"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1582 Esas, 2022/2117 Karar
KARAR : Yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/235 Esas, 2020/287 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı asıllar tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; dava konusu İstanbul ili, Arnavutköy ilçesi, ... Mahallesi 473 parsel sayılı taşınmazın usulüne uygun olarak kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedellerinin banka hesabına yatırılarak noter tebligatlarının yapıldığını, davalılar tarafından idare aleyhine Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/171 Esas, 1998/590 Karar sayılı dosyasında tezyidi bedel davası açıldığını ve hükmedilen bedelin müvekkili idarece ödendiğini, böylece kamulaştırma işleminin kesinleştiğini, buna karşılık davalı tarafça tapuda ferağ verilmediğini, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalıların cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın kabulüne karar verildiğini, ancak müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmediğini, müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesine gerekçe olarak gösterilen Yüksek Mahkeme kararlarının 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davalarına ilişkin olduğunu, oysa eldeki davanın 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescil davası olduğunu, davalı tarafın yıllar önce kamulaştırma bedelini almasına karşın müvekkili idare lehine ferağ vermediğini, dolayısıyla bu davanın açılmasına sebebiyet verdikleri, müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığını, tescil hükmünün her türlü takyidattan ari olarak kurulmamasının hükmün infazı aşamasında sıkıntı oluşturabileceğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesine dayanan tescil davasının, yenilik doğurucu nitelikte olmadığından karar harcı ve vekâlet ücretinin maktu alındığını, ayrıca bu davalarda davalı taraf ilk celsede davayı kabul etmez ve ferağ vermez ise, yargılama gideri ve vekâlet ücretinden sorumlu tutulacağını, somut olayda davalı tarafa usul ve kanuna uygun biçimde tebligat yapıldığı, buna karşın davalı tarafın davayı kabul ettiğine dair beyanı bulunmadığı gibi, ferağ da verilmediği, bu durum karşısında davada haklı çıkan davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmolunması gerekirken verilmemesinin doğru görülmediği gerekçesiyle davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı asıllar temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... temyiz dilekçesinde özetle; 09.10.2020 tarihli ön inceleme duruşmasına katılarak davayı kabul ettiğini, aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmemesini, davanın açılmasında kusurunun bulunmadığını, bu beyanının duruşma zaptına geçirilerek kendisince imzalandığı halde Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bu hususun gözden kaçırıldığını ve aleyhine hatalı şekilde vekâlet ücretine hükmedildiğini, dava açıldıktan sonra davalı idareye devri kabul ettiklerine ilişkin 07.10.2020 tarihli ve 365844 başvuru numaralı dilekçesi ile başvurduklarını, davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinden aleyhlerine vekâlet ücretine hükmedilmesinin haksız olduğunu, Yüksek Mahkemelerin de yargılama giderlerinin davacı idare üzerinde bırakılarak davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi yönünde kararları bulunduğunu ileri sürmüştür.
2. Davalılardan ... temyiz dilekçesinde özetle; dava açıldıktan sonra davalı idareye devri kabul ettiklerine ilişkin 07.10.2020 tarihli ve 365844 başvuru numaralı dilekçesi ile başvurduklarını, davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinden aleyhlerine vekâlet ücretine hükmedilmesinin haksız olduğunu, Yüksek Mahkemelerin de yargılama giderlerinin davacı idare üzerinde bırakılarak davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi yönünde kararları bulunduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi ile 24.04.2001 tarihli 4650 sayılı Kanun’un 21 inci maddesi ile 2942 sayılı Kanun'a eklenen ana kanuna işlenemeyen geçici 1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı asılların aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davalıların ilk duruşma tarihinden önce verdikleri dilekçe ile kamulaştırma işleminin gerçekleştiğini kabul ederek devir için gerekli işlemlerin başlatılmasını talep ettikleri, ayrıca davalılardan ...'un 09.10.2020 tarihli ilk duruşmaya katılarak davayı kabul ettiğini beyan etmek suretiyle aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmemesini talep ettiği dikkate alındığında, davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinin gözetilmemesi bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı asılların diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı asılların Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (7) numaralı bendinin tümüyle hükümden çıkartılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalılardan peşin alınan temyiz harçlarının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.