"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1691 Esas, 2022/1789 Karar
KARAR : Esastan ret
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 36 ncı maddesine dayanan kamulaştırmadan sonra alınan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tescili istemli davada yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu Çorum ili, ..., ... Mahallesi 434 ada 4 parsel numarada kayıtlı taşınmazın 5963/8960 oranındaki hissesi toplamda 33.221,24 TL bedel karşılığında 2942 sayılı Kanun'un 8 inci maddesi uyarınca kamulaştırıldığı, 07.06.2018 tarihli ve ... yevmiye nolu, 02.07.2018 tarihli ve ... yevmiye nolu, 25.09.2018 tarihli ve ... yevmiye nolu, 08.05.2019 tarihli ve ... yevmiye nolu, 21.08.2019 tarihli ve ... yevmiye nolu işlemler ile dava konusu taşınmazın 5963/8960 oranındaki hissesi müvekkil idare adına tescil edildiği, sonrasında dava konusu taşınmazdaki kamulaştırılan bu hissenin davalıya satıldığını; ancak İskilip Satış Memurluğunun ... sayılı dosyası ile dava konusu taşınmazdaki kamulaştırmaya konu hissenin de satıldığını ve bu hususun davacı kuruma bildirildiğini, 2942 sayılı Kanun'un 36 ncı maddesi ve Yerleşik Yargıtay İçtihatları uyarınca, dava konusu 434 ada 4 parsel sayılı taşınmazdaki 5963/8960 hissesin tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tescil edilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; talebin zaman aşımına uğradığını davalı tarafın iddialarının soyut iddialardan ibaret olduğunu İskilip Satış Memurluğunun ... satış numaralı dosyasıyla ihaleye çıkarılarak müvekkilinin satın alındığını, kamulaştırma şerhinin geçerlilik tarihinin 6 ay olup İskilip Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/379 sayılı ortaklığın giderilmesi dosyasının dava tarihi itibarıyla şerhi bulunmadığını İskilip Sulh Hukuk Mahkemesinin dosyasının karara çıktıktan sonra uzlaştırmaya dayalı kamulaştırma işlemi 21.08.2019 tarihinde yine 5963/8960 oranındaki hisse payı kamulaştırılarak kamuya tescil edildigini, davacı kurumun ihaleye girip kalan hisselerini de satın alma imkanı varken ihaleye katılmadığını, satış işlemlerinin 04.12.2020 tarihinde kesinleştiğini, satıştan kuruma düşen 20.167,22 TL ... Şubesinde kurum adına açılan vadeli hesaba yatırıldığını, davacı kurumun bu durumda bir zararının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı kurumun kamulaştırma işleminin mahkeme kararını ortadan kaldırmayacağını, ayrıca satıştan davacı kurum hissesine düşen bedelin kurum adına açılan vadeli hesaba yatırıldığını, davacı idarenin zararının bulunmadığını, tüm dosya kapsamına göre açılan davanın 2942 sayılı Kanun'un 36 ncı maddesi kapsamında değerlendirilemeyecek olup bu nedenle reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçeyle kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğundan bahisle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazdaki bir kısım hissenin ortaklığın giderilmesi davası neticesindeki satış işleminden önce usulüne uygun uzlaşma usulü ile kamulaştırılmış olduğunun anlaşılması ve bu kapsamda kamulaştırılan hissenin davalıya ihale edilmesinin isabetsiz olduğunun anlaşılmasına göre mahkemece davacının davasının kabulüne karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak kamulaştırmadan sonra alınan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un "Kamulaştırmadan sonra alınan tapu kaydının iptali" kenar başlıklı 36 ncı maddesi şöyledir:
"Kamulaştırma kanunları uyarınca gerekli işlemler tamamlanıp tapuda kayıtlı olanların idare adına intikallerinin yapılmasından, tapuda kayıtlı olmayanların tescillerinin sağlanmasından sonra, kamulaştırılan yer için herhangi bir nedenle gerçek ve tüzel kişiler adına yeniden tapu tesis edildiği takdirde, idarenin isteği üzerine hakim, evrak üzerinde ve lüzum gördüğü takdirde mahallinde inceleme yaparak sonraki kaydın iptali hakkında bir karar verir. Bu işlemler harca ve resme bağlı değildir. "
3. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. 2942 sayılı Kanun'un 36 ncı maddesinde yer alan koşulların bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.