"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2023/819 Esas, 2023/792 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Manisa 2. Aile Mahkemesince 23.09.2022 Tarihli ve 2022/721 Esas, 2022/757 Karar Sayılı Kararı
Davacısı ... davalısı ... olan 14.09.2022 tarihinde açılan boşanma, manevi tazminat ve velayet istemine ilişkin davada mahkemenin bu dosyası ile Bursa 8. Aile Mahkemesinin 2022/536 Esas sayılı dosyası arasında tarafları ve konusu itibarıyla şahsi ve hukuki bağlantı bulunduğu ve usul ekonomisi açısından davaların birlikte görülmesinde yarar bulunduğu gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 166 ncı maddesi uyarınca dosyaların birleştirilmesine, yargılamaya Bursa 8. Aile Mahkemesinin 2022/536 Esas sayılı dosyası üzerinden devam olunmasına karar verilmiş, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olup İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesince 29.12.2022 tarihli ve 2022/3157 Esas, 2022/2408 Karar sayılı kararıyla 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin 1 inci alt bendi gereğince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
B. Bursa 8. Aile Mahkemesinin 21.06.2023 Tarihli ve 2022/536 Esas, 2023/492 Karar Sayılı Kararı
Tarafların adres kayıt sistemine kayıtlı adreslerinin ve son defa altı aydan beri birlikte ikamet ettikleri yer adresinin Güzelyurt Mah., Parti Pehlivan Cad., No:27A İç Kapı No:9 .../Manisa olduğu, davalı/birleştirilen dosya davacısının Manisa ilinde polis memuru olarak, davacı/birleştirilen dosya davalısının da sosyal inceleme raporu, gelen işyeri kayıtları ve 21.06.2023 tarihli duruşmada belirttiği üzere Manisa ilinde öğretmen olarak çalışmaya devam ettiği, görev yeri değişikliği yapmadığı, tarafların müşterek çocuklarının eğitim-öğretim hayatlarına Manisa ilinde devam ettikleri, davacı/birleştirilen dosya davalısı ve müşterek çocukların fırsat buldukça Bursa iline geldikleri, Bursa ilindeki verilen adresin geçici ikamet adresleri olduğu sebepleriyle davalı/birleşen dosya davacısının yetki itirazının kabulü ile her ne kadar asıl davanın 30.03.2023 tarihli duruşma tutanağında gelen yazı cevapları dikkate alınarak tesis edilen yetki itirazının reddine yönelik ara karar verilmiş ise de birleştirilen dava yönünden de yetki itirazının devam ettiği yapılan araştırmalar doğrulusunda gelen yazı cevapları dikkate alınarak söz konusu ara karardan dönülmek suretiyle birleşen davanın ön incelemesi yapılmaksızın asıl ve birleştirilen davanın yetkisizlik kararı verilmiştir.
C. Manisa 2. Aile Mahkemesinin 03.10.2023 Tarihli ve 2023/819 Esas, 2023/792 Karar Sayılı Kararı
Yetki itirazının ilk itiraz olup esasa girilmeden önce değerlendirilebileceği asıl dava yönünden yetki itirazının reddedildiği bu yüzden asıl dava yönünden yetkili mahkemenin Bursa 8. Aile Mahkemesi olduğu davacı kadının davayı açtığı tarih itibarıyla dosyadaki koruma ve görev değişikliği taleplerinden de anlaşıldığı üzere Bursa'da ikamet ettiği ve ayrıca birleştirilen davada yine dava yönünden yetki itirazında bulunma hakkı bulunuyorsa da 6100 sayılı Kanun’un 166 ncı madde uyarınca birleştirilen davanın ilk boşanma davasının açıldığı mahkemece yürütülmesi zorunlu olduğundan ve tek başına yetki itirazıyla mahkemeye gönderilemeyeceğinden asıl dava yönünden de zaten yetki itirazının daha önce reddedilmiş olması ve esasa girilen dosyada tekrar yetkisizlik kararı verilemeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesi uyarınca evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle boşanma, velayet, nafaka ve tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Kanunu’nun 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 4721 sayılı Kanun’un “Yetki” başlıklı 168 inci maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.”
3. 6100 sayılı Kanun'un "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkrası şöyledir:
“(2)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.
(3)Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir.
C. Değerlendirme
Doya kapsamından asıl davanın davacısı tarafından geçici olmak üzere Manisa ilinden ayrılarak ailesinin ikamet ettiği Bursa iline giderek davasını Bursa ilinde açtığı, tarafların adres sistemine kayıtlı adreslerinin ve nüfus kayıt örneklerinin incelenmesi sonucu yerleşim yeri adreslerinin Manisa olduğu, davalı tarafın usulüne uygun süresinde yetki itirazında bulunduğu anlaşılmakla uyuşmazlığın Manisa 2. Aile Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Manisa 2. Aile Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
19.02.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.