden önce kullanıldığını, davaya konu yapı için kullanım izni alınmadığını, davacının zorunlu deprem sigortası yaptırmadığını, sürelere uyulmadan dava açıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 17.12.2015 tarihli kararıyla; davanın kısmen kabulü ile 65.777,40 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
1. Mahkemenin 17.12.2015 tarihli kararının süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesince verilen 09.12.2019 tarihli ilamla; davaya konu bina ile ilgili olarak düzenlenen bilirkişi raporları arasında çelişki olduğu, davalıların sorumluluğunu gerektirecek ihmal ve hata bulunup bulunmadığını gösteren denetime elverişli rapor alınması gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
2. Bozmaya uyan Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bilirkişi raporu doğrultusunda hakkaniyet indirimi yapılarak davanın kısmen kabulü ile, 65.777,40 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan (davalı ...'ın sorumluluğunun 53.991,31 TL ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davalılardan Murat vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; genel Mahkemelerin görevli olup 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, müvekkilin inşaat mühendisi olduğunu, inşaat bittikten sonra kullanım aşamasında oturuma engel teşkil edecek bir durumun olmadığına dair rapor düzenlediğini, yapım aşamasında görevinin bulunmadığını, davaya konu binanın ruhsat tarihinden çok önce kullanıldığını, bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu, itirazlarının değerlendirilmediğini, 3195 sayılı Kanun'un 29, 30 ve 31. maddelerinin değerlendirilmesi gerektiğini, dava konusu binanın 1994 tarihinde kaçak olarak yapıldığını, belediye inşaatın kaçak olması nedeniyle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesine göre ceza kestiğini, ruhsat tarihinden 10 yıl önce yapıldığı ve o tarihten itibaren oturulmaya başlanan kaçak yapının yasal hale getirilmesi için binanın o tarihteki mevcut durumuna göre 18.03.2004 tarihinde yapı ruhsatı alındığını, 18.03.2009 tarihinde 3194 sayılı Kanun'un 29 ve 30 (a) maddelerine göre geçerlilik süresinin yitirildiğini, dava konusu binanın 2011 depremlerinde geçerli yapı ruhsatının bulunmadığını, müvekkilinin ne proje müellifi ne de fenni mesulluk görevinin bulunmadığını ve bu hususun davacı tarafça ispatlanamadığını, DASK yaptırılıp yaptırılmadığının araştırılmadığını, ödeme var ise bedelden düşülmesi gerektiğini, binanın hangi yönetmeliğe göre inşaa edildiğinin tespiti gerektiğini, depremin yıkıcılık ve ağırlığı zarardan indirim yapılması gerektiğini, taşınmazın yönetmeliğe uygun inşaa edildiğini savunarak, kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, deprem nedeniyle binada meydana gelen zararın tazmini istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma ilamında gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak yine o ilamda belirtilen hukuki esaslar gereğince karar verilmiş bulunmasına, binanın 18.03.2004 tarihli ruhsatında davalı ...'ın statik proje müellifi ve statik fenni mesul olarak imzasının bulunmasına, böylece proje başkası tarafından yapılmış ise de ruhsatı imzalamakla binanın taşıyıcı sistem hesaplama sorumluluğunu üstlenmesine, depremin şiddetine, binanın yaşı gözetilerek hakkaniyet indirimi yapılmasına, hükme esas alınan bilirkişi raporunun somut olaya uygun ve denetime elverişli olmasına bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin ileri sürülen sebeplerin incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre, davalı ... vekilinin temyiz itirazının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,13.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.