"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/49 Esas, 2023/10 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Erzurum ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 112 ada 37 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalıların cevap dilekçesine rastlanmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 24.06. 021 tarihli ve 2018/33 Esas, 2021/132 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; arsa niteliğindeki taşınmazın zeminine emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmediğini, taşınmaz üzerinde bulunan 57,07 m²lik konut ve 49,00 m²lik duvara bayındırlık birim fiyatları esas alınıp, yıpranma payı düşülmek suretiyle değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiş ise de idarece tanzim edilmiş olan kıymet takdiri raporunda 105,39 m² lik konut, 5,47 m² lik kulübe, 25,65 m²lik bahçe duvarı, 74,20 m² konut 54,21 m² ahır ve 77,00 m² samanlığa toplam 115.517,50 TL değer biçilmiş olup, hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise 57,07 m² lik konut ve 49,00 m²lik duvar bedeli hesaplandığı anlaşıdığından, mahallinde uzman bilirkişilerin katılımı ile keşif yapılarak, kıymet takdir raporunda bedelleri hesaplanan yapıların kamulaştırılan alanda mı bulundukları yoksa kamulaştırmadan arta kalan alanda bulunmakla birlikte kamulaştırma nedeniyle yıkılması gereken yapılar mı oldukları araştırılarak belirtilen çelişki giderilmek suretiyle sonucuna göre yapı bedeline hükmedilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulduğundan davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı ile bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; kıymet takdirindeki bedelin uygun olduğunu, bedeli kabul etmediklerini, emsal karşılaştırmasının uygun yapılmadığını ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; taşınmazın idarece ifraz edilerek oluşturulduğunu, kalan kısımda değer düşüklüğü oluştuğunu, yapıların bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğini, aralarında statik bir bağ olmasa bile yapı grubunun birlikte değeri olacağını ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre; bozmaya konu yapıların kamulaştırılan taşınmaz üzerinde bulunmadığı ve kamulaştırma nedeniyle yıkılması gereken yapılardan olmadığının anlaşılması nedeniyle bedellerine hükmedilmemesi yerinde bulunmuştur.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine, davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
21.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.